KÜLTÜR-SANAT
Eklenme tarihi: 29 Kasım 2016 Salı 11:12
Osmanlı'nın çevreci ibadethaneleri: Namazgâhlar
Osmanlı mimarisinin hoş ayrıntıları olan namazgâhlar doğayla uzlaşan çevreci yapılardı.
1/80
MEHMET ŞİMŞEK - aksam.com.tr
Farsça kökenli "nemaz" kelimesi ile "yer" anlamındaki "gâh" edatının birleşiminden meydana gelen "Namazgâh" özetle; "Namaz kılınan yer" ya da kısaca "namazlık" anlamına geliyor.
2/80
AÇIK HAVA İBADETHANELERİ
Bir başka anlamıyla "açık hava ibadethaneleri" olan namazgâhlar seyahata çıkan yolculardan, pikniğe gidenlere kadar hem dinlenmeleri hem de namazlarını edâ etmeleri için vakfedilmiş hayrat yerleridir.
3/80
ÇOĞU KEZ MEZARLIK ZANNEDİLİYOR
Önünden geçerken çoğunlukla dikkat etmediğimiz, gözümüze çarptığı zaman ise mezar taşı zannederek fatiha yollandığı namazgâhlar çıkar karşımıza.
4/80
HAYIR SAHİBİ KİŞİNİN RUHU İÇİN
Namazgâhlarda kıbleyi gösteren taşların üzerinde "Kullemâ dehak aleyha Zekeriyya'l-mihrap" ayeti, bazen de "el-mihrâb" veya "sahibul'uh-hayrat" (hayır sahibi kişinin) ruhu için fatiha yazar...
5/80
MENZİL NAMAZGÂHLARI
Türkiye'de bulunan namazgâhlar beş sınıfa ayrılıyor. Bunlardan ilki uzun yolculuklarda konaklama, ihtiyaç giderme, dinlenme tesisi olarak düzenlenmiş menzil namazgâhları...
6/80
MEYDAN NAMAZÂHLARI
Köy, mahalle gibi küçük yerleşim birimlerinin meydanlarında zamanla kır kahvesi özelliği kazanmış olan meydan namazgâhları..
8/80
MESİRE NAMAZÂHLARI
Ailece gidilen mesire yerlerinde, piknik yapanların abdest alıp namaz kılmanın yanısıra serinleme ihtiyaçlarını karşılayan "teferrüc" (gezinti) mesire namazgâhları...
9/80
GENİŞ NAMAZGÂHLAR
Yaz aylarına denk düşen bayram, cuma ve terâvih namazları için düzenlenmiş geniş namazgâhlar.
11/80
GEÇMİŞTE MİTİNG VAZİFESİ GÖRÜYORDU
Ansiklopedik İslâm Lügati'nde namazgahlar için aynen şöyle söylenilmektedir: "Eskiden şehir dışında, kırda ve set üzerinde mihrap konulmak suretiyle namaz kılınmak için yapılan yere verilen addır. Bir kasabanın bütün halkını bir arada bulunduran geniş meydana da bu ad verilirdi. Bayramlarda ve benzeri hallerde bütün halk burada toplanırdı. Bugünkü miting, meydanı vazifesini görürlerdi.
Bu namazgâhların çoğunda üzerine çıkılıp hutbe okunacak veya konuşulacak bir minber ve mihrab bulunurdu.
Keza büyük kervan yolları üzerinde, çoğunlukla konak yerlerinde de namazgâhlar bulunurdu. Buralarda çeşmeler inşa edilir ve namaz kılacak kimseleri güneşten
korumak için ağaçlar dikilirdi."
12/80
DOĞAYLA UZLAŞAN ÇEVRECİ YAPILAR Bulunduğu topografyayla uzlaşı içerisinde olan namazgâhlar bir anlamıyla da çevreci yapılar olarak değerlendirilebilir.
13/80
NAMAZGÂHLARIN İNŞA EDİLME SEBEPLERİ
Peki bunca cami varken namazgâhların inşa edilmesi sebebine gelirsek. Birincisi, İslam'ın ilk devirlerinde henüz mescitler inşa edimeden açıkhavada kılınan namazların hatırasını yadetmek ve bu geleneği yeni bir düzenleme içinde sürdürmek...
14/80
KIBLE TAYİNİ
Yolculuk sırasında namaz kılmak içinkıbletayinindezorluk çeken insanlara kıbleyi göstermek.
15/80
İKLİM ŞARTLARI
Sıcak yaz aylarında Cuma, Teravih, Bayram ve Cenaze namazları gibi insanların yoğun olduğu namazların açıkhavada ferah bir şekilde kılınmasını temin etmek...
16/80
KENDİ EVİNDE İMİŞ GİBİ HİSSETMEK...
Bir şahsın kamuya kendi toprağından bir kısmını vakfedip buradarahatça -kendi evi imişgibi- dinlenme ve ibadet ihtiyacını gidermesini sağlamak.
17/80
ÇEŞME, YEŞİLLİK VE AĞAÇLIK İÇERİSİNDE
İçinde çeşmesi, düzlüğü, ağaçları ve yeşilliği olarak bir ortam düzenlenerekbir bakıma genel şehircilik düzenlemesine katkı sunmak amacı taşımak için...
18/80
ALANINDA EN YETKİN ÇALIŞMA: İSTANBUL'UN 100 NAMAZGÂHI
İstanbul’un 100 Namazgâhı kitabı, şehirde tespit edilebilmiş, bir kısmı zaman içerisindeki plansız yerleşim yahut tarihi mirasa ilgisizlik nedeniyle yok olmuş 160 civarındaki namazgâhtan yüz tanesine yer verirken medeniyet tarihimizin bir başka yüzüyle de okuru baş başa bırakıyor. Yavuz Tiryakioğlu imzasını taşıyan kitap İstanbul Belediyesi Kültür A.Ş tarafından kültür dünyamıza kazandırıldı
19/80
