Globalleşme son kriz nedeni ile 'kaka' oldu. Ama globalleşmenin bir de iyi yüzü var. Foreign Policy dergisinde yazarlar S.Ali ve U.Dadush tarafından raporlanan bir inceleme, globalleşme sonucu dünyadaki olumlu değişikliği açık ve seçik gösteriyor. Dünyada kabaca 70 kadar gelişen ülke var. Bu ülkelerin toplam nüfusu da 4 milyar kişi kadar. Dünya nüfusunun yüzde 85 kadarı gelişen ülkelerde yaşıyor. Ancak bu nüfusun dünya tüketiminde payı on yıl evvel sadece yüzde 18 imiş. Bugün ise yüzde 30 düzeyine çıkmış. Merak edilen konu bu gelişen ülkelerde 'orta sınıf' denebilecek kesim ne boyutta, yani kaç kişi?
Bugün araştırmalarda en çok kullanılan orta sınıf olma kriteri 2002'de Dünya Bankası iktisatçısı Branko Milanoviç ve Hebrew University öğretim üyesi Shlomo Yitzhaki tarafından getirilmiş. Onların kriterine göre satın alma paritesi ile düzeltilmiş ve günde 10-50 dolar arasında geliri olan her kişi orta sınıf. G-20 içine giren gelişmiş ülkelerde 369 milyon kişi orta sınıfa giriyor...
G-20 içindeki gelişen ülkeler Arjantin, Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya, Meksika, Rusya,G.Afrika ve Türkiye.
En son yapılan araştırmalarda otomobil sahipliği orta sınıf olma kriteri olarak hem verisinin yaygın ve güvenilir şekilde bulunur olması, hem de tüketim potansiyeli açısından anlamlı olması nedeni ile, yaygın şekilde kullanılır hale gelmiş bulunuyor.
Araç sahipliği kriteri ile yapılan araştırmalarda ortalama ailenin kişi sayısı için düzeltme yapılıyor. Ortalama aile büyüklüğü ile araç sayısı çarpılıyor. Sonuçta Milanoviç - Shlomo kriteri ile bulunan, G-20 içindeki gelişen ülkelerdeki eski orta sınıf insan sayısı olan 369 milyon kişi yerine, 583 milyon kadar kişi orta sınıf olarak bulunuyor.
Gelişen ülkelerin toplamı 70 ülke ve 4 milyar kişi. Bu ülkelerin içinde 3400 ile 10 000 dolar arasındaki kişi başına ortalama yıllık gelir sahibi olan ülkelerde araç sahipliği gelir artışından çok daha büyük hızla artmakta. Brezilya, Hindistan, Rusya ve Çin'de sadece 2010 yılında 14 milyon ek araç sokaklara dökülmüş. Bu da 2010 yılında bu ülkelerde araç sahipliği kriteri ile kabaca İspanya nüfusu kadar, yani 46 milyon kişinin orta sınıfa dahil olduğu anlamına geliyor. BRIC ülkeleri dünyadaki araç artışının kabaca yüzde 50 kadarının biraz üstünde bir oranını gerçekleştiriyorlar.
Dünyada en yüksek yeni araç satışını gerçekleştiren 10 ülkenin sekiz tanesi gelişen ülkeler. Gelişmiş sanayi ülkelerinde global kriz ortamında nüfus artışı ve gelir artışının uzunca bir süre için durgunluk yaşayacak olması ve gelir dağılımının da bozuluyor olması, gelişmiş ülkelerde satın alma gücünün yüzde 70 kadarının mevcut olmasına rağmen, araç sahipliğinin büyümesinin gelişen ülkelerden geleceğini işaret ediyor. 1000 kişi içinde Çin'de araç sahipliği 27, Hindistan'da ise 10. Buna karşılık Almanya'da bin kişi içinde araç sahipliği 502, ABD'de 451. Çin ve Hindistan'da araç sahipliği yılda ortalama yüzde 10 hızla büyüse de, Çin yirmibeş yılda Hindistan da 40 yılda araç sahipliği oranını gelişmiş ülkeler düzeyine yükseltecek (yani bu iki ülkede orta sınıfın boyutunun gelişmişleri yakalaması oldukça zaman alacak).
Aşağıdaki tablo G-20 ülkeleri içindeki gelişen ülkelerde araç sahipliği durumunu ve dolayısıyla da bu kritere göre orta sınıf büyüklüğünü gösteriyor . Türkiye'de bu kritere göre 32.3 milyon kişi orta sınıf! Dünya Bankası araştırmacıları Milanoviç ve Shlomo kriterine göre ise Türkiye'de orta sınıf vatandaş sayısı 17 milyon kişi olartak tahmin ediliyordu.
Şikayet etmeyi severiz ama son on yılda bizde de orta sınıf diğer gelişen G-20 ülkelerinde olduğu gibi hızla artmış bulunuyor. Bu da iyidir!