Putin acaba neden çok büyük riskler alarak Ukrayna konusunu kızıştırıyor? Bu sorunun cevabını Batı medyası iki ülkeyi ekonomik açıdan karşılaştırarak veriyorlar. Ülkelerin biri Polonya, diğeri de Ukrayna!
Polonya 38 milyon nüfusu olan bir ülke. Toprakları da 312.685 kilometre- kare. Ukrayna ise 45 milyon nüfusa sahip ve toprakları 603.628 kilometrekare. Yani Ukrayna hem Polonya’nın iki misli büyüklükte hem de nüfusu da nerede ise yüzde 20 daha fazla. Ukrayna tüm Avrupa’da en çok alana sahip olan ülke. Rusya’dan sonra da ikinci büyük orduya da sahip ülke. Ukrayna dünyanın üçüncü büyük tahıl ihracatçısı ülke aynı zamanda!
1999'da NATO'ya üye oldu
Polonya, Sovyetler çöker çökmez Batı’ya dönmüş, derhal Avrupa Birliği’ne üye olma girişimi yapmış ve 1999 yılında NATO’ya dâhil olmuş. Ukrayna ise Sovyetler’den boşanamamış ama 1991 yılında bağımsız olduğu ilan edilmiş bir ülke.
Polonya daha küçük ve daha az nüfuslu bir ülke olmasına rağmen son dönemde Ukrayna’dan daha hızlı ve daha fazla büyümüş. Bugün satın alma paritesi ile (PPP) Ukrayna’nın GSYİH sayısı 337 milyar dolar. Kişi başına geliri de 7422 dolar. Ayni ölçütle Polonya’nın GSYİH sayısı 814 milyar dolara dayanmış. Kişi başına geliri de 21 000 dolar civarında.
Nüfusun yüzde 87'si Katolik
PPP (satın alma gücü paritesi değil) nominal döviz kuru ile bakılırsa da Polonya’nın GSYİH sayısı 513 milyar dolar ve kişi başına geliri de 13.500 dolar kadar. Ukrayna ise nominal döviz kuru ile 175.5 milyar dolarlık bir GDP sahibi ve kişi başına geliri de 3962 dolar. Batı’ya dönen Polonya ekonomisi Sovyetler endeksli kalan Ukrayna’ya fark atmış yani.
Ukrayna’nın ihracatı 71 milyar dolar, Polonya’nın ihracatı 202 milyar dolar. Ukrayna’nın ithalatı 87 milyar dolar, Polonya’nın ithalatı ise 207 milyar dolar. Polonya dünya ticaretinde önemli bir yer alırken, Ukrayna geride kalmış.
Polonya’da direkt yabancı sermaye yatırımı 248 milyar dolar. Ukrayna ise sadece 61 milyar dolarlık doğrudan yabancı sermaye yatırımı alabilmiş. Ukrayna’nın döviz rezervleri sadece 22 milyar dolar, Polonya’nın ise 107 milyar dolar.
Polonyalılar Polonya nüfusunun yüzde 96.2 kadarını oluşturuyor ve vatandaşların yüzde 87 kadarı Katolik. Ukraynalılar ise yüzde 78 Ukraynalı, yüzde 17 kadar da Rus kökenliler (Kırım dahil) ve yüzde beş kadar diğer kökenliler var, ve ülke Ortodoks.
Şimdi top Batı'nın elinde
Polonya’nın Ukrayna’ya kısa bir zaman süresinde attığı ekonomik farkı çok iyi bilen Putin, önünde iki alternatif görüyordu deniyor. Ya eski Sovyet Bloku ülkelerinin Polonya gibi Batı’ya doğru kaymasına göz yumacak ya da elinden geldiği kadarı ile ve Ukrayna’dan başlayarak “Batı’ya dönüşe” taş koyacaktı.
Tabii ki Putin yapısında bir Rus lideri taş koymayı seçmek zorunda idi ve seçti. Şu anda elinde Avrupa’nın petrol ve gaz gereksinmesi gibi bir silah varken de aldığı risk onun açısından kabul edilebilir bir risk sayılabilir. Fakat şimdi “top” Batı’nın elinde! Özellikle de Avrupa’nın! Ukrayna’yı ve sonra da başkalarını Rusya’ya terk etmemek için neler yapabilecekler, göreceğiz.