Klasik tencere yemeklerinin olmazsa olmazları, soğan, sarımsak, domates ve biber hemen her tarifte yer alırlar ama öyle kanıksanmıştır ki varlıkları, öneminin farkında değildir çoğu kişi. İçine katıldıkları yemeğin tadını öne çıkaran bu baz malzemeler aynı zamanda 'sağlık' açısından da çok faydalıdır.
Sağlıklı yemek denildiğinde aklıma, evde pişmiş tencere yemekleri geliyor. Aile evinden çıkıp kendi düzenimi kurduğum ilk günlerde yemek pişirmek benim için çok kolay görünmüyordu. Bin bir türlü sebze ve kurubaklagille yapılabilecek onca çeşit yemeğin aynı tarifle pişirildiğini fark etmem çok zamanımı almadı.
Benim pratik tarifim, soğan ve sarımsağı az yağda azıcık çevirip üzerine domates ve biberi ekledikten sonra biraz daha pişirmek; ardından da dilediğim sebzeyi, baklagili, eti, tavuğu hatta köfteyi bu sosa eklemekten ibarettir. (Kış aylarında taze domates ve biberin yerini sağlıklı şartlarda hazırlanmış salçalar alır.)
Tencere yemekleri, içine kattığımız malzemeler sayesinde fark etmeden bize şifa verir. Nasıl mı? Onlara biraz daha yakından bakalım...
SOĞAN:
A, B ve C vitaminleri içerir. Potasyum, magnezyum, kalsiyum, sodyum, iyot, fosfor ve kükürt bakımından zengindir.
FAYDALARI:
- Solunum yollarını açma ve öksürüğü kesmeye yardımcı olduğundan, bronşit, astım ve gribe faydalıdır.
- Mide asidini artırdığı için sindirimi kolaylaştırır.
- Kan şekerini düzenler.
- İdrar söktürür, kandaki zararlı maddelerin atılmasını sağlar.
- Yüksek tansiyonu düşürür.
- Yaraların iyileşmesini kolaylaştırır.
- Anti bakteriyel etki sağlar.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Karaciğerin çalışmasını düzenler.
- Sinirleri rahatlatır.
- Hafızayı güçlendirir.
- Cinsel gücü artırır.
- Kalpteki damarların genişlemesini sağlar.
- Prostat bezinin çalışma ritmini düzenler ve sertleşmesini engeller.
- Böbrek taşı ve kum dökmeyi kolaylaştırır.
- Sinirleri gevşetir. Zihin yorgunluğunu ve uykusuzluğu giderir.
- Depresyona iyi gelir.
SARIMSAK:
Bileşiminde şekerler, A, B1, C vitaminleri, 33 çeşit kükürt bileşikleri, 17 çeşit aminoasit (bunlara vücut tarafından doğrudan sentezlenmeyip gıdalarla alınması gereken aminoasitlerin tümü dahildir), germanyum, çinko bulunur.
FAYDALARI:
- Akciğeri, karaciğeri, safra kesesini ve kalbi kuvvetlendirir.
- Bazı bağırsak kurtlarını ve diğer parazitleri öldürür.
- Mide ve bağırsakları dezenfekte eder.
- İştah açar.
- Nezlenin süresini kısaltır.
- Nefes borusu, bronşit hastalıklarında rahatlatıcıdır.
- Tansiyonu düşürür.
- Atardamar kireçlenmesini önler.
- Krampları önler.
- Ateşi düşürür.
- Bağırsak gazlarının oluşmasını önler.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- İdrar yollarında taş oluşumunu engeller.
- İdrar söktürür.
- Vücudu sivrisinek ve haşerelerden korur.
- Safra salgısının salınımını artırır.
- Kabızlığı önler.
- Saç dökülmesini yavaşlatır.
DOMATES:
Demir, potasyum, kalsiyum ve fosfor mineralleriyle A, B ve C vitaminleri açısından oldukça zengindir.
FAYDALARI:
- Özellikle lif açısından zengin kabuklarıyla yenildiğinde sindirimi kolaylaştırır.
- Mide ve bağırsakları düzenli çalıştırır ve kabızlığı giderir.
- İyi bir idrar söktürücüdür ve vücuttaki zararlı maddelerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
- Böbrek taşlarının düşürülmesine yardımcı olur.
- Kanı temizler.
- Kanseri, özellikle de prostat kanserini, önlemede çok etkilidir.
- Kalp hastalıklarına karşı koruyucudur.
- Damar sertliği ve romatizmaya iyi gelir.
- Yaşlanmayı geciktirir.
- Cilde tazelik verir.
BİBER:
Beta karoten, C, P ve K vitaminleriyle bazı alkoloidler bulunur.
FAYDALARI:
- İçerdiği antioksidan ve diğer maddelerle birçok kanser türüne ve kalp hastalıklarına yakalanma riskini azaltır.
- Felç ve katarakt tehlikesini azaltır.
- Vücudun direncini artırır, soğuk algınlığının ilk aşamasında iyileştiricidir.
- Kabızlığa iyi gelir.
- Acı türü balgam söktürür.
- Kronik bronşit ile anfizemi önler ve hafifletir.
- Damarlarda pıhtılaşmış kanı çözer.
- Mideyi uyarır, sindirim salgılarını artırır.
- İştah açar, idrarı artırır.