Global kriz aklımızın köşesinden bile geçemeyecek bazı ülkeleri ekonomik “komaya” sokmuş durumda. Finlandiya bundan daha üç yıl evvel Avrupa krizi zirvede iken, mali yapısı ve kamu dengesi açısından örnek olarak gösterilen sağlam ülkelerden biri idi, bugünlerde Kuzey Avrupa’nın ekonomik açıdan en zayıf durumdaki ülkelerinden biri haline gelmiş bulunuyor.
Finlandiya Başbakanı A.Stubb Finlandiya’nın şimdi hasta olan ekonomisinin yeniden sağlıklı hale gelmesinin ve geçtiğimiz günlerde elden giden AAA ratinginin yeniden kazanılmasının en azından dört yıl alacağını da açıkça beyan etmiş bulunuyor.
Genç, sadece 46 yaşındaki Başbakan Stubb, önce emeklilik ödeme sistemini ve belediyeleri tamir edecek, bu kurumlara likidite verecek bir yaklaşıma altı ay için ağırlık verdikten sonra, daha uzun vadeli bir kurtuluş politikası gündeme getireceğini de açıklamış. Zor durumdaki Başbakan “Henüz ne yapacağımı tam bilemiyorum ama, her taşın altına bakacağım, her ağaca çıkıp ileride çözüm arayacağım, ülkemin ekonomisinin bu “uykudan uyanma gereği ” ikazını, ekonomimizin çok kötü durumda olduğu anlamayanlara iyice anlatmaya çalışacağım! Ülkede herkesin durumun zorluğunu anlaması ve uyanması gerek!” diyerek sorunu özetliyor.
Hükümet ülkenin imalat sanayisini, yani ülkenin temel motorlarını yeniden çalışır hale getirmek zorunda. Bir zamanlar tüm ülkeyi taşıyan Nokia ve kağıt üretim sanayisi bugün dökülüyor.
AAA notunu geçen ay kaybetti
Standard and Poor’s 2014 ekim ayının ortasında Finlandiya’yı AAA ratingden bir basamak aşağıya , AA+ seviyesine indirmişti. Bu gelişme ülkenin uzun süre durgunluk yaşamasına ve oldukça yaşlı nüfusu olan Finlandiya’nın kamu bütçesini yeniden dengeye getirmek ve yüksek borçluluk oranını düşürmek için çok zorlanmasına yol açacak gibi duruyor. Finlandiya’nın komşuları İsveç, Norveç ve Danimarka ise AAA düzeyindeki rating ile yaşamaya devam ediyorlar. Böylece Finlandiya’nın ratinginin düşmesi, Almanya ve Lüksemburg’u Euro bölgesinin en üst düzeyde ratingi olan iki ülkesi olarak yalnız bıraktı.
Bu arada Finlandiya çok bölünmüş bir Parlamento’ya ve giderek küçülen bir de koalisyona sahip. Koalisyon 2011 yılında altı parti ile başladıktan sonra geçen ay dört partiye düşmüştü. Bu durumda da koalisyon hedeflerinin hiç birine ulaşamayacak hale gelinmişti. Hükümet söz verdiği halde ülkenin borcunun artışını 2015 yılına kadar durduramayacak hale gelmiş, kamu bütçe açığını söz verdiği düzeye indirememiş, AAA rating kaybedilmiş, ülkenin refah sistemi çalışamaz hale gelmiş, “Finns” adlı euro karşıtı parti güvenoyu için çağrı yapmış, bir diğer muhalefet partisi nisan 2015 tarihinde seçim istemişti . Stubb ise ülkeyi daha da riske sokmamak için göreve devam etmek istiyordu.
Kamu borcu ikiye katlanabilir
Zaten haziran ayında iş başına gelmiş olan Hükümet GSYİH sayısı 2008 yılındaki düzeyinin yüzde altı kadar altında olan bir ekonomi ile boğuşuyor ve kamu borcunun da 2017 yılında iki misline çıkabileceği hesaplanıyor.
Özetle Finlandiya bugün Portekiz ve İspanya’dan da kötü bir duruma gelmiş bulunuyor. Avrupa’nın durgunluğu da Finlandiya’yı beklenmedik bir resesyona itmiş bulunmakta. İşin kötüsü de, seçim yapılsa da yapılmasa da reform yapacak kadar siyasi sermaye ortaya çıkamayacak gibi!