• $32,3723
  • 35,0936
  • 2325.11
  • 9079.97
26 Nisan 2021 Pazartesi 18:47 | Son Güncelleme:

Spektrum bozukluğu nedir, belirtileri neler? Otizm spektrum bozukluğu tedavi yöntemleri nasıl?

Spektrum bozukluğu nedir, belirtileri neler" Otizm spektrum bozukluğu tedavi yöntemleri nasıl"

Otizm spektrum bozuklukları, psikomotor bozukluk olarak kabul edilen bir dizi nöropsikiyatrik farklılıktır. Otizm Spektrum Bozuklukları, sosyal etkileşim ve iletişimde bozulma, tekrarlayan ve basmakalıp davranış kalıpları ve genellikle zihinsel geriliği olan düzensiz entelektüel gelişim ile karakterize bir çocukluk çağı ruhsal bozukluktur. Belirtiler erken çocukluk döneminde ortaya çıkar. Peki Otizm Spektrum bozukluğu nedir, belirtileri neler, tedavi yöntemleri nasıl?

Spektrum genetik bir bileşeni desteklese de, bazı hastalarda bozukluğun nedeni organik bir beyin bozukluğudur. Teşhis gelişimsel geçmişe ve takibe dayanır. Tedavi, davranış yönetimi ve bazen de ilaç tedavisinden oluşur. Nörolojik bozukluklar, erken çocukluk döneminde, genellikle okula kaydolmadan önce ortaya çıkan ve kişisel, sosyal, akademik ve / veya mesleki gelişimi etkileyen nörolojik nitelikteki ön koşullara dayanır. Genellikle özel beceriler veya bilgi setlerini edinme, sürdürme veya uygulamadaki zorluklarla ilişkilendirilirler.

SPEKTRUM NEDİR?

Spektrum kelime anlamı olarak, belli bir nokta içinde pek çok farklı nokta olması durumundadır. Yaygın olarak görülen ve gelişimsel bir bozukluk bilinen Otizm Spektrumu Bozukluğuna spektrum denmesinin nedeni ise, otizmde karşılaşılan belirtilerin her çocukta farklı şekillerde ve farklı seviyelerde görülmesini ifade etmektir.

Otizmli çocukların bazılarında belirtiler, çok şiddetli bir şekilde kendini gösterirken bazı çocuklarda ise, çok daha hafif düzeyde kendini gösterir. Bu da çocuğun hayatını büyük ölçüde etkiler. Bazı çocuklar çok şiddetli ve bakım gerektiren belirtiler gösterse de bazı çocuklar çok daha hafif belirtiler gösterebilir.

TDK VE TIPTA SPEKTRUM NE DEMEKTİR?

TDK sözcük anlamı ile Spektrum: çeşitlilik demektir. Otizmli her çocukta, belirtiler farklı şekillerde kendini gösterir. Bazı çocuklar yoğun bir tıbbi bakıma gereksinim duyarken bazıları da rahatlıkla topluma karışabilir ve hayatını sürdürebilir. Bunu ifade etmek için otizmde spektrum ifadesi kullanılıyor.

Otizm Spektrumu Bozukluğu, sosyal etkileşim, dil becerileri ve soyut algıda gecikmesi ya da tamamen gecikmemesi durumudur. Bu çocuklarda bazı davranışlar ve basmakalıp aktiviteler çok sık görülür. Otizmli çocuklarda karşılaşılan bu durumlar, zihinsel işlev kapasitesinden ve zekadan tamamen bağımsızdır. Bu durum, beyindeki işlevlerin farklı olmasından kaynaklanır. Belirtilerin az olması, çok olması ya da hiç olmaması gibi değişimler yaşandığı için otizm spektrum olarak ifade edilir.

OTİZM NEDİR?

Otizm, Otizm Spektrum Bozuklukları ya da eski adıyla Yaygın Gelişimsel Bozukluklar şeklinde isimlendirilen önemli bir bozukluktur.

Otizm; erken çocukluk çağlarında belirtilerin gözlendiği önemli bir nöro-gelişimsel bozukluktur. Otizme dair belirtiler bazı çocuklarda gelişim basamaklarının erken dönemlerinde başlarken, bazı çocuklarda öncelikle normal seyreden gelişimde gerileme veya aksaklıklar olur. Otizm şüphesi çocuğun konuşmasının gecikmesi veya etrafa ilgisiz, tepkisiz olması ile ortaya çıkar. Aile, çocuğun akranları konuştuğu halde hiç kelime çıkarmamasından ya da daha önce "anne, baba" gibi tekli kelimeleri söyleyebilirken son aylarda bu kelimeleri unutması nedeniyle doktora başvurur.

Otizmde görülen belirtiler arasında duyusal problemler belirgindir. Duyusal problemler bireyin çevre ile uyumunu azaltmaktadır. Bireyin hayata olan adaptasyonunu azaltmaktadır. Örneğin; yüksek sese karşı duyarlılık, dokunma hassasiyeti, ışığa karşı duyarlılık, derinlik problemleri, denge ile ilgi problemler gibi problemler bireyin gelişmesiyle birlikte değişen sosyal düzendeki problemlerini arttırarak devam ettirmektedir.

Otizm, Otizm Spektrum Bozuklukları ya da eski adıyla Yaygın Gelişimsel Bozukluklar şeklinde isimlendirilen önemli bir bozukluktur.

OTİZM BELİRTİLERİ NELERDİR?

Otizm Spektrum Bozukluğunun temelde iki ana belirti grubu vardır:

1.Sosyal etkileşim ve iletişim becerilerinde gerilikler

* İnsanlara ya da akranlarına ilgi göstermeme ya da azilgi gösterme,

* Kendi halinde olma, seslenince bakmama, Parmak ucunda yürüme,

* Yaşına uygun konuşmanın başlamasında gecikme ya da başlayan konuşmada durma, gerileme, konuşsa bile konuşmayı sosyal etkileşimde kullanmaması, söyleneni tekrarlaması, zamirleri ters kullanması (ben yerine o).

2. Tekrarlayıcı ve sınırlı ilgi alanı, davranış ve etkinlikler

* Basmakalıp ve tekrarlayıcı hareketler (kendi etrafında

dönme, sallanma, kanat çırpma),

* Rutinlerine aşırı bağlılık, değişikliklere tepki gösterme,

* Bazı ses, koku ve tatlara aşırı hassasiyet gösterme.

OTİZM'İN NEDENİ NEDİR?

Otizmin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Otizm'de çok sayıda genin hastalıktan sorumlu olduğu düşünülmekte ve hastalığın tedavisinde genlerdeki bozukluğa etki eden ilaçlar geliştirilmeye çalışılmaktadır.

İlerleyen yıllarda otizmi olan çocukların bir kısmında bu tedavilerin olumlu sonuçlar yaratacağı öngörülmektedir.

OTİZM NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Otizm rahatsızlığı tanı sonrası, aile otizm ile ilgili bilgilendirilir ve çocuk en kısa zamanda uygun eğitim programına yönlendirilir. En önemli eğitim, uygulamalı davranış analizidir.

Bilimsel olarak otizmde etkinliği gösterilmiş. Bireysel eğitimin yanında uygun yaşta konuşma eğitimi ve duyu bütünleme terapisi önerilen yöntemler arasındadır. Ailenin eğitim programına katılması ve çocuğu eğitim dışındaki zamanlarda da sosyal-duygusal alanda desteklemeleri önemlidir.

Otizm' in temel belirtilerine etkili bir ilaç tedavisi henüz bulunmamıştır. Ancak otizmi olan çocukların bir kısmında eşlik eden dikkat eksikliği, davranış sorunları, uyku problemleri, öfke kontrolünde problemler nedeniyle ilaç tedavisi gerekli olabilir.

Otizm tedavisi yıllar boyunca devam etmesi gereken bir bozukluktur, bu nedenle ailenin otizm konusunda bilgilenmesi son derece önemlidir. Az sayıda olguda kısa süreli ve erken başlanan eğitimle tanının tamamen yok olduğu saptanmıştır. Büyük kısmında uzun yıllar eğitimin devamı gereklidir. Çocuğun zekasının normal olması, belirtilerin hafif olması ve 6 yaştan önce konuşma becerisinin gelişmesi iyi prognostik belirleyicilerdir. Bilimsel çalışmalarda diyet tedavisi, hiperbarik oksijen tedavisi, ağır metalden arındırma ve nörofeedback gibi yöntemlerin etkinliğinin olmadığı saptanmıştır.

Son dönemde yeni çalışmalar otizm nasıl tedavi edilir sorusuna yanıt vermektedir. Bu bağlamda Transkraniyal Manyetik Uyarım (TMU) tedavi yönteminin etkinliği araştırılmaktadır. Bu araştırmanın sonucu otizm nasıl tedavi edilir sorusuna bir ışık tutacaktır.

OTİZM TANISI NASIL KONUR?

Otizm tanısı yapılan bir kan-idrar tahlili ya da beyin görüntüleme yöntemi ile konulamaz, yani tanı koymada kullanılabilecek bir biyolojik marker yoktur. Tanı klinik gözlem ve davranışsal özelliklere göre konur. Otizm genellikle 2 yaş civarında belirtiler gözlenmeye başlar ve tanı konabilir. Ancak iyi bir klinik gözlem ile 1 yaşındaki çocukta bile belirtiler saptanabilir. Otizmi bebek anne karnındayken saptamak mümkün değildir. Bu yüzden aileler çocuklarına otizm tanısı konulduğunda otizm nasıl tedavi edilir sorusunu sıklıkla gündeme getirmektedirler. Bu bağlamda ailelerin dikkat etmesi gereken durumları aşağıda kısaca açıklamaya çalıştık.

AİLELER OTİZM KONUSUNDA NELERE DİKKAT ETMELİDİR?

Aile için işaret sayılabilecek bazı belirtiler:

6-9 ay arası bebeklerde;

Babıldamanın olmayışı ya da akranlara göre çıkardığı ses çeşidinin az olması

Bakımverenin sesine ve yüzüne ilginin az olması

Göz temasının ve karşılıklı gülümsemenin olmaması

İsmine bakmama

Kucağa alınma ve başka insanlarla oynama beklentisinin olmaması

Bazı objelere veya parçalarına aşırı ve atipik ilgi (objeleri tuhaf biçimde göze yakın tutarak inceleme)

Otizmi olan çocukların %20-47'sinde normal gelişimin ardından 1 yaşından sonra gerileme başlar.

Aileler için kırmızı bayrak sayılabilecek belirtiler:

1 yaş sonrası:

GÜLÜMSEMENİZE YANIT VERMEMESİ

Konuştuğunuzda yüzünüze bakmaması ya da az bakması

Nesneleri işaret ederek göstermemesi

Oyuncağını getirip birlikte oynama isteği göstermemesi

Etkileşime girmeye isteksiz olması

Taklit oyunlarının ya da "miş" gibi oyunların olmaması (bebeğine yemek yedirme, ayıcığını sallayarak uyutmaya çalışma)

1 yaşında kelime çıkarmaya, 2 yaş civarı iki kelimeli cümle kurmaya başlamama

Tanı koyabilmek için yukarıda sayılan belirtilerin tümünün çocukta bulunması gerekli değildir. Otizmi olan çocukların hepsi aynı şiddette otizme sahip değildir. Bazı çocuklar şiddetli sosyal ilişki kuramama, konuşmanın hiç olmaması ve tekrarlayıcı hareketlerin yoğun olduğu şiddetli otizm tablosu içerisindeyken, bazı çocuklarda ise belirtiler oldukça hafif olabilir. Otizmin bir spektrum bozukluğu olması demek belirtilerin şiddetinin her çocukta farklı derecelerde olduğu bir yelpaze bozukluk olmasındandır.

Otizmi olan çocukların büyük bir kısmında zeka geriliği de bulunur. Ayrıca bu bozukluğa sahip çocukların bir kısmında epilepsi gibi nörolojik hastalıklar da saptanabilir.

OTİZM NE KADAR SIKLIKLA GÖRÜLMEKTEDİR ?

Otizm 1970'li yıllarda nadir görülen bir bozukluk olarak tanımlanmasına rağmen 2000'li yıllarda sıklığının oldukça arttığı görülmektedir. Amerika Hastalıkları Kontrol Merkezinin verilerine göre 2006'da 1/150 oranında görülürken 2014'te 1/64 gibi daha yüksek oranlardan bahsedilmektedir.

Otizm sıklığındaki artışın nedenleri araştırıldığında tanı konusundaki farkındalığın artması, hafif belirtiler taşıyan olguların atlanmaması ve bu hastalık grubu içinde değerlendirilmeleri ve daha geç yaşta anne-baba olma sıklığının artması sayılabilir. Ancak bunlarla birlikte sıklıktaki artışın diğer başka bilinmeyen nedenleri de olabileceği düşünülmektedir.

Otizm erkek çocuklarda kızlara oranla 3-4 kat daha sık görülmektedir.

ERGOTERAPİ VE DUYU BÜTÜNLEME MERKEZİ:

Ergoterapi ve Duyu Bütünleme Merkezimiz, Otizm tanısı konmuş çocukların kendileri için anlamlı olan aktivitelerde başarı elde etmelerine katkı sağlamaktadır.

  • Spektrum bozukluğu
  • Spektrum
  • Otizm
  • Ergoterapi
Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı
Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı

Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı

Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı
Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı

Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı

Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür
Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür

Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür