Yanık olduğunda hemen krem sürenlerden misiniz, yoksa suya tutanlardan mı? İkisi de birçok kişinin yanıkta en çok yaptığı hataların başında geliyor. Çünkü yanığın derecesine göre ilk yardım müdahalesi de değişiyor. Yanıklarda ilk yardım vücudu koruyor. Ağrı ve sıvı kaybına neden olan yanıklar vücutta bulunduğu bölgeye göre organların işleyişini etkiler. Bu nedenle yapılan ilk müdahale büyük bir öneme sahip. İşte vücuttaki yanıklara karşı 10 ilk yardım önerisi...
ISI İLE OLUŞAN YANIKLARDA İLKYARDIM İŞLEMLERİ NEDİR?
Halk Sağlığı ve Genel Müdürlüğü'nün yanıklarla ilgili ilk yardım önerileri şu şekilde:
1. Yaralının üzeri battaniye ya da bir örtü ile kapatılır ve yuvarlanması sağlanır
2. Solunum yolunun etkilenip etkilenmediği kontrol edilir. Yanmış alandaki deriler kaldırılmadan giysiler çıkarılır
3. Yanık bölge en az 20 dakika çeşme suyu altında tutulur (yanık yüzeyi büyükse ısı kaybı çok olacağından önerilmez)
4. Ödem oluşabileceği düşünülerek yüzük, bilezik, saat gibi eşyalar çıkarılır
5. Takılan yerler varsa kesilir
6. Hijyen ve temizliğe dikkat edilir
7. Yanık üzeri temiz bir bezle örtülür
8. Hasta/yaralı battaniye ile örtülür.
9. Yanık geniş ve sağlık kuruluşu uzaksa hasta / yaralının kusması yoksa bilinçliyse ağızdan sıvı (1 litre su -1 çay kaşığı karbonat -1 çay kaşığı tuz karışımı) verilerek sıvı kaybı önlenir
10. Tıbbi yardım istenir (112)
YANIKLARDA DOĞRU BİLİNEN 3 YANLIŞ
Yanık bölgeler birlikte bandaj yapılmamalıdır
Su toplamış yerler patlatılmaz
Yanık üzerine ilaç ya da yanık merhemi gibi maddeler de sürülmemelidir
KİMYASAL YANIKLARDA İLK YARDIM NASIL OLMALIDIR?
Deriyle temas eden kimyasal maddenin en kısa sürede deriyle teması kesilmelidir,
Bölge bol tazyiksiz suyla, en az 15–20 dakika yumuşak bir şekilde yıkanmalıdır,
Giysiler çıkarılmalıdır,
Hasta/yaralı örtülmelidir,
Tıbbi yardım istenmelidir (112).
ELEKTRİK YANIKLARINDA İLK YARDIM NASIL OLMALIDIR?
Soğukkanlı ve sakin olunmalıdır,
Hasta/yaralıya dokunmadan önce elektrik akımı kesilmelidir, akımı kesme imkanı yoksa tahta çubuk ya da ip gibi bir cisimle elektrik teması kesilmelidir,
Hasta/yaralının ABC'si değerlendirilmelidir,
Hasta/yaralıya kesinlikle su ile müdahale edilmemelidir,
Hasta/yaralı hareket ettirilmemelidir,
Hasar gören bölgenin üzeri temiz bir bezle örtülmelidir,
Tıbbi yardım istenmelidir (112).