Bundan sekiz yıl kadar öncesinde, Küba Hükümeti, ülkenin sadece Küba kamu sisteminde çalışabilme izni olanların onda biri kadarını, yani yarım milyon kadar kişiyi devlet işinden çıkarttı. Doğal olarak da, devlet bu insanlara yaşam için para ödeyemeyince, insanlara Küba’da ilk defa olarak, serbest çalışma izni verilmesi yaklaşımı gündeme geldi. Sonuçta 600 bin kadar Küba vatandaşı ilk defa kendileri hesabına çalışma izni verilerek, piyasaya çıkma hakkı aldı.
Cuentapropistas denen ve son sekiz yılda devletten özel çalışma izni alan kişiler, restoran açmak, butik çalıştırmak, fırınlar açıp yiyecek yapmak, tamirat şirketleri kurmak, şahıs arabalarını kiralık taksi olarak kullanmak, kendi evlerinde oda kiralamak ve de benzeri yaklaşımlarla, birçok tür özel çalışma sonrası kazanç nedeniyle vergi ödemek konumuna geçtiler. Bu insanların birçoğu sonuçta toplam yeni 400 bin iş yaratmış oldular. Hepsi, kazançları ile daha evvel devlete çalışırken aldıkları fondan daha fazla gelir de yaratmaya başladılar. Öncelerinde ortalama devlet maaşı 848 Küba Pesosu idi. Bu dolar olarak kabaca ayda 33 dolar kadar bir kazanç demekti. Özel çalışma izni çıkınca da şahıslar devlet maaşının on misli kadar kazanç elde edebilir oldular. Tabii zaman içinde nelerin özel yapılabileceği ve de yapılamayacağı da kanunla yeniden değiştirildi.
Bu yıl Aralık 2018 ayının yedisinde 129 sayfalık yeni bir kanun çıkarıldı ve bu kanun özel çalışmayı büyük ölçüde sınırlıyordu. Yeni kanun, insanların tek bir işten fazlasını çalıştırmalarını kanunen yasaklıyordu. Küba Hükümeti sadece 129 sayfalık yayında, ayrı lisans ile çalışma izni vermekte idi. Birçok konu da zorlanarak tek iş haline getirilmişti. Mesela kitap dükkanında para kazanmak ile aynı zamanda içilecek kahve satma da yasak olmuştu. Lokantalar diğer taraftan da bar olamazlardı, tek iş yapmaları emrediliyordu. Tabii insanlar da ahmak değildi. Onlar da kendi çalışmayan arkadaşları veya akrabaları üzerinden iş kurup, ilave kazanç gene de sağlayabiliyorlardı.
İşçi çalıştıranları daha yakından izlemek için müşteri ödemelerinin banka üzerinden ödenmesi kuralı da getirilmişti. İnsanların her ay ne kadar kamu destekli petrol alabilecekleri de sınırlanmıştı. Diğer taraftan restoranlar da en fazla 50 kişiyi aynı zamanda aynı restoranda tutabileceklerdi. Diğer taraftan işinde 20 kişiden fazla kimseyi çalıştıran işveren, devlet tarafından 20 sayısı üstündekileri daha yüksek ücret ve vergiye tabi tutuyordu.Yani devlet insanların para kazanmasından memnundu ama, çok fazla da kazanmalarını pek istemiyordu. Devlete göre her çalışanın tek bir lisansı olacaktı ve de işverenler çalışanları ırk, cinsiyet ve de kabiliyet açısından farklılaştırımıyordu. Havana’daki bazı işler için de, patronların ödeyeceği vergiler de arttırılacaktı.
Küba yavaş yavaş özel sektör olmaya başlamış bulunuyor!