Son 10 yılda yedi müzenin açıldığı, 380 dükkanın, 200 ev, iki han ve bir hamamın yenilendiği Antep, artık başka kulvarlarda da iddialı. Hem müzecilikte, hem de yemeklerini en iyi şekilde 'dünyaya' tanıtmada...
Artık dünyada bir grup insan 'yemek' için geziyor. Yemek yemek; kültürü yemekle tanımak, yeni yerler keşfetmek, yemek fotoğrafı çekmek... Turizmciler de durumun farkında; yemekli tur fikirleri üretiyor. Bu tip yeniliklerin takipçilerinden Gaziantep de, yaklaşık 10 gündür bambaşka bir gastronomik turizm uygulaması yapıyor.
DÜNYA MUTFAĞIMIZDA!
Gaziantep Üniversitesi ile Sahan restoranlar zinciri tarafından ortaklaşa yürütülen, İpekyolu Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen 'El Altında Duran Güzel Şeyler: Gaziantep Mutfağının Damak Tadları' adlı projeden bahsediyorum.
Projenin amacı klasik: Gaziantep mutfağını tanıtmak'. Ama yöntem farklı. Dünyanın dört bir yanından binlerce, milyonlarca insana yemek yapan şef aşçıları Antep'e getirip, onlara yemeklerin kültürünü ve tariflerini öğreterek yapıyorlar işlerini...
Projenin koordinatörü bütün enerjisini yemeğe, yemek bilimine ve Antep yemeklerinin tanıtımına harcayan hoş ve zarif bir hanım; Gaziantep Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. İlkay Gök.
Proje için Türkiye dahil 11 ülkeden, Meksika, Malezya, İtalya, Fransa, Azerbaycan, Arnavutluk, Şili, İngiltere, ABD ve Yunanistan'dan 35 aşçı Antep'e davet edilmiş. Her biri ülkelerinde 'executive şef' olarak adlandırılan, alanlarında saygın, pek çoğu restoran sahibi özel isimler...
SÜPER ÖĞRENCİLİK!
Şefler 10 gün kadar önce Antep yemeklerini öğrenmek üzere kente gittiler. Ve süper bir öğrencilik hayatları oldu! 'Yemeğin tarih ve kültürle bir bütün olduğu' fikriyle aşçılara kent gezdirildi, tarihi anlatıldı, restoranlarında yemekler yenildi... Sonuçta Sahan Şirehan'ın mutfağı da bir tür eğitim merkezi olarak aşçılara açıldı. Kimi zaman Sahan'ın sahibi Tahir Tekin Öztan onlarla mutfağa girdi, kimi zaman da Gaziantep Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yavuz Coşkun ünlü şeflere etli dolma tarifini uygulamalı olarak anlattı! Her gün 11 saat ders, toplam 90 çeşit Türk yemeği...
BİR BELGESEL ÇIKAR
Bu arada Öztan'ın geçtiğimiz sene çıkardığı muhteşem yemek kitabı; 'Gelenekten Geleceğe Gaziantep Mutfağı'nı da anmadan geçmemek gerek. Tahir Bey, 5 yılda tamamladığı bu proje kapsamında Gaziantep'te evlerde pişirilen bütün özel reçetelerin peşine düşmüş, 1200 kadın ile görüşmüştü. Sonuçta 420 tarif seçildi; kitap oluştu. Bu arada meraklısına enteresan bir bilgi, Tahir Öztan bu görüşmeleri video çekimleriyle yapmış; kimi zaman 95 yaşındaki bir teyzenin ağzından tarifi zor alıyor, kimi arada şarkı türkü söyleniyor. Anadolu'nun Kayıp Şarkıları misali; yemek belgeseline dönüşebilir bence eldeki bu kayıtlar...
Sonuçta geçtiğimiz cuma, yabancı aşçılar kendi ülkelerinden yemekler yapıp Anteplilere yedirdi; cumartesi de aşçılar 400 kişiye kendi öğrendikleri Antep yemeklerini pişirdi ve sertifika aldı.
Bu, Antep mutfağını yurtdışına tanıtmak için mükemmel bir yöntem değil de nedir? Meksika'da bir restoranın mönüsünde ekşili köfte görmek şart mıdır bilmem ama bir artıdır!
Zeugma Müzesi sanatseverler için Disneyland gibi
Daha önce hiç 'planetarium' yani bir 'gezegen evi' gördünüz mü? Antep'te var.
Daha önce hiç, bir müzede girdiğiniz odayı tanıyıp oradaki konu ve objeler hakkında bilgi vermeye başlayan bir kulaklık taktınız mı? Antep'te var. Kent Müzesi'nde; hem de girişi sadece 1 TL.
Türkiye'deki bir müzede yaklaşık yarım saat, müzedeki eserlerle ilgili bir elektronik oyuncakla oynadınız mı? Antep'te mümkün... Ya da... Hiç interaktif müze haritası gördünüz mü? O da Antep'te...
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri'nin verildiği perşembe günü, 4 büyük ödülden biri de geçtiğimiz yıl açılan Zeugma Antik Kenti ve Müzesi'nin oldu...
Hani bazı şeyleri insanlara tavsiye ederken kişiye göre değişir ya zevkler; 'Ben çok beğendim, sen de gitsen iyi olur' dersiniz. Zeugma, 'tripadvisor' yorumlarından da takip edebilirsiniz ki, beğenide şüphe bırakmıyor; mutlaka görülmesi, hakkında okunması, yazılması gerekiyor.
Gelecek hafta Belediye Başkanı Dr. Asım Güzelbey himayesinde bir basın gezisi yapılacak; sonrasında yazılanları da okumanızı şimdiden tavsiye ederim. Tabii en iyisi müzenin kendisini görmek.
LAZERLE TAMAMLANMIŞ
Müze, görkemli girişi ve dev heykellerle karşılıyor ziyaretçilerini. Giriş 5 lira. Önce, girişteki bir alanda, müzeyi ve Zeugma tarihini, kazıları anlatan 12 dakikalık belgeseli izlemenizi tavsiye ederim. 'Bu müze, bu eserler için özel tasarlanmış' hissine kapılıyor; bir mozaik şehri görüyorsunuz. Mars heykelinin yerleştirilişi harika. 'Dionysos'un Düğünü' adlı eşsiz eserin 'akılalmaz' bir şekilde 2005'te kaçırılan bölümleri lazer ışığıyla tamamlanıp canlandırılmış.
ÇOCUKLAR İÇİN CENNET
Zeugma'nın sular altında kalan bazı mozaikleri yine ışıklar yardımıyla yere yansıtılıyor, üzerinde yine sanal su ve balıklar var. Çocuklar müzede bir oyun alanı olmasına karşın bu sanat dolu sanal havuzdan çıkmıyor!
İkinci kat da hayli oyuncaklı. Bir ışıklı masada sanal kumları kazıyarak çıkardığınız mozaik parçasının hangi esere ait olduğunu bulmaya çalışabilir, başka bir elektronik masada da kendi mozaiğinizi yapabilirsiniz. Dokunmatik bir ekrandan müzenin haritasını görüp eserler hakkında bilgi almak da mümkün. Zeugma'nın simgesi ünlü 'Çingene Kızı', özel ışıklandırmayla karanlık bir odada gösteriliyor.
Müzenin dışında kafe görevi de gören iki hediyelik eşya dükkanı var.
Kısacası son 10 yılda 7 müzenin açıldığı, 380 dükkanın, 200 ev, iki han ve bir hamamın yenilendiği Antep, artık başka kulvarlarda da iddialı. Geçtiğimiz yıl açılan Zeugma Mozaik Müzesi de bu iddianın en büyük abidesi...