İnsan yaşayabilmek için üretmek zorunda. Bu üretimi yaratılışın ruhuna uygun ve helal yollardan yaparsa mutlu ve başarılı olur. Yaptığımız iş ne kadar anlamlıysa, mutluluğumuz da o kadar anlamlı ve doyurucudur. Başarı da, mutluluk da, anlam odaklı olduğunda kalıcıdır. Başarmak, biraz da hayatın anlamını yakalamış olmaya bağlıdır
Allah'ın insanı yaratıcı yetilerle donatması, insani yaratıcılığa çok özel bir anlam kazandırmaktadır. Diğer canlılardan farklı olarak insanın varlığını sürdürebilmesi, doğrudan aklını etkin kullanmasına ve çalışmasına bağlıdır. Belki de bu yüzden yüce Yaratıcı, 'İnsan için ancak çalıştığının, hak ettiğinin karşılığı' olduğunu bildirmiştir.
100'ER TANELİ 7 BAŞAK
Kur'an, bir yandan 'zerre kadar hayır işleyenin de, zerre kadar kötülük yapanın da, yaptığının karşılığını göreceğini' belirtir. Diğer taraftan, iyi işlerin 700 kat değer kazanabileceğini insana şöyle hatırlatır. 'Mallarını Allah yolunda sarf edenlerin durumu, her başağında yüz tane olmak üzere yedi başak veren tanenin durumu gibidir. Allah dilediğine kat kat verir. Allah'ın lutfu geniştir. O her şeyi bilendir.' (2/ 261) Yaptığımız iyiliği tek bir buğday tanesi gibi düşünelim. Bu buğday tanesi, her birinde 100 tane bulunan 7 başak veriyor. Bu demektir ki, bizim iyiliğimizin karşılığı 700 kat olmaktadır. Ancak, bu ödüle layık olabilmek için, önce üretmek sonra duyarlı olmak gerekir.
Bu doğrultuda düşündüğümüzde, 'salih amel/ iyi iş' kavramını yeniden gözden geçirmemiz gerektiğini hemen fark edebiliriz. Yaygın algı biçiminde, salih amel denildiğinde akla hemen namaz, oruç gibi ibadetler gelmektedir. Bunlar temel İslami ibadetlerdir. Namaz, insanı kötülüklerden alıkoyar. Oruç, insanın Allah'a bilinçli saygı duymasını sağlar. Hac, zaman ve tarih bilincini uyandırır. Zekat, insanı malın mülkün esiri olmaktan kurtarır. Kısaca temel İslami ibadetler, insanın aklını terbiye ederek doğru düşünmesini kolaylaştırır. Doğru düşünen insan neyi nasıl yapacağını, enerjisini nasıl verimli kullanacağını iyi bilir. Hayatın akışı içinde bir tür işaret taşları gibi olan bu ibadetler, insanın yaratıcılığını verimli kullanmasını da mümkün kılar. O zaman, salih amelin, doğrudan insanın yaratıcılığının tezahürü olan faaliyetler olduğunu söyleyebiliriz. Daha açık bir ifadeyle, salih amel, insanın yeni bir şey ortaya koyabilmek, bir şeyler üretebilmek için yaptığı faaliyetlerin tamamı anlamına gelmektedir.
www.hasanonat.net
Sık gülmenin dayanılmaz mutluluğu
Yaptığımız iş ne kadar anlamlıysa, mutluluğumuz da o kadar anlamlı ve doyurucudur. Aslında gerçek anlamda başarı da, mutluluk da, anlam odaklı olduğunda kalıcı hale gelir. Başarmak, biraz da hayatın anlamını yakalamış olmaya bağlıdır. Ünlü düşünür Emerson başarıyı şöyle tanımlar: 'Sık sık ve çokça gülmek; zeki insanların saygısını ve çocukların sevgisini kazanmak; dürüst eleştirmenlerden takdir görmek ve yanlış dostların ihanetine katlanmak; güzelliğe değer vermek; başkalarında en iyiyi bulmak; sizin yaşamınız sayesinde tek bir hayatın bile olsun daha rahat soluk almış olduğunu bilmek; işte başarmış olmak bu demektir.' Bu güzel tanıma bir cümle de biz ekleyebiliriz: Başarmak, sizin sayenizde bir tek insanın, hayatında bir kez de olsa, insan olma onurunu derinden hissetmesine, özgür ve özgün bir varlık olduğunun farkında olmasına katkı sağlamaktır. Aslında tek kelimeyle, başarmak 'insan' olmaktır.
YARATICI ETKİNLİK VE YAŞAM
Her insanın, farkında olsun ya da olmasın, en temel arzularından birisi anlamlı bir hayat sürmektir. Bir başka ifadeyle, anlam arayışı insanın varlık yapısından gelmektedir. Ancak, anlamın insanın kendi özünde olduğu gerçeği, çoğu zaman göz ardı edilir. Anlam, yaratıcı yetilerimizdedir, ürettiklerimizdedir. Anlam, Kur'an'ın ifadesiyle 'salih amelde' yani iyi işlerdedir. Anlamlı bir hayatın peşinde olanlar, yaratıcılıklarını etkin kılmak, yararlı bir iş yapmak, üretmek, başarmak zorundadırlar. İnsanın, yaratıcı yetileri etkin olduğu sürece hayata daha sıkı tutunduğu unutulmamalıdır. Daha uzun ve sağlıklı bir ömür, anlamlı bir hayatla; anlamlı bir hayat da, ne yaptığını bilerek çalışmakla mümkün olabilir.