Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi “betam “ araştırmacıları Z. İmamoğlu ve B.Soybilgen 22 Ocak 2015 tarihinde 2014 yılı son çeyreği için büyüme tahminlerini revize ederek açıkladılar. Dış ticaret ve sanayi üretimi gibi önemli veriler henüz sadece kasım ayı sonuna kadar mevcut olsa da (aralık verileri henüz açıklanmadı), diğer veriler kullanılarak yapılan tahmin aşağıda özetleniyor.
Araştırmacılar özetle diyorlar ki , mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,1 oranında azaldı.
İhracat miktar endeksi yüzde 3,1 azalma gösterirken, ithalat miktar endeksi yüzde 9,9 oranında artış gösterdi.
Yani kasım ayında sanayi üretimi ve ihracat endekslerinde beklenen toparlanma gelmedi. İki ay üstüste azalan Sanayi Üretim Endeksi ve zayıflayan ihracat son çeyrekte ekonominin, bir önceki üçüncü çeyreğe kıyasla küçülebileceği sinyalini verdi.
Böylece 2014 dördüncü çeyrek için çeyrekten çeyreğe büyüme tahminimizi yüzde artı 0,2'den eksi 0,2'ye revize ediyoruz. Önceki yılın aynı çeyreğine göre yıllık büyüme tahminimizi ise yüzde 2,0'den yüzde 1,5'e düşürüyoruz. Yıllık büyüme tahminimizde ise bir değişikliğe gitmeyerek yüzde 2,8'de sabit tutuyoruz.
Kamu harcamaları fren yaptı
Kasım 2014 ayında ithalattaki artış nedeniyle cari açıkta artış da meydana geldi. Kasım ayı cari açığı 5,6 milyar dolar olurken 12 aylık cari açık toplamı 47,1 milyar dolara çıktı. Cari açığın GSYH’a oranının yıl sonunda yüzde 5,7'ye düşmesini bekliyoruz. Altın hariç cari açık oranının ise yüzde 5,2'ye ineceğini tahmin ediyoruz.
Sanayi üretimi ise son aylarda oldukça dalgalı bir seyir izlemekteydi. Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 2,2 artan endeks ekim ayında yüzde 1,8 oranında azalmıştı. Ancak kasım ayında endeksin artış gösteremeyerek küçük bir oranda da olsa azalması son çeyrekte daralmaya işaret etti. Ekim-kasım ortalamasına göre bir önceki çeyreğe kıyasla Sanayi Üretim Endeksi yüzde 0,9 azalmış durumda. Öte yandan aralık ayında Kapasite Kullanım Oranı (KKO) 0,4 yüzde puan arttı. Binek otomobil üretiminde de aralık ayında önemli ölçüde artış var.
Ara malı ithalatında iki aydır süren artış ise 2015 ilk çeyrek büyümesi için umut vaat ediyor. Ama 2014 son çeyreğinde tüketim açısından olumsuz sinyaller artıyor.
Tüketici güven endeksi ekim, kasım ve aralık aylarının hepsinde düşüş kaydetti. Hem tüketim malı ithalatı hem de dayanıklı tüketim malı imalatı ekim ve kasım aylarında azaldı.
Yatırımlarda ise görünüm net değil. Yatırım malı imalatı azalırken ithalatı artıyor. Net ihracatın ise ithalattaki artış nedeniyle büyümeye negatif katkı yapmasını bekliyoruz. Ayrıca kasım ayında ihracatın önemli oranda düşmüş olması bu katkıyı daha da negatif hale getiriyor.
Kamu harcamaları da son çeyrekte fren yaptı. Betam hesaplamalarına göre reel hükümet harcamaları son çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,7 oranında azaldı.