Garanti Bankası’nın ev sahipliğinde dünyanın dört bir tarafından gelmiş bankacılar: Toplantıda bankaların kadınlara yönelik ne gibi hizmetler vermesi gerektiğini konuşuyorlar. Aile içi şiddet, haklar, toplumsal, ekonomik gücünün artırılması konu ne olursa olsun başlıkta ‘kadın’ oldu mu, Türkiye’de genelde toplantılar ‘bütün kızlar toplandık’ havasında geçer. Toplantı salonuna girdiğimde erkek katılımcıların oranına epey şaşırıyorum.
HARCAMALARIN % 65’İ KADINLARIN
Kadınlar için dünya çapındaki bankaların işbirliği yaptığı Global Banking Alliance for Women adlı örgütün başkanı da bir erkek, Chris Sulllivan. Royal Bank for Scotland Grubu’nun CEO’su.
Sonuçta bankalar, tüm özel sektör işletmeler gibi ‘kâr’ etmeyecekleri hiçbir alana girmez. Kadınlar söz konusu olduğunda, ‘ticari olarak bugüne kadar değeri bilinmemiş bir altın madeni’ bulunuyor. Değerli ve bugüne kadar yeteri kadar işlenmemiş bir pazar.
Kadınlar tüm dünyada harcamaların yüzde 65’ini yapıyor.
ERKEKLERİN ÇOK GERİSİNDELER
Ne var ki, az gelişmiş, gelişmekte veya gelişmiş ülke fark etmiyor tüm dünyada finans kaynaklarına erişebilen kadınların oranı erkeklerin epey gerisinde.
Dünyanın dört bir tarafından gelen bankacılar İstanbul’da daha çok kadına nasıl ulaşılabileceğini tartışıyordu. Tecrübeliler, tecrübelerini aktarıyor, ‘kadın pazarına’ yeni girenler kültür değişikliğini nasıl yapacaklarını, özellikle kuruluşlarındaki erkek çalışanlar nezdinde bakış açısını nasıl değiştireceklerini soruyorlardı.
GARANTİ'NİN FEMİNİST YÖNETİCİSİ
Kadın girişimcilere yoğun eğilen bankaların başında geliyor, Garanti. Büyük ölçüde de Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere’den kaynaklanıyor. Toplantı öncesinde ekibine “Bu sene Birleşmiş Milletler’e başvuralım” diyordu. BM’nin ‘Kadın’ oturumunda altı yıllık programlarını anlatmak için.
‘Kadın haklarını savunan nadir erkek yöneticilerdensiniz’ yorumuma, “Genelde toplantılarda tek erkek ben oluyorum” diyor.
Yabancı konuklara Nafiz Karadere, ‘finansal destek, eğitim ve rol model’ sacayakları olan girişimci kadın programını neden sürdürdüklerini de şöyle anlatıyordu:
“İstihdam sağlayan kadın girişimcilerin sayısı 90 bin. Gelişmiş ülkelerde girişimci kadınların oranı yüzde 20, Türkiye’de ise yüzde 6.5.”
Türk ekonomisinin büyümesinin gücü kadınlarda.
FİLİSTİNLİ BANKACI LÜBNANLI'YA SORDU
Lübnan BLC Bank’ın CEO’su Raoul Nehme anlatıyor:
“Kadın girişimcilere yönelik programı 2011 yılında aslında IFC’nin tavsiyesiyle başladık. Sadece ürün olarak değil, bankanın kültüründe de değişiklik olacak. Bizim için çok karmaşık bir proje çünkü kültürel zorluklar var. 18 aydır programı yürütüyoruz ama hâlâ bazı yöneticiler kadınları ayrıştırıcı politikalardan bıktık diyor. Neyse ki onların oranı çok yüksek değil. Lübnan’da kadınlara hizmette referans banka haline geldik.”
Reklamla pozitif ayrımcılık
İşin ilginci Filistinli bir erkek bankacı, Lübnanlı meslektaşına soruyordu:
“Kültürel değişim nasıl mümkün oldu?”
Yanıt da kayda değerdi:
“Tüm banka çalışanlarına eğitim verdik. Banka dışında kadın-erkek eşitliğini savunan aktivist bir hareket değiliz. Kadınların finansal kaynaklara daha fazla erişimini duyurabilmek için reklamlar, ilanlar verdik.”