Bursa'nın Gemlik ilçesinde, 1,2 milyon metrekare alan üzerine kurulu, son teknolojiyle donatılı ve her 3 dakikada bir araç üretme kapasitesine sahip fabrikanın gövde, montaj ve boyahane bölümleri basın mensuplarına tanıtıldı. Gazeteciler, "akıllı cihaz" olarak tanımlanan C segmentindeki SUV Togg'un üretim aşamasına şahitlik etti.
Montaj bölümünde yapılan çalışmalarla Togg'un son halini almasına tanıklık eden gazeteciler, üretim bandından inme aşamasındaki tamamlanmış araçları da inceleme fırsatı buldu.
Daha sonra basın mensuplarına bilgilendirmede bulunan Togg'un Üst Yöneticisi Gürcan Karakaş, Togg'un 15 seneye yayılmış 3,5 milyar avroluk bir yatırım gerçekleştirdiğini söyledi.
Bu yatırımın 5 farklı modelde "akıllı cihaz", 175 bin üretim ve mobilite ekosisteminin çekirdeğini kapsadığını anlatan Karakaş, "2023 sonu itibarıyla Togg için toplamda 1,8 milyar avroluk kaynak harcanacak. Bu kaynağa akıllı cihaz, kampüs ve teknoloji geliştirmek için yapılan yatırımlar da dahil." dedi.
Karakaş, Togg'un şu anda 4 milyar 336 milyon 274 bin lira ile Türkiye'de mobilite alanında faaliyet gösteren şirketler arasında ilk sırada yer aldığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Togg, akıllı cihaz gelirleri ile diğer gelirlerin dengeli olduğu bir planla yola çıktı. Hem cihazların satışından hem mobil hizmetlerinin kullanımından gelir elde edecek. Aynı zamanda batarya ve yazılım maliyetlerini kontrol edebildiği için karlılığına bunun da katkısı olacak. Togg'un fiyatı şubat ayında açıklanacak. İleri teknolojiye sahip bir akıllı cihaz olarak yola çıkacak Togg, içten yanmalılar dahil kendi sınıfındaki araçlarla rekabet edecek bir fiyata sahip olacak. Tüm ön siparişler Şubat 2023 itibarıyla alınmaya başlanacak. İlk yıl 20 bin adet üretim olacak. Siparişler bireysel kullanıcılar öncelikli olmak üzere alınacak ve 2023 yılı boyunca teslim edilecek. İlk akıllı cihazın mart sonunda trafiğe çıkmasının ardından, ortalama 18 ay sonra Avrupa pazarına giriş yapılacak. Sedan model akıllı cihaz 2025 yılının ilk yarısında piyasada olacak."
Karakaş, teknolojinin ve paradigmaların değiştiği bu dönemlerde yeni oyuncular için yeni fırsatların ortaya çıktığını belirterek, "Togg bu döneme 'YeniLig' diyor. YeniLig'in başarılı oyuncuları da yeni nesil teknoloji kullanıcıları merkeze alarak geliştiren şirketler olacak. Togg, YeniLig'in iddialı oyuncularından biri. Her şeyden önce otomotivde ön planda olmayan teknolojiler olacak. Örneğin, 'oyunlaştırma', 'siber güvenlik', 'büyük veri ve veri analitiği', 'sensör teknolojileri', 'fintek' ve 'blok zinciri'." diye konuştu.
Karakaş, şöyle devam etti:
"Togg, blok zinciri, dijital ödeme sistemleri, harita bazlı işler gibi girişimler, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, AvaLabs, Türk Hava Yolları, Paycell, Smart-iX, Etiya, Shell, Hopi, BlindLook, Trendyol gibi şirketlerle yaptığı iş birlikleriyle bir değer ağı örüyor. Bütün bunlar otomobilin A noktasından B noktasına yolculuk yapılan bir araç olmaktan çıkıp, yeni bir hayat alanı olduğunun ipuçlarını veriyor. Üstelik bunlar yarından sonranın değil, bugünün ve yakın geleceğin teknolojileri olarak hayatımıza giriyor. Örneğin Togg, Türk Hava Yolları Miles&Smiles ile yaptığı işbirliğiyle dünyada karayolunda statü mili kazandıran ilk mobilite markası olacak. İşbirliği kapsamında Türk Hava Yolları Yolcu Programı Miles&Smiles üyeleri, Togg mobilite ekosisteminin sunacağı fırsatları mil ve statü mil olmak üzere iki farklı mile dönüştürebilecek."
"Yerliliği kullandığınız parça sayıları değil, mülkiyet hakları belirliyor"
Togg'un milli bir proje olduğunu vurgulayan Karakaş, "Fikri ve sınai mülkiyet hakları yüzde 100 Türkiye'ye ait olan ve bu bakış açısıyla da doğal olarak yüzde yüz yerli bir proje. Günümüzde yerliliği kullandığınız parça sayıları değil, mülkiyet hakları belirliyor. Togg, ilk akıllı cihazı C-SUV için tedarikçilerinin yüzde 75'ini Türkiye'den sağladı. Bu oran değer olarak bakıldığında yüzde 51'e karşılık geliyor. Togg'un hedefi gelecek üç yıl içinde yüzde 68'lik bir yerlilik oranına ulaşmak." ifadesini kullandı.
Kampüsün inşaat sürecine de değinen Karakaş, "Kampüsün zemin güçlendirmesi için 44 bin beton kolon kullanıldı. Bu rakam 1500 metrekare tabanlı 7 tane 50 katlı gökdelene karşılık geliyor. Üretim hatlarında toplam 250 robot var. 1,2 milyon metrekarelik alan üzerine inşa edilen kampüs, 230 bin metrekare kapalı alana sahip. Avrupa'nın en temiz boyahanesi kampüste. 5 gr/metrekareden az 'uçucu organik bileşen' salımı ile Türkiye'deki yasal sınırın 9'da 1'i, Avrupa'daki yasal sınırın ise 7'de 1'i bir değerle Avrupa'nın en temizi. Kağıtsız, dijital çalışma prensiplerine göre dizayn edilen kampüs, yüksek otomasyona sahip. Gövde atölyesinde yüzde 90 otomasyon var." diye konuştu.
Her adımında kullanıcıyı merkeze alan Togg'un satış stratejisinde de kullanıcılara doğrudan temasla ulaşmaya karar verdiğinin altını çizen Karakaş, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Togg'un doğrudan yöneteceği fiziki temas noktaları dönemsel deneyim merkezi, marka deneyim merkezi ile satış ve satış sonrası bütün hizmetleri sunacak olan 360 derece deneyim merkezleri olmak üzere üç tip. Deneyim merkezlerinin ilkini Zorlu Center'da açan Togg, bu sayıyı 2023 yılı sonuna kadar 12'ye, 2025 yılında da 35 noktaya çıkaracak. Şirket aynı zamanda kullanıcıların taleplerine göre esnek teslimat noktaları oluşturmak üzere de çalışmalarını sürdürüyor. 2023 yılında 25 sabit satış sonrası deneyim merkezi (servis) açacak olan Togg, 2025'te 30 sabit servis noktasına sahip olacak. Şirketin 2023 yılında 8 adet olacak mobil servis hizmet aracı sayısı da 2025'te 40'ın üzerine çıkacak. Togg, kullanıcılarına uçtan uca online/dijital deneyim sağlamak üzere hem Togg mobil uygulamasını hem de yapay zeka destekli dijital asistanı ToggCare'i devreye sokacak."
Karakaş, Togg'un şu anda seri üretim bandından inen cihazlarını sertifikasyon ve homologasyon süreçleri için yurt dışındaki akredite test merkezlerine gönderdiğini vurgulayarak, "Cihazlar 16'sı yeni regülasyon olmak üzere 92 farklı teste tabi tutuluyor. Teste gönderilen cihaz sayısı aralık sonu itibarıyla toplam 165 olacak. Cihazlar testlerini tamamlayıp tip onaylarını alacaklar. Tip onaylarının alınmasının ardından da siparişlerin gelmesiyle birlikte kullanıcıya yönelik seri üretim başlayacak. Mart ayı sonunda da Togg akıllı cihazı yollarda olacak." ifadesini kullandı.
Şarj ve batarya
Togg'un yüzde 100 sahibi olduğu "Trugo" markasıyla Türkiye'de kullanıcılara kesintisiz ve sorunsuz bir deneyim yaşatma hedefiyle harekete geçtiğini dile getiren Karakaş, "81 ilde 600'ün üzerinde lokasyonda 1000 yüksek performanslı şarj cihazı kurmak için yola çıkan Togg, ilk istasyonlarını İstanbul ve Ankara arasındaki en önemli geçiş noktası olan Bolu'nun hareketli mekanı HighWay Dinlenme Tesisi'nde kurdu. Togg, şarj etme kapasiteleri 180 kw ve 300 kw olan cihazlarla hizmet verecek." dedi.
Togg'un Üst Yöneticisi Gürcan Karakaş, şarj konusunda Shell ile işbirliği yapan Togg'un Trugo'nun hedefleriyle uyumlu olarak öncelikle 400 Shell istasyonu belirlediğini ifade ederek, şunları kaydetti:
"Belirlenen bu lokasyonların 320'sinde Togg, 80'inde ise Shell & Turcas cihazların kurulumundan sorumlu olacak. Söz konusu 400 lokasyonda kurulacak yüksek performanslı şarj cihazı sayısı yaklaşık 600 adet. Şarj cihazları trafik yoğunluğu yüksek güzergahlarda 25 kilometrekarede, az yoğunlukta bölgelerde 50 kilometrekarede bir kurulacak. Yüksek hızlı şarj cihazlarıyla bir bataryanın doluluk oranı ortalama 25 dakika içinde yüzde 20 doluluk oranından yüzde 80 doluluk oranına ulaşabilecek. Cihazlarda yüzde 100 yenilenebilir enerji kaynağı sertifikalı hizmet sağlanacak."
Karakaş, Togg'un şarj altyapısının yanı sıra bataryanın değer zincirindeki öneminin bilinciyle, enerji yoğunluğu en yüksek Li-ion NMC hücre teknolojisine sahip olan Farasis Energy ile beraber yüzde 50-50 ortak girişimle Siro Silk Road Temiz Enerji Depolama Teknolojileri Anonim Şirketi'ni kurduğunu anımsattı.
Togg'un bu girişimle batarya teknolojilerinin geliştirilmesini de amaçladığını vurgulayan Karakaş, sözlerini şöyle tamamladı:
"Siro, 2023 yılı başından itibaren Togg montaj üretim biriminin yanındaki Batarya Teknoloji Merkezi binasında batarya modül ve paketlerinin seri üretimine başlayacak. 2023 yılında Farasis'in en son geliştirdiği teknolojiler üzerine Siro batarya hücrelerini geliştirme faaliyetlerine başlayacak ve geliştirdiği tüm ürün ve çözümlerin fikri mülkiyetine sahip olacak. 2024 yılı sonundan itibaren kendi kampüsünde üretime başlayacak olan Siro, 2026 yılı itibarıyla batarya hücresi de dahil olmak üzere entegre bir enerji depolama üreticisi haline gelecek. 2031 yılı itibarıyla üretim kapasitesi 20 GWs'e ulaşacak. Siro, Türkiye'nin yanında bölgede 120 ülkeden de doğrudan sorumlu olarak otomotivin yanı sıra mikromobilite, endüstriyel uygulamalar, deniz taşıtları, yenilenebilir enerji için sabit enerji depolama uygulamalarıyla geniş bir alanda var olacak."