• $32,3394
  • 35,1649
  • 2308.88
  • 9079.97
19 Haziran 2013 Çarşamba 18:12 | Son Güncelleme:

Sait Maden hayatını kaybetti

Sait Maden hayatını kaybetti

Çevirmen, şair, ressam ve grafiker Sait Maden, 81 yaşında hayata veda etti. Türk diline yadsınamaz katkıları; zarafeti ve alçak günüllülüğüyle edebiyatımızda bıraktığı izler silinmeyecek...

Ömür Şahin KEYİF / omur.keyif@aksam.com.tr

1931'de Çorum'da doğan Maden, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'nü bitirmişti. Maden'in ilk şiirleri 
İstanbul, Türkçe, Soyut, Yazko Edebiyat, Soyut, Varlık, Gösteri gibi önemli dergilerde yayımlandı.

1950'de Varlık Yayınları'nın düzenlediği çeviri şiir yarışmasında Baudelaire' den uyarladığı 'Moesta et Errabunda'yla birincilik ödülünü kazandı... Maden; Octavio Paz, Pablo Neruda, Frederico Garcia Lorca gibi şairlerden yaptığı çevirilerle Türkiye'de dünya edebiyatına çıkan bir kapı açtı...

Grafik alanında da çok kıymetli çalışmalar yaptı. Maden 7 binden fazla kitap ve dergi kapağı çizdi. 

Şairler büyük ustayı böyle uğurladı: 

'ONUN ÇEVİRİLERİYLE YETİŞTİK'



Adnan Özer

"Cağaloğlu beyefendilerinden birini daha kaybettik. Cağaloğlu'nun simgelerinden biriydi... Giyimine kuşamına çok dikkat ederdi. Ben yakinen tanımıyorum, çok da sosyal değildi... Daha geçen yıl o yokuşu yürüyerek çıkıyordu, arkasından baktım, ne güzel dedim...

Bizler için çok önemli biriydi. Onun çevirileriyle yetiştik. Birkaç kuşağa çevirileriyle dünya şairlerini tanıttı. İspanyol şairlerinden Frederico Garcia Lorca'yı çevirdi... Yaklaşık 500 şiir çevirip yayınlamıştır... Düşünün Türkiye'de kitap satışı belli bunun karşılığı ne olabilir.. Bugün kimse yapmaz bunu... Pablo Neruda'nın şiirlerini çevirdi... Şairlere Nobel verildiğinde, hemen onları çevirir, önümüzdeki ayın dergisine yetiştirirdi. Bu büyük bir hizmet...
Kaybımız çok büyük..."

'BÜYÜK BİR SANAT EMEKÇİSİ'



Ataol Behramoğlu

"Çok üzgünüm. Alçak gönüllü, yetenekli, büyük bir sanat emekçisi idi. İyi bir şair ve olağanüstü yetenekli bir şiir çevirmeni idi. Yapıtları önemini her zaman koruyacaktır. Saygı ve sevgi ile uğurluyoruz..."

'BİR ŞİİR SERÜVENCİSİ'



Aydın Afacan


Destanlardan modern şiire, dünya mirasından Türkçe'ye aktardıklarıyla tanıdım. Kendini sessizce, yazıp çizdikleri arasına saklamış bir sanat adamı. "Ben de varoldum bütün nesneler arasında / su gibi, ağaç gibi, kuş gibi gerçek /.../ Her şeyle, her şeyle, her şeyle kardeşliğim var: deniz ve kum, yaprak ve çiy, balık ve kılçık..." diyen bir şiir serüvencisiydi Sait Maden. Nur içinde yatsın; sesi unutulmasın o çok sevdiği 'şiir tapınağı'nda... 

'BİR ŞİİR DERVİŞİ'



Haydar Ergülen

Bir kaç yıl önce bir portre yazmıştım Sait Maden için 'Yüzlerce' başlıklı portre dizim için. Adına da 'Bir Şiir Dervişi: Sait Maden' demiştim. 50 civarında yazar, şair, sanatçı portresi yazdım, yazmayı sürdürüyorum. Bunların bir bölümü artık aramızda olmayanlar. Aramızda olanlardan yalnızca Sait Maden'le gidip görüşmüştüm. Çünkü ziyadesiyle merak ediyordum kendisini de.

Görüşmeye gitmeden önce bir 'şiir dervişi' olduğunu düşünüyordum, görüştükten sonra da böyle düşündüğüme sevindim. Dervişlikte gizlilik de vardır, daha doğrusu sır vardır, Sait Maden şiirinde de böyle bir 'gizli ustalık' vardır, fakat öylesine gizlenmiştir ki, bunu anlamak için yalnızca şiirine değil, diğer uğraşlarına da, yaşamına da eğilmek, bakmak gerekir. 

Şiirinin bir dipsuyu olarak akıp gideceğini, derinden ve usul akışını hep sürdüreceğini, okuyanı, okur olsun şair olsun etkileyeceğini düşünüyorum. O her ne kadar yaşamını ve uğraşını nerdeyse eşit gibi görünen ilgilere paylaştırmışsa da, evet Türkiye'de grafik sanatının ustalarındandır, Fransız ve İspanyol şiirinin büyük isimlerini onun çevirilerinden okuduk, özellikle artık yeryüzünde en sevdiğim şair ilan ettiğim Lorca'yı çevirdiği için iki kez teşekkür borçluyum ona, ama bütün bunlardan önce şairdir, iyi bir şairdir. Ve şairler başka ne iş yaparlarsa yapsınlar, sözgelimi tiyatro oyuncusu olsalar, romancı olsalar da şair olarak anılmak isterler,
Sait Maden: Baştan sona, tepeden tırnağa şair.

'ŞİİRİMİN BAŞLANGICINDAKİ İNSAN'

Oktay Taftalı

Sait Maden, benim şiirimin başlangıcındaki insandır. 70'lerin sonu ve 80'lerin başında Merhum Necdet Ökmen'in sahibi olduğu, Somut Dergisi'nin sanat yönetmeniydi. Kendisiyle önceden hiçbir tanışıklığım olmadığı halde, benim ilk şiirimi Somut'un 1980 Ağustos sayısında yayımlamıştır.

Bence, rafine bir şair, çalışkan bir çevirmen ve beyefendi bir kişilik olarak, şiir ve sanat dünyamızda çok müstesna bir yere sahiptir. Sait Maden, şiirinin yanısıra grafiker olarak da, anılan yıllarda Türkiye'nin sayılı iki üç isminden birisidir. Hâttâ grafiğin en yoğun kültürel açılımı olan kitap kapağı alanında, yıllarca tek otorite olduğu dahi iddia edilebilir. Ancak kendisi son derece mütevazı, sakin, mesafeli ve hassas bir insan izlenimi bırakırdı. Bende hatırası hep öyle kalacaktır. Allah rahmet eylesin nur içinde yatsın.

'TÜRKÇE ONA HEP TEŞEKKÜR EDECEK'




Vural Bahadır Bayrıl

İlk temas eden yönü Sait Maden’in çevirmenliğiydi elbette... Birçok yabancı şairi, kapsamlı olarak onun çevirileri aracılığıyla tanıdık. Özellikle Baudelaire çevirileri çok önemlidir benim için. (Belleğim beni yanıltmıyorsa, bu çeviriler için bir ödül de almıştı ama hangisi olduğunu şimdi hatırlamıyorum.) Sonra zamanla Sait Bey’in diğer özelliklerini de fark ettim yavaş yavaş. Şairliğini tekrar ve tekrar keşfettim. Beğendiğim kimi kitap kapaklarının ardında onun imzası olduğunu gördüm. Aynı üniversitede okumuşuz meğer birkaç kuşak farkla, tanıştığımızda bu konuda epey sohbet ettik. (Ben kızıyla aynı zamanda okumuştum.) 

Kibarlığı, işine duyduğu tutku, titizliği, zevk sahibi olması ve örneğinin artık başka bir zaman diliminde kaldığını bildiğimiz beyefendiliği ile nevi şahsına münhasır bir insandı Sait Bey... Salınan saçları, her zaman itinalı giyimiyle, gerçek bir kişisel disiplin örneği gibi gelmiştir bana hep... Yeri gelmişken bir başka ilginç benzerliği anmak isterim burada. Sait Maden Çorum doğumlu, Akademi’de okumuş hem ressam hem şairdi. Geçen sene kaybettiğimiz Sami Baydar’da, yine Çorumlu, Akademi’de okumuş ve hem ressam hem şairdi... İkisi hayırla yad edelim burada. Huzur içinde yatsınlar... Türkçe Sait Maden’e hep teşekkür edecektir. Kazandırdığı o güzel şairler ve o müthiş şiirler için..."

Vatandaş, 'Bize neyin sözünü verebilirsiniz?' diye sordu... İstanbul'a yeni metro müjdesi!
Vatandaş, 'Bize neyin sözünü verebilirsiniz?' diye sordu... İstanbul'a yeni metro müjdesi!

Vatandaş, 'Bize neyin sözünü verebilirsiniz?' diye sordu... İstanbul'a yeni metro müjdesi!

Deprem uzmanlarından korkutan İstanbul uyarısı! Riskli ilçeleri açıkladılar
Deprem uzmanlarından korkutan İstanbul uyarısı! Riskli ilçeleri açıkladılar

Deprem uzmanlarından korkutan İstanbul uyarısı! Riskli ilçeleri açıkladılar

Çin, 'Türkiye rekor kırdı' diyerek duyurdu! 'NATO ülkelerinden Ortadoğu'ya kadar...'
Çin, 'Türkiye rekor kırdı' diyerek duyurdu! 'NATO ülkelerinden Ortadoğu'ya kadar...'

Çin, 'Türkiye rekor kırdı' diyerek duyurdu! 'NATO ülkelerinden Ortadoğu'ya kadar...'