Öğretim üyelerinin üniversite dışında hangi alanlarda çalışabileceğine yönelik yapılan düzenlemelerin nasıl yorumlanması gerektiği konusunda sözlü ve yazılı sorulara muhatap oluyoruz. Bu soruları ayrı ayrı cevaplamak yerine konuyu bir yazı ile ifade etmenin yararlı olacağını düşünüyoruz.
26 Ağustos 2011 tarihinde yayınlanan 650 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 40. maddesiyle 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu'nun 36. maddesine bir fıkra eklendi. Aynı gün yürürlüğe giren ek fıkra şu şekilde:
'Yükseköğretim kurumlarının kadrolarında bulunan öğretim elemanları, kanunlarda belirtilen haller dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 28. maddesi hükmüne tabidir. Ancak öğretim üyeleri, yükseköğretim kurumlarında yalnızca eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve döner sermaye faaliyetleri kapsamında gelir elde edilen hizmetlerde çalışmamak kaydıyla mesai saatleri dışında yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde meslek” faaliyette bulunabilir ve meslek veya sanatlarını serbest olarak icra edebilir. Yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde çalışan öğretim üyelerine 58. madde ile 27.6.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3. maddesi uyarınca ek ödeme yapılmaz; bunlar rektör, dekan, enstitü, yüksekokul ve konservatuar müdürü, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı, başhekim ve bunların yardımcısı olamaz.'
KİMLERİ İLGİLENDİRİYOR?
Söz konusu düzenlemede, öğretim elemanlarının 657 sayılı Kanunun 28. maddesi hükmüne tabi oldukları belirtildikten sonra, öğretim üyeleri için istisna getiriliyor. Öğretim elemanlarının ve öğretim üyelerinin kimlerden oluştuğu ise 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 3. maddesinde tanımlanmış.
Buna göre öğretim elemanları; yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyeleri, öğretim görevlileri, okutmanlar ile öğretim yardımcılarından, öğretim üyeleri ise; profesör, doçent ve yardımcı doçentlerden oluşuyor. Yani söz konusu istisnai hüküm; profesör, doçent ve yardımcı doçentleri ilgilendiriyor.
KISITLAMALAR
Kararname ile yapılan düzenleme, kapsama giren öğretim üyelerinin; mesai saatleri dışında dışarıda çalışabileceklerini açıkça ortaya koyuyor. Ancak, dışarıda çalışacak öğretim üyeleri için bazı kısıtlar da ortaya konuluyor. Buna göre, dışarıda çalışacak öğretim üyeleri, döner sermaye kapsamında çalışmayacaklar. Ancak, kanuni yükünü doldurup fazla ders verenlere ek ders ücreti ödenmesinde bir engel bulunmuyor.
Ayrıca dışarıda çalışan öğretim üyeleri üniversitelerde yöneticilik (rektör, dekan, enstitü, yüksekokul ve konservatuvar müdürü, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı, başhekim ve bunların yardımcısı) yapamayacak.
HANGİ İŞLER YAPILABİLİR?
Öğretim üyelerinin dışarıda çalışabileceklerine ilişkin düzenleme, bu çalışmaların 'mesai saatleri dışında' yapılabileceğini öngörüyor. Buna göre öğretim üyeleri hafta içinde mesai saatlerinden önce veya sonra, hafta sonları ve izin dönemlerinde dışarıda çalışabilecekler.
Öğretim üyelerinin yapabilecekleri işler konusunda Kanunda kullanılan ifade; 'yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde meslek” faaliyette bulunabilir ve meslek veya sanatlarını serbest olarak icra edebilir' şeklinde. Buradan da anlaşılacağı gibi, öğretim üyeleri, kendi alanlarıyla ilgili olarak bağımlı veya bağımsız çalışabilecekler. Kendi alanlarıyla ilgili ofis açarak serbest çalışabilecekleri gibi, kendi meslekleriyle ilgili olarak bağımlı olarak da çalışabilecekler.
Örneğin; öğretim üyesi bir gıda mühendisi, gıda üretimi yapan bir firmada danışman veya mühendis olarak çalışabilir. Aynı şekilde bir maliyeci öğretim üyesi, herhangi bir işletmeye danışmanlık yapabilir. Öğretim üyeleri alanlarıyla ilgili olarak özel dershanelerde ders de verebilirler.
420 gün borçlanırsanız 50 yaşında emekli olursunuz
30.08.1966 doğumluyum. 12.07.1989 sigorta girişim, 7300 gün ödenmiş primim, 900 gün Bulgaristan'dan askerlik ve çalışmam var. Bu 900 günün borçlanmasını yaparsam ne zaman emekli olurum? Cevdet Küpeli
12.07.1989 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıllık sigortalılık süresi, 51 yaş ve 5450 prim günü şartlarına tabisiniz.
Bulgaristan'daki askerlik ve çalışma sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. 14 ayını (420 gününü) borçlanmanız halinde emeklilik yaşınız 50'ye, prim ödeme gün şartınız da 5375 güne iner. Tamamını borçlansanız da bu şartlar değişmez.
Buna göre, 420 gün borçlanmanız halinde 50 yaşınızı dolduracağınız 30.08.2016 tarihinde emekliliğe hak kazanırsınız.
Kıdem tazminatı için bir yıl çalışmak gerekiyor
Şu an çalıştığım yerden emekli olarak ayrıldım. 11 aydır çalışıyordum, işyerimden herhangi bir tazminat alma hakkım var mı? Yani işten çıkmadım, emekli olduğum için ayrıldım. İşyerim 'yılını doldurmadığın için tazminat hakkın yok' dedi. H. Kobul
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için, iş sözleşmesinin kanunda sayılan hallerden biriyle sona ermiş olmasının yanı sıra en az bir yıl çalışmış olmak gerekiyor.
Emeklilik kıdem tazminatına hak kazanmak için geçerli olan sebeplerden biri. Ancak çalışma süreniz bir yıldan az olduğu için kıdem tazminatına hak kazanmanız söz konusu değil.
AKLINIZDA BULUNSUN
Çok bloklu taşınmazlarda gider sorumluluğu
Birden fazla bloktan oluşan anataşınmazda sadece bir blokla ilgili giderlerden o blok malikleri sorumludur. Tüm blokların ortak yerleriyle ilgili giderleri ise anataşınmazdaki tüm kat malikleri ödemekle yükümlüdür.
GÜNÜN SÖZÜ
'Hiçbir şey korkuya dayanan saygı kadar iğrenç değildir.'
Albert Camus