İlk günden bugüne Kahramanmaraş depremiyle ilgili ortaya atılan iddialar ve gerçekler...

6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremler nedeniyle 10 ilimizde ağır bir yıkım medyana geldi. Tüm Türkiye'nin kenetlendiği ve AFAD ile Kızılay gibi önde gelen kuruluşların gece gündüz çalıştığı deprem bölgeleri ile ilgili ortaya atılan iddialar gündemi karıştırdı. Yanlış bilgilerin yayılmasının ardından gerçekler belgeleri ile ortaya çıktı. İşte ilk gündem bugüne Kahramanmaraş depremiyle ilgili ortaya atılan iddialar ve gerçekler...

"Şanlıurfa'da Sel Sularının Doldurduğu Abide Kavşağı'ndaki Alt Geçit, Aralık 2022'de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Katıldığı Programla Açıldı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Şanlıurfa'da sel sularının doldurduğu Abide Kavşağı'ndaki alt geçit, Aralık 2022'de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katıldığı programla açıldı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Aralık 2022'deki açılış programında haberlerde bahsi geçen ve sel suları altında kalan alt geçidin değil, Abide Kavşağı'ndaki iki viyadüğün açılışını gerçekleştirmiştir.

Bahse konu selden etkilenen alt geçit Nisan 2013'te hizmete açılmıştır.

"Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Dere Islahı İçin Japonya'dan Aldığı Krediyi Taliban'a Gönderdi" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, "Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi dere ıslahı için Japonya'dan aldığı krediyi Taliban'a göndermiş." iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Öncelikle, Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı ile Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi arasında dere ıslahı için değil, toplu taşıma araçlarının yenilenmesi için kredi anlaşması yapılmıştır.

Anlaşma kapsamında, 7 yıl geri ödemesiz 25 yıllık 0.95 faizle 3 milyar 500 bin Japon Yeni kredi alınmış, bu kredi tutarıyla 145 adet muhtelif kapasitede otobüs alımı yapılarak hizmete sunulmuştur. Ayrıca 16 adet muhtelif kapasitede üst yapılı itfaiye aracı alımı için ihale gerçekleştirilmiştir.

Japonya'dan gelen kredinin Taliban'a gönderildiği iddiası da tamamen asılsızdır. Kredi kullanımından bağımsız olarak, Belediye Meclisi Afganistan'daki sivillere insani yardım yapılması için yetki vermiş, ancak bu yetki uygulanmamıştır.

"Saadet Partisi'nin Malatya'da Kurduğu Aşevi, Malatya Valiliği Tarafından Kapatıldı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, "Saadet Partisi'nin Malatya'da kurduğu aşevi, Malatya Valiliği tarafından kapatıldı" iddiası manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | Söz konusu alanda geçici iş yerleri inşa edileceği için aşevi çadırı uygun başka bir alana taşınacaktır.

Yeni yerinde faaliyetine devam edecek olan aşevinin kapatılması veya engellenmesi söz konusu değildir.

"AFAD, Can Pazarında Vinç Ticareti Yapmış: Vatandaşlar Vincin Çalıştığı Her Saat İçin 10 Bin TL Ödüyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "AFAD, can pazarında vinç ticareti yapmış: Vatandaşlar vincin çalıştığı her saat için 10 bin TL ödüyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | 11 ilimizin etkilendiği deprem sonrasında afet bölgelerinde toplam 272 bin 46 personel ve kamu ve özel sektörden toplam 18 bin 53 vinç, iş makinesi görev yapmıştır. Olağanüstü Hal Kanunu ile Afet Kanunu kapsamında, özel sektörden de ihtiyaç duyulan vinç, iş makinası, arazi aracı vb. bedeli AFAD tarafından ödenecek şekilde görevlendirilmiştir.

AFAD'a söz konusu haberdeki iddialarla ve olaylarla örtüşecek veya destekleyecek mahiyette bugüne kadar hiçbir şikayet, ihbar, duyum, bilgi veya belge gelmemiştir.

"CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Hatay Ziyareti Öncesi Türk Bayrakları Ankara'nın Talimatı İle Kaldırıldı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Hatay ziyareti öncesi Türk bayrakları Ankara'nın talimatı ile kaldırıldı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Kemal Kılıçdaroğlu'nun ziyareti öncesinde Hatay Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü tarafından mezarlığa asılan Büyükşehir flamaları sökülürken, Hatay Valiliğince yapılan prefabrik mescide asılı Türk Bayraklarının da söküldüğü tespit edilmiştir.

Durumu fark eden emniyet birimleri olaya müdahale ederek, Hatay Büyükşehir Belediyesi personeli tarafından sökülen Türk Bayraklarını yerlerine asmıştır. Ayrıca alana asılı Türk Bayraklarını söken Hatay Büyükşehir Belediyesi personeli hakkında Hatay Valiliği tarafından soruşturma başlatılmıştır.

Bazı haberleşme uygulamalarında yayılan, "Muğla'daki askeri kampta misafir edilen depremzede vatandaşlar zorla çıkarılıyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | AFAD yetkilileri Muğla'daki askeri kampta misafir edilen depremzede vatandaşların Niğde'ye tahliye edileceklerini belirtmiş, isteyenlerin de Muğla'da kalabilecekleri ifade etmiştir. Herkesin zorunlu olarak gideceğini düşünen vatandaşlar tepki göstermiş, ancak daha sonra istedikleri takdirde Muğla'daki kampta da kalabileceklerini öğrenince sorun çözülmüştür.

"Depremzedeler 2,5 Ton Sütü Verecek Yer Bulamıyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Depremzedeler 2,5 ton sütü verecek yer bulamıyor" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda üretici örgütleri ve özel sektör iş birliğinde, afet bölgesindeki yetiştiricilerin ürettiği 18 bin ton çiğ süt toplanarak üretime kazandırılmıştır. İddialar üzerine Hatay'ın Defne ilçesine bağlı Çınarlı Mahallesi'ndeki çiftliğe intikal eden yetkililer, üreticilerin daha önce ürettikleri sütü özel firmalara sattığını ve bu firmalarla sorun yaşadıklarını tespit etmiştir. Öte yandan bölgede aralıksız çiğ süt toplayan yetkililere, herhangi bir talepte bulunulmamıştır.

Çiftliğe intikal eden yetkililer, üreticinin elindeki bin 518 litre sütün Hatay Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği tarafından alımını sağlamış, bundan sonra üretilen sütün de aynı kuruluş tarafından alınacağı belirtilmiştir.

"Deprem Sonrası Adıyaman'a Yapılacak TOKİ Konutları, AK Parti Adıyaman Milletvekili Ahmet Aydın'ın Tarım Arazilerine İnşa Ediliyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında yer alan, "Deprem sonrası Adıyaman'a yapılacak TOKİ konutları, AK Parti Adıyaman Milletvekili Ahmet Aydın'ın tarım arazilerine inşa ediliyor" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerdeki alan, tapu kayıtlarında 'kıraç ve taşlık arazi' vasfında olup, tamamen hazineye ait arsa niteliğindedir. Deprem sonrası hazineye ait birçok arazi, vatandaşların yararlanacağı konutların yapılması amacıyla TOKİ'ye tahsis edilmiştir.

Deprem bölgesinde belirlenen 3 aşamalı şehirleşme modeli kapsamında zemin etütleri yapılmış, güvenli ve sağlam alanlarda çalışmalar başlamıştır.

Zemin etüt çalışmalarında 20 metre derine inen iş makinalarının kestiği numuneler, çıkarıldıkları metre ve türüne göre ayrılarak incelenmeleri için laboratuvarlara gönderilmektedir. Zemin etüt çalışmaları tamamlanmayan alanlarda projelendirme yapılmamaktadır.

Deprem bölgesinde belirlenen 3 aşamalı şehirleşme modeli kapsamında zemin etütleri yapılmış, güvenli ve sağlam alanlarda çalışmalar başlamıştır.

Zemin etüt çalışmalarında 20 metre derine inen iş makinalarının kestiği numuneler, çıkarıldıkları metre ve türüne göre ayrılarak incelenmeleri için laboratuvarlara gönderilmektedir. Zemin etüt çalışmaları tamamlanmayan alanlarda projelendirme yapılmamaktadır.

"Afet Müdahale Planı'na Asker Dahil Edilmemiş" İddiası

"Afet Müdahale Planı'nda Türk Silahlı Kuvvetleri ve Milli Savunma Bakanlığı, çözüm ortakları arasında yok. Afet operasyonlarının içinde asker hiç konumlandırılmamış" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Milli Savunma Bakanlığı (Genelkurmay Başkanlığı) afet gruplarının 9 tanesinde destek çözüm ortağı olup, illerde Garnizon Komutanları İl Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu'nun "doğal" üyesidir.

1. AFET HABERLEŞME GRUBU

2. AFET GÜVENLİK VE TRAFİK GRUBU

3. AFET YANGIN GRUBU

4. AFET ARAMA VE KURTARMA GRUBU

5. AFET SAĞLIK GRUBU

6. AFET TAHLİYE VE YERLEŞTİRME PLANLAMA GRUBU

7. AFET NAKLİYE GRUBU

8. AFET BARINMA GRUBU

9. AFET BESLENME GRUBU

"Afet Bölgesindeki İşçilerin Ücretlerinden Vergi Alınıyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Afet bölgesindeki işçilerin ücretlerinden vergi alınıyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Sadece afet bölgesinde değil, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren tüm asgari ücretlilerin maaşı vergi dışı bırakılmış ve asgari ücretin üzerinde ücret alanların da asgari ücrete isabet eden ücretleri gelir ve damga vergisinden istisna edilmiştir.

2023 yılında da, asgari ücret istisnası nedeniyle her bir çalışandan yıllık 17 bin 827 lira vergi alınmamaktadır.

"Afet Bölgesindeki Çadırlara Elektrik Faturası Düzenlemek Amacıyla Sayaç Takılıyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Elektrik faturası tahsil etmek amacıyla afet bölgesindeki çadırlara sayaç takılıyor" haberleri manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | Depremzedeler için AFAD koordinesinde kamu kurum ve kuruluşları, STK'lar ve vatandaşlarımız tarafından kurulan çadır/konteyner gibi geçici barınma alanları için elektrik enerjisi talepleri, dağıtım şirketleri tarafından karşılanmaktadır.

Çadır ve konteynerlere takılan sayaçlar, tamamen elektrik şebekesinin takibi ve işletilmesi amacına yöneliktir. Bu çadır ve konteynerlere herhangi bir faturalandırma yapılması hiçbir şekilde söz konusu değildir.

"Bin 100 Depremzede Çocuk Menzil Cemaati'ne Teslim" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Bin 100 depremzede çocuk Menzil Cemaati'ne teslim" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı birimler, haberler üzerine Adıyaman'ın Kahta ilçesine bağlı Menzil köyüne giderek incelemelerde bulunmuştur.

Yapılan incelemeler neticesinde, iddiaya konu köyde refakatsiz depremzede çocuk bulunmadığı, köydeki depremzede çocukların aileleriyle birlikte oldukları ve devlet korumasına muhtaç herhangi bir çocuğun bulunmadığı tespit edilmiştir.

"GBT'sine Bakılan Depremzede Aile Yurda Alınmadı" İddiası

"GBT'sine bakılan depremzede aile yurda alınmadı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Haberde ismi geçen M.Ç. isimli şahıs, ailesi ile birlikte diğer tüm depremzedelerimiz gibi barınma/ konaklama müracaatlarının alındığı Niğde Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü'ne bağlı Sultan 1. Kılıçarslan Yurdu'nda bulunan KYK görevlilerine 24 Şubat 2023 günü müracaatta bulunmuştur.

Müracaatın hemen akabinde diğer depremzede vatandaşlarımızın da konakladığı Ertuğrul Gazi KYK yurduna yönlendirilerek aynı gün kayıtları yapılmıştır.

Ancak M.Ç. isimli şahsın, söz konusu yurda kayıt yaptıktan sonra herhangi bir neden belirtmeksizin konaklamadan ayrıldığı tespit edilmiştir.

Ayrıca haberde yer alan Sultan 2. Kılıçarslan KYK Öğrenci Yurdu nöbetçi yurt olup, sadece uygulama öğrencilerine hizmet vermektedir.

"İskenderun'da Kurulan Sahra Hastanesi Çökmüş Durumda, Bölgede Çadır Yok" İddiaları

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili, "İskenderun'da kurulan sahra hastanesi çökmüş durumda, bölgede çadır yok" iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | İskenderun Devlet Hastanesi'nde hasar tespit çalışmaları yapılana kadar, sahra hastanesi olarak konteynerler kullanılmıştır.

Görüntüler, meteorolojiden yapılan 'şiddetli rüzgar uyarısı' nedeniyle toplanan UMKE personel barınma çadırını göstermektedir. Halihazırda hastanenin sağlam blokları hizmete açıktır.

Ayrıca 'bölgede çadır yok' iddiası da asılsızdır. Bugüne kadar Hatay'da 107 bin 959 adet çadır, 4 bin 115 adet konteyner kurulmuştur.

"1999 Sonrası Deprem Zararı İçin Ayrılan 31 Milyon TL Ortada Yok" İddiaları Bazı basın yayın organlarında yer alan "1999 sonrası deprem zararı için ayrılan 31 milyon TL ortada yok" iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | 1 milyon 628 bin 337 dolar, 17 Ağustos 1999 Marmara Depreminden sonra zarar gören altyapının onarılması için dış proje kredilerinden ilgili kuruluşlarca kullanılmış, ancak 2003 yılında yürürlüğe giren yönetmelik kapsamında gerekli formlar, Hazine ve Maliye Bakanlığına ulaştırılmamıştır.

Bu nedenle muhasebe kayıtlarında "Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabı"nda izlenen 1 milyon 628 bin 337 dolar, Sayıştay'ın önerisi doğrultusunda Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan arşiv çalışması sonucunda 2019 yılında teyit edilmiş ve hesaplardan çıkarılmıştır.

Bahse konu haberlerde iddia edildiği gibi kaybolan bir para bulunmamaktadır.

"Şanlıurfa'da Hasarlı Binalarla İlgili 'Tedbir' Uyarısı Yapan İki Kişi Hakkında Soruşturma Başlatıldı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında, "Tedbir istemek suç oldu" başlıklı haberlerdeki, "Şanlıurfa'da hasarlı binalar için 'tedbir' uyarısı yapan iki kişi hakkında soruşturma başlatıldı" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Haliliye ilçesi Bamyasuyu Mahallesi 147. Sokak'ta yer alan Stat Apartmanı'nda; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü teknik elemanlarınca hasar tespit çalışması yapılıp binanın ağır hasarlı olduğu tespit edilmiştir.

Binanın ağır hasarlı olması nedeniyle elektrik, su ve doğal gazı kesilip bina tahliye edilerek mühürlenmiştir.

Güvenlik güçlerimiz tarafından da binanın etrafı bariyerle çevrilerek gerekli güvenlik tedbirleri alınmıştır.

Bahse konu bina, 5 Mart'ta kendiliğinden çökmüştür. Çöken binada enkaz çalışması tamamlanmış ve hiçbir vatandaşımızın enkaz altında olmadığı tespit edilmiştir.

Sosyal medya hesabından, "Enkaz altında 15-16 kişi var, tedbir almayan yetkiler bu vebal sizin boynunuzdadır." ifadelerini kullanan ve bu ifadeleri paylaşan 2 kişi, Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ifadeye çağrılmıştır.

"35 Bin Taraftara Tebligat Gönderildi, 1 Yıl Maçlara Giremeyecekler" İddiaları

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "35 bin taraftara tebligat gönderildi, 1 yıl maçlara giremeyecekler" iddiaları doğru değildir.

HAKİKAT | 25 Şubat'ta Ülker Stadyumu'nda oynanan futbol müsabakasında yaşanan olaylarla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında sadece 23 taraftar hakkında işlem yapılıp seyirden yasaklılık tedbiri uygulanmıştır.

"Depremin Vurduğu Hatay, Antakya ve Gaziantep'te Tarlalar Suriyelilere Satılıyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan "Depremin vurduğu Hatay, Antakya ve Gaziantep'te tarlalar Suriyelilere satılıyor" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Hatay'da yabancılara mülk satışı, 1980 yılında yasaklanmıştır. 27 Ekim 2008 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile kamu yararı ve güvenliği gerekçesiyle Hatay, Kilis, Mardin illerinde, yabancıların taşınmaz edinimi yasaklanmıştır.

Gaziantep'te ise yabancılar, sadece kanuni sınırlamalara uymak kaydıyla taşınmaz satın alabilmektedirler.

TÜİK'in Açıkladığı Verilere İlişkin Spekülasyonlar

TÜİK'in açıkladığı verilere ilişkin spekülasyonlar gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından üretilen istatistikler; AB İstatistik Ofisi (Eurostat) ve ilgili diğer uluslararası kuruluşlar tarafından belirlenen yöntem, tanım ve kavramlar kullanılarak hesaplanmaktadır.

Söz konusu kavram ve yöntemler ile uygulama sonuçları, yerli ve yabancı kurum ve kuruluşlardaki uzmanların değerlendirmelerine açık olduğu gibi, en ayrıntılı düzeyde de kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Bu alanda TÜİK, dünyada en şeffaf kurumlar arasında yer almaktadır.

30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin, 'Bilimsel ve Teknik Özerklik' başlığı altındaki 599. maddesinde, TÜİK'in ürettiği istatistiklere doğrudan ya da dolaylı olarak hiçbir makam ve merciinin müdahale edemeyeceği açıkça belirtilmiştir.

TÜİK tarafından 2023 yılında TÜFE'de 81 ilin tamamı ve 228 ilçe kapsamında; 404 madde, 895 madde çeşidi için her ay yaklaşık 564 bin 710 fiyat derlenmektedir. TÜİK'in fiyat endeksi 2003 bazlıdır ve TÜİK, tüketim anketi yaparak madde sepetini her yıl güncellemektedir.

Hem SSK Hem de Bağ-Kur Prim Gün Ödemeleri Bulunan EYT'liler Hangi Statüden Emekli Olacak?

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun, "2008/Ekim öncesi sigortalı olanlar!" başlığıyla yaptığı duyuru, bazı sosyal medya hesapları tarafından farklı anlaşılmalara mahal verecek şekilde paylaşılmıştır.

HAKİKAT | Söz konusu açıklama, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanacak, hem SSK hem Bağ-Kur prim gün ödemeleri bulunan vatandaşlarımızın durumu ile ilgilidir.

EYT'den yararlanacak vatandaşlarımız, son yedi yıllık (2 bin 520 gün) fiili hizmet süresi içerisinde, hizmet süresinin fazla olduğu statüden (SSK/ Bağ-Kur/ Emekli Sandığı) emekli olabilecek. Prim gün ödeme süreleri eşit olması halinde ise tabi olduğu son statüden emekli olabilecek.

Özetle, EYT'den yararlanacak çalışan, son 7 yılda en fazla hangi statüde sigorta prim günü ödemesi yapmış ise o kapsamda emeklilik başvurusu yapabilecek. Prim ödeme gün sayısı eşit ise en son tabi olunan sigortalılık statüsünden emeklilik hakkı kazanabilecek.

Dolayısıyla, "2008/Ekim öncesi tüm sigortalıların emekli olabileceğine" dair paylaşımlar asılsızdır.

"Depremin İlk Günü Asker Yardım İçin Sahaya İnmedi" İddiaları

Bazı basın yayın organlarında yer alan "Depremin ilk gününde askerin yardım için sahaya inmediği" yönündeki iddialar gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Bilindiği üzere Kahramanmaraş merkezli 7.7 büyüklüğündeki deprem 6 Şubat'ta saat 04:17'de meydana gelmiştir. Ulaşılan görüntülerde, iddiaların hedefindeki 2. Ordu'ya bağlı Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin, 6 Şubat saat 05:46'da kışladan çıkarak depremzedelerin yardımına koştuğu açıkça görülmektedir.

Ulaşılan benzer görüntüler Mehmetçiğin sadece Malatya'da değil, saat 06:00'da Kahramanmaraş, saat 07:00'de Hatay ve saat 11:50'de, Nurdağı'ndaki enkazlarda arama kurtarma faaliyetleri gerçekleştirdiğini göstermektedir.

"Asker, Depremzedeleri Kurtarmak Yerine, Depremden Hemen Sonraki Gün Suriye ve Irak'ta Sivilleri Bombaladı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan "Asker, depremzedeleri kurtarmak yerine, depremden hemen sonraki gün Suriye ve Irak'ta sivilleri bombaladı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Terör örgütü PKK/YPG, depremi fırsat bilerek Tel Rıfat'tan Öncüpınar Hudut Karakolumuza roketli saldırı düzenlemiştir.

Bir yandan depremzedelerin yaralarını sarmaya çalışan Mehmetçik, diğer yandan terör örgütü PKK/YPG'nin Irak ve Suriye'nin kuzeyinden gelen hain saldırılarına karşılık vermiştir. Siviller konusunda dünyanın en hassas ordusu olan Türk Silahlı Kuvvetleri sivilleri değil, terör hedeflerini vurmuştur.

"Hatay'da Çadır Olmaması Sebebiyle Seralarda Kalan Bazı Vatandaşlar, Sobadan Çıkan Gazdan Zehirlenerek Hayatını Kaybetti" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan ve habere konu olan "Hatay'da çadır olmaması sebebiyle seralarda kalan bazı vatandaşlar sobadan çıkan gazdan zehirlenerek hayatını kaybetti" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Hatay Valiliği söz konusu iddiaya ilişkin incelemelerde bulunmuş; emniyet, jandarma ve Sağlık Bakanlığı sistemlerinde bu yönde bir kayıt bulunmadığını açıklamıştır.

"Hatay ve Adıyaman'da Su Yok" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Hatay ve Adıyaman'da su yok" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İki kentte de deprem nedeniyle su şebekesinde meydana gelen arızalar, yoğun çalışmalar sonucunda giderilmiştir.

Hatay Valiliği ve Adıyaman Valiliği'nden yapılan açıklamalarda, hijyen amacıyla şebeke suyunun kullanılmasında herhangi bir sorun bulunmadığı, içme suyu olarak damacana ile şişe su kullanılması gerektiği ve yeterli su stokunun bulunduğu belirtilmiştir.

Açıklamalarda, AFAD tarafından bölgeye sürekli olarak su sevkiyatının yapıldığı da vurgulanmıştır.

Paylaşılan Bir Fotoğrafın "6 Şubat Kahramanmaraş Depremi Sonrası Bir Depremzedeyi Gösterdiği" İddiası

Farklı ülkelerdeki sosyal medya kullanıcı tarafından paylaşılan bir fotoğrafın, "6 Şubat Kahramanmaraş depremi sonrası bir depremzedeyi gösterdiği" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Fotoğraf, 12 Kasım 1999 tarihinde Düzce'yi vuran 7.2 büyüklüğündeki deprem sonrası Anadolu Ajansı'ndan Abdurrahman Antakyalı tarafından Kaynaşlı'da çekilmiştir.

Fotoğrafta bir eliyle dağıtılan ekmekleri tutarken bir eliyle gözyaşlarını silen Eşref Cengiz, 2004 yılında kanser hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Cengiz'in yürek burkan fotoğrafı, 1999 depreminin simgesi haline gelmiştir.

"600 Bin Suriyeli İstanbul'a Götürülüyor" İddiası

Bir televizyon programında geçen, "600 bin Suriyeli İstanbul'a götürülüyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Göç İdaresi Başkanlığı, kamu kurum kuruluşları, STK'lar ve uluslararası göç kuruluşlarıyla irtibatlı bir şekilde afet sürecinde de göç yönetimini kesintisiz bir şekilde sürdürmeye devam etmektedir.

Söz konusu iddia, afet sürecinde mülteciler üzerinden oluşturulmaya çalışılan algının bir parçasıdır. İddia edildiği gibi bir göç veya mülteci hareketi kesinlikle söz konusu değildir.

"Hatay'daki 659 Yıllık Aziz Georgios Kilisesi İçin Tarihi Eser Statüsünde Olmadığı Gerekçesiyle Yıkım Kararı Verildi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve habere konu olan "Hatay'daki 659 yıllık Aziz Georgios Kilisesi için tarihi eser statüsünde olmadığı gerekçesiyle yıkım kararı verildi" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddiaya konu kilisenin korunması ve kültür varlığı olarak tesciline yönelik tespit çalışması, Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanlarınca 11 Şubat tarihinde yapılmıştır. Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Yönetmeliğinin 6'ncı maddesi gereğince, tespiti yapılan bir yapıya izinsiz müdahalede bulunulamaz.

Yapılan çalışmalar sonrasında habere konu kilise, bilimsel yöntemlerle aslına uygun olarak onarılacaktır.

"Deprem Bahane Edilerek Özellikle Hatay'ın Siyasi Nüfusunu Değiştirmek Adına Sınır Kapıları Açıldı. Bu Gerçeği Dile Getirenlere Saldırıldı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan "Deprem bahane edilerek özellikle Hatay'ın siyasi nüfusunu değiştirmek adına sınır kapıları açıldı. Bu gerçeği dile getirenlere saldırıldı" iddiası tamamen gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, sınır kapılarından herhangi bir geçiş söz konusu değildir. Türk Silahlı Kuvvetleri, sınırımızı termal kameralar ve insansız hava araçları ile 7/24 esasıyla izlemektedir. Hudutta herhangi bir hareketlilik ve geçme teşebbüsü söz konusu değildir.

İddia sahibi daha önce de benzer iddialarda bulunmuş, daha sonra iddiasının doğru olmadığını açıklamıştır.

Türkiye'deki Deprem Bölgesinde Kaydedildiği İddia Edilen Görüntüler

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan soğukta titreyen küçük kız çocuğu görüntülerinin, "Türkiye'deki deprem bölgesinde kaydedildiği" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler, çocuk yaşta Suriye'deki savaşın görüntülerini kaydetmeye başlayan ve halen Suriye'deki olayları sosyal medya hesabından duyurmaya çalışan Muhammed Necm'in YouTube kanalından 1 yıl önce paylaşılmıştır.

Görüntüler, Suriye'deki kamplarda zorlu kış şartları altında hayata tutunmaya çalışan insanların dramını anlatmaktadır.

"TPAO, Şirket Hisselerini Alıp Satarak Haftalık 10 Bin TL Kazanma Fırsatı Sunuyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar'ın fotoğrafıyla paylaşılan, "TPAO, şirket hisselerini alıp satarak haftalık 10 bin TL kazanma fırsatı sunuyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Sosyal medya ve bazı internet sitelerinde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) adı ve Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar'ın fotoğrafları kullanılarak "yatırım fırsatı", "ek gelir" gibi başlıklarla yayınlanan ilanlar açık bir dolandırıcılık girişimidir.

Dijital mecralarda, 'para kazandırma' vaadiyle yürütülen bu tür dolandırıcılık faaliyetlerine itibar edilmemelidir.

"Hatay Altınözü İlçesi Sarıbük Mahallesine Bağlı Firri Çiftliğinde Yaşayan 60 Kişiye, AK Partili Olmadıkları İçin Yardım Edilmedi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan "Hatay Altınözü İlçesi Sarıbük Mahallesine bağlı Firri çiftliğinde yaşayan 60 kişiye, AK Partili olmadıkları için yardım edilmedi" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Depremin ardından Sarıbük Mahallesi Firri çiftliğine Jandarma ekipleri tarafından ivedilikle ulaşılmıştır.

İddialar üzerine açıklama yapan çiftlik sakinleri, yetkililerin depremin ardından çadır, battaniye, giyim ve gıda malzemeleri getirdiğini belirtmiş, iddiaları yalanlamıştır.

"İskenderun'da Yıkılan Binaların Enkazı Sahile Dökülüyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili, "İskenderun'da yıkılan binaların enkazı sahile dökülüyor" iddiası manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | Görüntüdeki moloz yığını, hemen yan tarafta bulunan Eda apartmanına aittir. Cengiz Topel Caddesi'ndeki bina enkazı, arama kurtarma çalışmalarının yapılabilmesi için yan tarafa taşınmıştır.

Enkaz, inceleme sürecinin hemen ardından İskenderun ilçesinde 'döküm alanı' olarak belirlenen cezaevinin arkasındaki 109 bin m2'lik alana taşınacaktır. Enkazın başka yerlerden getirilerek sahile döküldüğü iddiası asılsızdır.

"Askeri Hava Araçları Deprem Bölgesi İçin Seferber Edilmedi" İddiası

Bir televizyon programında geçen, "Askeri hava araçları deprem bölgesi için seferber edilmedi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Depremin yaşandığı bölgeye Hava Kuvvetlerine bağlı nakliye uçaklarının yanında; Kara Kuvvetlerine bağlı CH-47 tipi ağır nakliye helikopterleri ve AS-532 tipi helikopterlerle intikal etmiştir.

Sisli ve karlı havaya rağmen deprem bölgesine askerlerimizin intikali ve acil yardım sevkiyatı için ilk iki günde yüzlerce sorti yapılmıştır.

TCG GAZİANTEP'e konuşlu SH-70 Sea Hawk Helikopteri ile çevre hastanelere sıhhi tahliyeler gerçekleştirilmiştir.

Milli Savunma Bakanlığı bünyesindeki helikopterler, 1 Mart itibarıyla Adana İncirlik'ten 4 bin 388 sorti uçuş yapmış ve 1 milyon 603 bin 35 kilo yardım malzemesi taşımıştır. Durmaksızın çalışan Mehmetçik, 2 Mart itibarıyla 311 köye havadan yardım malzemesi ulaştırmıştır.

"Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Hükümetin Deprem Politikalarını Eleştirdiği İçin Gözaltına Alındı" İddiası

Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan'ın gözaltına alınmasına ilişkin, "Hükümetin deprem politikalarını eleştirdiği için gözaltına alındı" iddiası tamamen gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan sosyal medya hesabından, "Deprem bölgesine ilk iki gün asker inmediği için korumasız kadınlara tecavüz edilmiş" şeklinde asılsız iddialarda bulunmuştur.

Ercan, Türk Ceza Kanunu'nun 267 ve 216'ncı maddeleri kapsamında, "İftira, Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama" suçundan hakkında başlatılan soruşturma nedeniyle gözaltına alınmıştır.

Ercan'ın iddiaları OHAL bölgesinden yayıldığı için fiil, 2935 Sayılı OHAL Kanunu'nun 25a/2 bendinde düzenlenen, Asılsız Haber Yayma Suçu ve TCK 217/A maddesinde düzenlenen Halka Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma suçu düzenlemeleri kapsamında da değerlendirilmektedir. Hukukçular tarafından, savcılığın soruşturmayı bu sevk maddeleri üzerinden ilerleteceği, bu maddelerde ceza üst sınırının 3 yıla kadar düzenlenmesi nedeniyle hakim tarafından tutuklamaya dahi hükmedilebileceği öngörülmektedir.

"Depremde İskenderun Devlet Hastanesinin Jeneratörleri Çalışmadığı İçin Birçok Hasta Hayatını Kaybetti" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Depremde İskenderun Devlet Hastanesinin jeneratörleri çalışmadığı için birçok hasta hayatını kaybetti" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İskenderun Devlet Hastanesi depremde yıkıma uğramıştır. Bu nedenle hastanede can kayıpları yaşanmıştır. Dolayısıyla can kayıplarının sebebi elektrik kesintisi değil, hastane binasında meydana gelen yıkımdır.

"Binaların Yapı Kimlik Belgesinin Olmadığı" İddiası

Bazı kesimler tarafından dile getirilen ve basın yayın organlarında habere konu olan, "binaların yapı kimlik belgesinin olmadığı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | 23 Haziran 2021 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliğinin, "yapılara sertifika verilmesi konu başlıklı" 31'inci maddesinin 2'nci fıkrasıyla, Bina Kimlik Sertifikası (BKS) projesi hayata geçirilmiş ve 2021 yılının ikinci yarısından itibaren uygulamaya konmuştur.

"Malatya Doğanşehir Erkenek Göleti ve Sulaması Depremde Gördüğü Zarardan Dolayı Gövde Seti En Az 3 Metre Kaydı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Malatya-Doğanşehir Erkenek Göleti ve Sulaması depremde gördüğü zarardan dolayı gövde seti en az 3 metre kaydı" iddiasıyla yayımlanan haberler gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Afet bölgesinde bulunan 140 baraj ve gölet, depremin ardından uzman ekiplerce ivedilikle incelenmiştir. İddiaya konu Erkenek Göleti ve Sulama Tesisi de diğer baraj ve göletler gibi yerinde kontrol edilmiştir.

İncelemeler sonucunda, Erkenek Göleti ve Sulamasında da gölet gövdesi, dolusavak yapısı, kret ve vana odasında incelemelerde bulunulmuş, tehlike arz edecek bir sorun olmadığı tespit edilmiştir. Su seviyesi halihazırda minimum düzeyde olan Erkenek Göleti'nde, çevre güvenliğini tehdit eden bir sorun bulunmamaktadır.

Depremin Ardından Türkiye'nin Suriye Sınırı ve Mültecilerle İlgili Manipülasyonlar

Bazı sosyal medya hesaplarından Türkiye'nin Suriye sınırı ve mültecilerle ilgili yapılan paylaşımlar manipülasyon içermektedir.

"Diyarbakır'da Bulunan Çadırkentte Uyuz Salgını Başladı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Diyarbakır'da bulunan Çadırkentte uyuz salgını başladı" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Afet bölgesinde toplu yaşam alanlarında kalan vatandaşlarımıza düzenli olarak sağlık taraması yapılmaktadır.

Ayrıca Birinci Basamak Poliklinik Hizmeti, Psikososyal Destek Hizmetleri, Aşılama ve Takip Hizmetleri de verilmektedir.

Uyuz başta olmak üzere herhangi bir bulaşıcı salgın hastalık durumu söz konusu değildir. Çadırkent ve diğer toplu yaşam alanlarında, çok az sayıda bulaşıcı hastalık tanısı konulan hastalar olmakla birlikte, bu vatandaşlar ivedilikle Valilik tarafından tahsis edilen izolasyon bölgelerinde izole edilmektedir.

"Afet Bölgesine Gelen Yardımları Stoklayanlar, Bu Malzemeleri Mersin'deki Mavi Boncuk Parkı'nda Satıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, "Afet bölgesine gelen yardımları stoklayanlar, bu malzemeleri Mersin'deki Mavi Boncuk Parkı'nda satıyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Mersin Hırsızlık Büro tarafından yapılan araştırma sonucunda, şahsın Hatay'da Ateşler Gıda isimli bir iş yerinin sahibi olduğu, kalan malzemelerini nakliye ile Mersin'e getirdiği ve parkta sattığı tespit edilmiştir.

Ayrıca Hatay'daki ekiplerden teyit alınmış, nakliyeciler de malzemeleri Ateşler Gıda isimli iş yerinden yükleyerek Mersin'e getirdiklerini belirtmişlerdir.

"Diyanet 42. İl Müftüleri İstişare Toplantısı'nda, 'İktidara Destek Verin' Uyarısı Yaptı" İddiası

"Diyanet 42. İl Müftüleri İstişare Toplantısı'nda, 'İktidara destek verin' uyarısı yaptı" iddiasıyla yayımlanan haberler gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Din hizmetlerinin topluma daha etkin ve verimli bir şekilde sunulması amacıyla belirli periyotlarla düzenlenen İl Müftüleri İstişare Toplantısı'nda, böyle bir ifade yer almamıştır.

Diyanet İşleri Başkanlığı, 30 Ocak - 2 Şubat tarihli İl Müftüleri İstişare Toplantısı ile ilgili asılsız iddialara ilişkin, hukuki girişimler başlatılacağını duyurmuştur.

"Hackerlar, Türkiye'deki Deprem Felaketi İçin New York'taki Elektronik Billboardları Hackleyerek Yardım Çağrısında Bulundu" İddiası

"Hackerlar, Türkiye'deki deprem felaketi için New York'taki elektronik billboardları hackleyerek yardım çağrısında bulundu" iddiasıyla paylaşılan görüntüler gerçek değildir.

HAKİKAT | Bazı sosyal medya hesapları, New York'taki elektronik reklam panolarının hacklendiğini, hackerların Türk hükümetini şikayet ederek uluslararası toplumdan yardım talebinde bulunduğunu ileri sürmüştür.

Hackerların yazdığı iddia edilen siyah alan ve yazı, görüntülere sonradan montaj yoluyla eklenmiştir. İddialar asılsız, görüntü kurgudur.

Deprem Bölgesinde Muhafaza Altına Alınan Eşyalar

11 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından, afetzedelerin enkaz altında kalan eşyaları ile ilgili çeşitli spekülasyonlar ortaya atılmıştır.

HAKİKAT | Yıkılan binalarda yapılan enkaz çalışmaları esnasında vatandaşlar/ görevliler tarafından bulunarak görevli polislere teslim edilen ziynet eşyası, para, silah, çelik kasa gibi değerli eşyalar muhafaza altına alınmaktadır.

Polis Merkezi Amirlikleri tarafından muhafaza altına alınan değerli eşyalar, vatandaşlarımızın beyan ve belgeleri ile kendilerine ait olduğunu ibraz etmeleri üzerine, gerekli kontroller yapılarak eşyaların kendilerine ait oldukları tespit edildikten sonra Cumhuriyet Savcısının talimatı doğrultusunda tutanak karşılığında teslimleri gerçekleşmektedir.

İstanbul Havalimanı'nın İnşaat ve Zeminine İlişkin İddialar

Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, İstanbul Havalimanı'nın inşaatı ve zeminine ilişkin çeşitli iddialar ortaya atılmıştır.

HAKİKAT | İstanbul Havalimanı tasarım ve inşaat çalışmaları, olası bir deprem sırasında havalimanının tüm binaları ile hava operasyonlarının aksamayacağı şekilde, deprem modellemeleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir.

İstanbul'da olası bir depremin, havalimanındaki tüm tesis ve yapılara muhtemel etkileri, 2015 yılındaki tasarım aşamalarında dikkate alınmıştır. 2015'te İstanbul Havalimanı Sismik Tehlike Raporu'nun hazırlanmasında, Boğaziçi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı Onursal Profesörü Mustafa Erdik, Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Türkkan ve Özyeğin Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kurucu Bölüm Başkanı Prof. Dr. Atilla Ansal öncülüğünde, ulusal ve uluslararası bir ekip ile birlikte çalışılmıştır.

Havalimanı yapılmadan zemin etüdü yapılmış ve inşaat zemini güçlendirilmiştir.

İstanbul Havalimanı, olası deprem yükleri dahil havalimanı operasyonlarına uygun hale getirilmiştir.

"Jandarma Türk Bayrağını İndirmeye Çalıştı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından, "Jandarma Türk bayrağını indirmeye çalıştı" iddiasıyla yapılan paylaşımlar, manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | İstanbul ili Çatalca ilçesinde bin 200 kaçak yapının 22-23 Ekim 2022 tarihinde yıkım kararı üzerine, kolluk kuvveti bölgeye intikal etmiştir. İddiaya konu görüntüler, yıkımdan Türk bayrağının zarar görmemesi için tedbir alınması esnasında çekilmiştir.

Kolluk kuvveti yıkım esnasında Türk bayrağının yere düşmemesi ve zarar görmemesi için çaba göstermiştir. Görüntülerin deprem bölgesi veya iddia edildiği gibi bayrak sökme ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.

"Hasandağı'nda Volkanik Hareketlilik Başladı" İddiaları

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Hasandağı'nda volkanik hareketlilik başladı" iddiaları doğru değildir.

HAKİKAT | TÜBİTAK kapsamında desteklenen proje ve AFAD desteği ile Hasandağı ve Tuz Gölü Fay Zonu, toplam 5 GPS istasyonu ve farklı sensörlerle 'anlık' olarak takip edilmektedir.

25 Şubat'ta Niğde Altunhisar'da meydana gelen 5.3 büyüklüğündeki depremin ardından, Hasandağı'nda herhangi bir volkanik hareketlilik veya olumsuz durum söz konusu değildir.

"Suriyelilere Dağıtılan Aylık 10 Bin TL Nakit Yardım Kuyruğu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili, "Suriyelilere dağıtılan aylık 10 bin TL nakit yardım kuyruğu" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler, Hatay'ın Reyhanlı ilçesine kurulan TayvanReyhanlı Dünya Vatandaşları Merkezi'nde depremzedelere yardım dağıtımı esnasında kaydedilmiştir. Tzu Chi İyilik Vakfı, depremzedelere yönelik yardımları Dünya Vatandaşları Merkezi'nde dağıtmıştır.

Görüntülerin 10 bin TL deprem yardımıyla herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.

Kahramanmaraş'ta Yıkılan Bir Binaya Ait Olduğu İddia Edilen Görüntüler

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülere ilişkin, "Deprem sırasında Kahramanmaraş'ta yıkılan bir bina" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler, Hindistan'ın Uttar Pradeş eyaletinde yasadışı olarak inşa edilen 32 katlı gökdelen için verilen yıkım kararının uygulandığı sırada kaydedilmiştir.

Ağustos 2022'de kaydedilen görüntülerin, Türkiye ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.

"Bankalar, Sermayelerinin Binde Dördünden Fazla Bağış Yapamayacakları İçin Yaptıkları Bağışlar İptal Edildi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Bankalar, sermayelerinin binde 4'ünden fazla bağış yapamayacakları için yaptıkları bağışlar iptal edildi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Bankacılık Kanunu'nun 59. maddesi kapsamında, bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşlarca bir mali yılda yapılabilecek bağış miktarı, banka öz kaynaklarının binde 4'ünü aşamamaktadır.

Ancak 17 Şubat 2023'te Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile olağanüstü hal süresince, AFAD'a bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşlar tarafından yapılacak bağış ve yardımlar, mevcut sınırlamalardan muaf tutulmuştur.

"Haluk Levent, Ankara'dan Üst Düzey Bir Yetkili Tarafından Arandı ve 'Sana Gelen Yardımları Bize Yönlendir' Dendi" İddiası

Bir televizyon programında geçen, "Haluk Levent, Ankara'dan üst düzey bir yetkili tarafından arandı ve 'Sana gelen yardımları bize yönlendir' dendi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Söz konusu iddianın ortaya atıldığı kanalın canlı yayınına telefonla bağlanan Haluk Levent, Ankara'dan herhangi bir üst düzey devlet yetkilisinin kendisini aramadığını ve toplanan bağışların AFAD'a verilmesiyle ilgili kendisine herhangi bir talimat verilmediğini açıklayarak iddiaları yalanladı.

"Kayseri'de Meydana Gelen 3,9 Büyüklüğündeki Depremde, Bir AVM'nin Önündeki Yol Yarıldı" İddiası

"Kayseri'de meydana gelen 3,9 büyüklüğündeki depremde, bir AVM'nin önündeki yol yarıldı." iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Google Haritalar'ın 'sokak görünümü' özelliği ile iddiaya konu alan incelendiğinde, çatlağın Kayseri'de 23 Şubat'ta meydana gelen 3.9 büyüklüğündeki depremden 3 ay önce de olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca AVM yönetimi de iddiaların asılsız olduğunu ifade etmiştir.

"Adıyaman'da Ayakta Kalan Fotoğrafçı Yok Ama Kimlik İçin Fotoğraf İsteniyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Adıyaman'da ayakta kalan fotoğrafçı yok ama kimlik için fotoğraf isteniyor." iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Afetzede vatandaşlarımızın kimlik kartı başvurusu gerekmeden geçici kimlik belgesini e-Devlet üzerinden temin edebilmeleri sağlanmıştır.

T.C. kimlik kartını kaybeden afetzede vatandaşlarımızdan, hangi ildeki nüfus müdürlüğüne başvurursa başvursun hiçbir belge, fotoğraf ya da ücret talep edilmemekte, sadece biyometrik (parmak izi) doğrulaması ile birkaç dakikada geçici kimlik belgesi düzenlenmektedir.

Bu kapsamda 97 bin 893 vatandaşımıza geçici kimlik belgesi düzenlenmiş, 4 bin 381 vatandaşımız ise e-Devlet üzerinden geçici kimlik belgesi almıştır.

Afet bölgesindeki vatandaşlarımızın mağduriyet yaşamaması ve kimlik tespitinin hızlandırılması amacıyla ilk günden itibaren tüm illerimizde afetzede vatandaşlarımızın kimlik kartı, pasaport ve sürücü belgesi başvurularından ücret alınmaması, sistemde mevcut olması halinde fotoğraf ve imzanın alınmamasına ilişkin tedbirler alınmıştır.

"Google Haritadan Hatay'ı Sildi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Google haritadan Hatay'ı sildi" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Google Haritalar uygulamasında, Hatay ve Kocaeli gibi şehirlerin isimleri, depremden önce görünmemektedir. İddiaya konu görsellerde görülen 'Hatay' ibaresi, montajla eklenmiştir.

Anadolu Ajansı'nın Google'dan edindiği bilgiye göre, Hatay ve Kocaeli gibi merkez ilçesi olan şehirler, Google Haritalar'da 'province' şeklinde ifade edilen ve 'alanbölge' anlamına gelen yerler olarak kabul edilmektedir. Google Haritalar, bu gibi alanları haritada isimlendirerek göstermemektedir.

Bu uygulamada haritalar yakınlaştırıldığında, bu şehirlerin adlarının sınır belirlemede kullanıldığı görülmektedir.

"Hatay'da Meydana Gelen Depremin Ardından 112 Acil Çöktü" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "112 Acil, Hatay'da deprem anında çöktü ve 04.17'den saat 9'a kadar neredeyse kimse 112'ye ulaşamadı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Hatay 112 Acil Çağrı Merkezi personeli, deprem anından saat 10.00'a kadar olan zaman diliminde toplam bin 891 adet acil çağrı karşılamış, kuyrukta kapanan bin 702 adet acil çağrıya da geri dönüş yapmış ve ilgili kurumlara ihbarları iletmiştir.

Acil çağrı yoğunluğunun artışı sebebiyle saat 10.00'dan sonra sırasıyla Samsun, Ordu ve İstanbul 112 Acil Çağrı Merkezlerinden de destek alınmış, acil çağrıların karşılanamadığı ve ulaşılamaz olunan herhangi bir zaman dilimi yaşanmamıştır.

"TOKİ'nin 250 Bin Yeni Sosyal Konut Projesi'ne 8 Bin Kişi Başvurdu" İddiası

Bir televizyon programında geçen, "TOKİ 250 Bin Yeni Sosyal Konut Projesi"ne 8 bin başvuru yapıldı, çoğu başvuru geri çekildi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | "İlk Evim" projesi kapsamında yapılacak 250 bin konut için, e-Devlet ve bankalar üzerinden 1,5 ayda 8 milyon vatandaşımız başvuru yapmıştır. Başvuru tarihinin sona ermesine kadarki süreçte, yapılan başvurulardan 5 milyon 135 bin 324'ü geçerli sayılmıştır.

"Depreme Dayanıksız Olduğu Tespit Edilen Korkmaz Yiğit Anadolu Lisesi'nin 'Yeniden Yapılma' Başvurusu Reddedildi" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Korkmaz Yiğit Anadolu Lisesi'nin depreme dayanıksız çıkması sonrası okulun yeniden yapılma teklifi Kaymakamlık tarafından 'orada okul olmaz' denilerek reddedildi." iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin ardından, İstanbul Valiliği tarafından 18 Şubat'ta riskli bulunan 93 okulun 76'sının yıkılıp yeniden yapılmasına ve 17'sinin güçlendirilmesine karar verilmiştir. Korkmaz Yiğit Anadolu Lisesi de valilik tarafından yayınlanan bu listede yer almıştır.

Okulun yıkılıp yeniden yapılması konusunda kaymakamlığın herhangi bir yetkisi bulunmamakta, tüm süreci İstanbul Valiliği yürütmektedir.

"RTÜK Eleştirel Yayın Yaptığı İçin FOX TV, Tele1 ve Halk TV'ye Ceza Kesti" İddiaları

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "RTÜK eleştirel yayın yaptığı için FOX TV, Tele1 ve Halk TV'ye ceza kesti" iddiaları gerçek dışıdır.

HAKİKAT | RTÜK toplantısında, Halk TV'nin iki ayrı dosyası görüşülmüştür. TİP Milletvekili Ahmet Şık'ın Halk TV'deki, "Buradaki tablodan sonra herkes şunu kafasına kazıyabilir. Bu ülkede böyle bir devletin düşmanı olmak haktır ve meşrudur" şeklindeki sözleri yayıncı kanala yaptırım getirmiştir.

Üst Kurul, 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan "Yayın hizmetleri, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve inkılâplarına aykırı olamaz." hükmünü ihlal eden Halk TV'ye üst sınırdan 5 kez program durdurma ve üst sınırdan idari para cezası yaptırımı uygulanmasına karar vermiştir.

FOX TV'de Doğan Şentürk'ün, "AFAD üzerinde bira resmi olan mont yardımını engelledi" ifadelerini kullanmış, hem AFAD hem de yardımları engellendiği iddia edilen kuruluş iddiayı yalanlamıştır.

Yayındaki diğer yorumcuların bilginin doğru olmadığını belirtmelerine rağmen yanlışta ısrar eden Şentürk'ün tavrı, 6112 sayılı Yasa'nın ihlali olarak görüldü. RTÜK, yayıncı FOX'a üst sınırdan idari para cezası yaptırımı uyguladı.

Namık Koçak'ın Tele1 yayınındaki, "Macar kurtarma ekibini Maraş'a taşıyan otobüsün yolda benzini bitiyor, benzin parası ödetiyorlar. Su almak istiyorlar suyun parası isteniyor. "Yanımızda TL yok" deyince, "Döviz de kabul ederiz" diyorlar." iddiası, Macaristan Büyükelçisi Victor Matis tarafından da yalanlanmış, Türk halkının kurtarma ekibine çok misafirperver davrandığı ifade edilmiştir.

Kulaktan dolma bir bilginin yüzde yüz gerçekmiş gibi anlatılması gerekçesiyle, sorumlu yayıncılık yapmayan Tele 1'e üst sınırdan idari para cezası yaptırımı uygulanmıştır.

Yine Merdan Yanardağ'ın Tele1 yayınındaki, "İnsanlar bile bile bu merkez sağ, muhafazakâr partilere, gerici partilere oy vermeye devam ettiler. Gölcük depreminin nedenini 'Ya işte oradaki Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın, Donanma Komutanlığı'nın orduevinde dans ediyorlardı, bu yüzden Allah'ın cezası onları vurdu.' diyen zihniyet bugün iktidardır" şeklindeki sözleri de yayıncılık ilkesi ihlali kabul edildi.

RTÜK, Tele1 hakkında üst sınırdan idari para cezası ve yine üst sınırdan 5 kez program durdurma cezası kararı vermiştir.

"Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Deprem Bölgesinde Hep Bir Ağızdan Komando Andı'nı Okuduğu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Türk Silahlı Kuvvetleri'nin deprem bölgesinde hep bir ağızdan Komando Andı'nı okuduğu iddiası" doğru değildir.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerin deprem bölgesiyle herhangi bir ilişkisi yoktur. Görüntüler incelendiğinde 2016 yılının Ekim ayında video paylaşım sitelerinde yer aldığı ve terör örgütüne karşı yürütülen operasyonlar sırasında kaydedildiği tespit edilmiştir.

"Malikler Yapı Denetim Firmasını Kendisi Seçiyor, Yapı Denetim Ücreti Yapı Denetim Firmasına Ödeniyor" İddiaları

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Malikler yapı denetim firmasını kendisi seçiyor, yapı denetim ücreti yapı denetim firmasına ödeniyor" iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Yapı denetim sisteminde, hangi yapı için hangi yapı denetim kuruluşunun görevlendirileceği 2019 yılından itibaren elektronik ortamda belirlenmektedir. Yapı sahibinin, müteahhidin ya da belediyenin yapı denetim kuruluşunu belirleme hakkı veya yetkisi yoktur.

2011 yılından itibaren, 4708 sayılı Yapı Denetim Hakkında Kanun'un 5'inci maddesinin 6'ncı fıkrası uyarınca, yapı sahipleri yapı denetim ücretini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının İl Muhasebe birimlerinde açılan emanet nitelikteki hesaplarına yatırmaktadır.

Yapı denetim kuruluşunca inşaatın o andaki seviyesine ait hakediş hazırlanarak belediyeye sunulmaktadır.

İlgili belediye tarafından yerinde yapılan kontrollerde bu seviyeye ilişkin yapı denetim kuruluşunun herhangi bir denetim kusuru ve eksikliği olmaması halinde tahakkuk evrakları hazırlanarak ödeme yapılmak üzere İl Muhasebe birimlerine gönderilmektedir.

Ancak, bu suretle ödemeler gerçekleşmektedir. Özetle maliklerin doğrudan yapı denetim kuruluşuna ücret ödemesi ve yapı denetim kuruluşunu seçmesi söz konusu değildir.

"Akkuyu NGS Çalışanları, Deprem Bölgesine Gönüllü Gittikleri Gerekçesiyle İşten Çıkarıldı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, "Akkuyu NGS çalışanları, deprem bölgesine gönüllü gittikleri gerekçesiyle işten çıkarıldı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Akkuyu Nükleer A.Ş. ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından edinilen bilgiye göre, Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesinde çalışan işçilerin, 'deprem bölgesine gönüllü gittikleri' gerekçesiyle işten çıkarıldıkları iddiaları asılsızdır. İddialar, devletlerarası bir projenin uygulanma sürecini olumsuz etkileme çabasıdır.

"Askerler Yardım Aracındaki Kolileri Yağmalıyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Askerler yardım aracındaki kolileri yağmalıyor" iddiasıyla paylaşılan görüntüler doğru değildir.

HAKİKAT | Yapılan incelemeler sonucunda, görüntülerdeki askerlerimizin Gaziantep Valiliğinden gerekli izinleri alarak komutanlarının da müsaadesiyle acil yardım bekleyen vatandaşlarımıza, kendi araçlarını kullanarak yardım kolilerini ulaştırdığı tespit edilmiştir.

Söz konusu görüntüler 12 Şubat'ta Gaziantep ilinin Islahiye ilçesinde kayda alınmıştır.

"20 Şubat'ta Meydana Gelen Hatay Depremi Sırasında, Hatay Adliyesi'nde Duruşmalar Devam Ediyordu" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "20 Şubat'ta yaşanan Hatay depremi sırasında Hatay Adliyesi'nde duruşmalar devam ediyordu." iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Hâkimler ve Savcılar Kurulunun 6 Şubat 2023 tarihli yazısı uyarınca Hatay Adalet Sarayı binasında duruşmalar yapılmamaktadır. Ancak depremler nedeniyle yıkılan ya da yapısal değişiklik yapılan binalarla ilgili yürütülen soruşturmalar kapsamında sadece tutuklamaya sevk ve sorgu işlemleri yapılmaktadır.

Kahramanmaraş merkezli iki depremden sonra yapılan teknik incelemeler sonucunda Hatay Adalet Sarayı Binasının sağlamlığı konusunda olumlu rapor verilmiştir.

"Osmaniye'deki Karaçay Barajı Patladı" İddiası

20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen depremlerin ardından bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Osmaniye'deki Karaçay Barajı patladı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | AFAD Genel Merkezi'nde açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, iddialara ilişkin, "Karaçay Barajıyla ilgili bir söylenti yayıldı. Karaçay Barajı'nı da kontrol ettik. İlgili bakanlığımız ve ilgili kurumlarımız şu an itibariyle ön kontrol, ön alınan bilgiler çerçevesinde henüz teyit edilen herhangi bir risk olmadığını görmüş bulunuyoruz." ifadelerini kullanmıştır.

Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, "Hatay merkezli iki depremin ardından DSİ ekiplerimiz bölgedeki barajlarımızı yerinde inceliyor. İlk tespitlerimize göre Hatay'daki Yarseli ve Büyük Karaçay barajlarımızda, baraj güvenliğini tehdit eden bir durum bulunmuyor." açıklamasıyla, iddiaları yalanlamıştır. Ayrıca Karaçay Barajı Osmaniye'de değil, Hatay'ın Samandağ ilçesinde yer almaktadır.

"Hatay Valiliği, Bodrum Belediyesinin Yardım Çabalarını Engelledi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "İskenderun'da depremzedeler için Bodrum Belediyesi tarafından kurulan konteynerler, Hatay Valiliği tarafından kaldırılmaya çalışıldı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, şahsi sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla iddianın tamamen gerçek dışı olduğunu ifade etmiş ve yardımlar konusunda Hatay Valiliği ile işbirliği içerisinde çalışmalarını sürdürdüklerini açıklamıştır.

Hatay'daki Deprem Anında Çekildiği İddia Edilen Görüntüler

Bazı sosyal medya hesaplarından, "Hatay Dörtyol'da deprem anına ait fotokapan görüntüsü" iddiasıyla paylaşılan görüntülerin, Hatay'daki depremle herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.

HAKİKAT | Fotokapanla çekildiği iddia edilen görüntü ilk olarak, 20 Ekim 2018'de Daniel Holland adlı kullanıcının Twitter hesabından, "Quebec ormanında yer nefes alıyor gibi görünüyor" başlığıyla paylaşılmıştır.

Görüntüler incelendiğinde, kuvvetli rüzgarın ağaçları ileri-geri salladığı ve ağaç köklerinin gevşek orman zemininde hareketlere neden olduğu tespit edilmiştir.

"AFAD İmamoğlu İlçesi İçin Tahliye Uyarısı Yaptı" İddiası

Bazı haberleşme uygulamalarından paylaşılan, "AFAD, Adana Aladağ ilçesi Yedigöze Barajı'nın Hatay'da yaşanan 6.4 şiddetindeki depremden dolayı ağır hasar aldığını açıkladı ve İmamoğlu ilçesi için tahliye duyurusu yaptı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | İddianın yayılması maksadıyla AFAD logosu kullanılsa da açıklamanın AFAD ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Yedigöze Barajı'nda da depremden dolayı herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. Dolayısıyla AFAD'ın İmamoğlu ilçesiyle alakalı herhangi bir ikaz veya tahliye kararı yoktur.

"Kahramanmaraş'ta Salgın Hastalık Başladı, Şehrin Tahliye Edilmesi Gerekiyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Kahramanmaraş'ta salgın hastalıklar başladı, acil tahliye edilmesi gerekiyor" iddiaları gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Kahramanmaraş ya da depremden etkilenen herhangi bir ilimizde salgın hastalık söz konusu değildir. Tahliye edilmesi gereken hiçbir ilimiz de bulunmamaktadır.

Afet bölgesinde, halk sağlığı için tüm tedbirler alınmaktadır.

"İstanbul Finans Merkezi 100 Bin Afetzedeyi Barındıracak Kapasitede" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "İstanbul Finans Merkezi'nin 100 bin kişi kapasitesi olduğu ve afetzede vatandaşlarımıza açılabileceği" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Dünyanın en önemli ekonomi merkezlerinden biri olacak İstanbul Finans Merkezi, içerisinde bulundurduğu banka binaları dışında henüz kaba inşaat halindedir.

İnşaat çalışmaları devam eden merkezde halen 8 bin 207 kişi çalışmakta olup, koşullar afetzede vatandaşlarımızın barınması için uygun değildir.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun Manipüle Edilen Konuşması

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katıldığı bir televizyon programında, Kahramanmaraş merkezli depremleri kast ederek, "Biz İstanbul için hazırlanmıştık" dediği iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun konuşmasından bir bölümün kasıtlı bir şekilde kesildiği ve bağlamından koparılarak servis edildiği tespit edilmiştir.

Bakan Soylu açıklamasında, "Biz İstanbul için hazırlanmıştık" diyerek Kahramanmaraş depreminin beklenmediğini kast etmemiştir. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerin öncesi ve sonrası izlendiğinde, konuşmanın manipüle edilerek paylaşıldığı açıkça anlaşılmaktadır.

AFAD'ın kurulduğu günden beri deprem hazırlıklarını sürdürdüğünü belirten Bakan Soylu, kesilen görüntünün devamında şu ifadeleri kullanmaktadır:

"Kahramanmaraş'taki hat yani Doğu Anadolu Fay Hattı da veya İzmir de bizim için önemli alanlardan bir tanesi. 2019'da ilk 'Risk Azaltma Planı'nı Kahramanmaraş'ta yaptık. Bu planın acilen bütün illerde başlamasına Kahramanmaraş'ta karar verdik..."

"Elbistan Belediye Binası Hasarlı Olduğu Gerekçesiyle Yıkıldı, Resmi Evraklar Enkaz Altında" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Depremde yıkılmayan Elbistan Belediye binası hasarlı olduğu gerekçesiyle yıkıldı. Resmi evraklar enkaz altında" iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan hasar tespit çalışmaları sonucunda, Elbistan Belediye binasının hasarlı olduğu tespit edilmiş ve yıkımına karar verilmiştir.

Ancak, bodrum katta yer alan 'İmar Arşivini'nin kurtarılması için, binanın üst kısmı tıraşlama yöntemi ile yıkılmıştır. Bodrum kattaki evraklar, Cumhuriyet savcıları ve emniyet görevlileri eşliğinde kamera kaydıyla alınmıştır. Ayrıca söz konusu belgeler, dijital ortamda da arşivlenmiştir.

"Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 'Matematik Dinimizce Haramdır' Dedi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, "Matematik dinimizce haramdır, Allah zaten her şeyi en başından ölçüp, tartıp, biçmiştir. Bunu halen deşmek kimseye hayır getirmez" dedi" iddiası tamamen asılsızdır.

HAKİKAT | Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş'ın geçmişe dönük açıklamaları incelendiğinde, böyle bir ifadeye rastlanmamıştır. Diyanet İşleri Başkanlığını karalama amaçlı üretilen bu dezenformasyonun, herhangi bir dayanağı yoktur.

"Deprem Bölgesi Riskli Değilmiş" Başlıklı Haberdeki İddialar

Bazı basın yayın organlarında, "Deprem bölgesi riskli değilmiş" başlığıyla yayımlanan haberdeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Yüzde 65'i ruhsatsız yapılardan oluşan Hatay'ın İskenderun ilçesindeki Meydan, Esentepe, Cumhuriyet, Numune, Pınarbaşı ve Modernevler mahalleleri, Bakanlar Kurulu Kararıyla 2013 yılında riskli alan ilan edilmiştir.

Depreme hazırlık amacıyla yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarına, bazı kesimlerden itiraz gelmiş ve Bakanlar Kurulu'nun bu kararı mahkemeye taşınmıştır. Yapılan itiraz üzerine Bakanlar Kurulu'nun 'riskli alan' kararı Danıştay tarafından iptal edilmiştir.

Bunun üzerine alandaki ruhsatsız yapıların herhangi bir can ve mal kaybına yol açmaması için Bakanlar Kurulu kararıyla bu alanlar yeniden riskli alan ilan edilmiştir. Ancak, aynı kesimler bu kararı da mahkemeye taşımış ve tekrar iptal edilmesi üzerine kentsel dönüşüm sürecinin önünü tıkamıştır.

Sürecin önünü açmak için, bilimsel ve teknik raporlar da dikkate alınarak alan bazlı kentsel dönüşüm yerine parsel bazlı dönüşüm sürecinin başlatılmasına karar verilmiştir.

Devam eden süreçte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, Hatay'da TOKİ eliyle yürütülen kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında, bahse konu alandaki vatandaşlarımızın yüzde 80'i ile anlaşılmıştır. 460 konutun ihalesine başlanmış olup, süreç devam etmektedir.

"Afetten Etkilenen Refakatsiz Çocukları Tarikatlar kaçırıyor / Cemaatlere Veriliyor" iddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Sahipsiz depremzede çocukları tarikatlar mı kaçırıyor?" ve "Depremzede çocuklar cemaatlere verildi" başlıklı haberlerde geçen iddialar tamamen asılsızdır.

HAKİKAT | Haberlerde, afetten etkilenen 20 refakatsiz çocuğun, bir yardım kuruluşu tarafından tutulan evlere yerleştirildiği ileri sürülmüştür. Belirtilen adrese kolluk ve Beykoz Sosyal Hizmetler Merkezi (SHM) ekiplerince hane ziyareti gerçekleştirilmiştir. Yapılan tespit neticesinde hanede kalan refakatsiz konumda olan herhangi bir çocuğa rastlanılmamış olup hanede kalanların Suriye'deki savaşta eşlerini kaybeden yabancı uyruklu kadınlar ile çocukları olduğu tespit edilmiştir.

Ayrıca çocuklar açısından herhangi bir ihmal ve istismar bulgusuna rastlanmamıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda, daha önce Hatay Kırıkhan'da Suriyeli annelerinin refakatindeki yetim çocuklara yardımcı olan hayırsever bir grup gönüllünün, depremde evleri zarar gören Suriyeli anneler ve çocuklarını İstanbul'a getirerek kendi evini tahsis ettiği anlaşılmıştır.

Kendilerini "Yetim Hamileri" olarak adlandıran grubun üyesi Aynur Akdeniz, aile üyeleri, akrabaları ve arkadaşlarından oluşan grubun, çocuk ve anneler başta olmak üzere yardıma ihtiyacı olanları desteklemek için gönüllü çalıştığını açıklamıştır.

Akdeniz, Suriyeli anneler ve çocuklarıyla 6 yıldır ilgilendiklerini, depremde evleri ağır hasar görünce, gönüllülerin yazlıklarını bu ailelere tahsis ettiğini açıklamıştır.

"Hatay'da Yabancılara Mülk Satılıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Hatay'da yabancılara mülk satılıyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | 1980 yılında Hatay'da yabancılara mülk satışı yasaklanmıştır. Aynı zamanda Bakanlar Kurulu'nun 2011 yılında aldığı bir karar çerçevesinde hazine arazilerinden bu tip mülk satışları tamamen yasaklanmıştır.

Yine Bakanlar Kurulu'nun 27 Ekim 2008 tarihli kararı ile kamu yararı ve ülke güvenliği gerekçesiyle Hatay, Kilis, Mardin illerinde yabancıların taşınmaz edinimi yasaklanmıştır.

"Gaziantep'teki Mehmet Şahan Camii'nin İmamı Depremzedeleri Camiden Çıkararak Caminin Kapılarını Kilitledi" İddiası

"Gaziantep'teki Mehmet Şahan Camii'nin imamı depremzedeleri camiden çıkararak caminin kapılarını kilitledi" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | İddiaya konu Mehmet Şahan Camii'nin kamera kayıtlarına ulaşılmış, iddia sahiplerinin camide yalnız oldukları ve kendi iradeleriyle camiden çıktıkları tespit edilmiştir.

Röportaj yapılan vatandaş da sosyal medyada dolaşan görüntülerle ilgili, 'yönlendirildiğini' ifade etmiştir.

"Merkez Bankası Tarafından AFAD'a Bağış Yapıldığı İçin Yapılacak Harcamaların Sayıştay Denetiminden Muaf Olduğu" İddiası

"Merkez Bankası tarafından AFAD'a bağış yapıldığı için yapılacak harcamaların Sayıştay denetiminden muaf olduğu" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 15 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İçişleri Bakanlığına bağlanmıştır.

Dolayısıyla Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri'nden biri olan AFAD, Sayıştay Başkanlığı tarafından denetime tamamen açık bir kurumdur.

"Depremde Yıkılan Binaların Çoğu Yeni Binaydı" İddiası

Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremlerde 'yıkılan binaların çoğunun yeni bina olduğu' iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Deprem felaketinden etkilenen 10 ilimizde orta hasar, ağır hasar, acil yıkılacak ve yıkık bina sayısı toplam 9 bin 146'dır.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre, bu binaların yüzde 98'i 1999 öncesinde inşa edilmiştir. Şu ana kadarki hasar tespit çalışmalarında, depremden etkilenen 10 ilimizdeki orta hasar, ağır hasar, acil yıkılacak ve yıkık binalardan;

Adana'da 13 binanın 12'si eski, 1'i yenidir. Adıyaman'da bin 348 binanın bin 315 eski, 33'ü yenidir.

Diyarbakır'da 52 binanın 52'si de eski binadır.

Gaziantep'teki 2 bin 648 binadan 2 bin 622'si eski, 26'sı yenidir.

Hatay'daki bin 821 binanın bin 780'i eski, 41'i yenidir.

Malatya'daki bin 124 binanın bin 119'u eski, 5'i yenidir.

Kahramanmaraş'taki bin 816 binadan bin 790'ı eski, 26'sı yenidir.

Şanlıurfa'daki 30 binadan 30'u da eskidir. Kilis'teki 146 binadan 146'sı da eski binadır.

Osmaniye'deki binaların da benzer şekilde 148'i de eskidir.

Söz konusu meskenlerdeki toplam nüfus 81 bin 168'dir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Coğrafi Bilgi Sistemi incelendiğinde, kırmızıyla gösterilen yıkılmış binalarının çoğunun eski binalar olduğu görülmektedir.

"Bağış Tutarı Vergiden Düşecek" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Afet bölgesindeki afetzedeler için bağışta bulunanların, bağış tutarları vergiden düşülecek" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Vergi mevzuatı uyarınca yapılan bağış ve yardımlar, "vergi matrahının" tespitinde indirim olarak dikkate alınabilmektedir. Bu indirim, kanun hükmü olup tüm vergi mükelleflerinin daha önce de yararlanabildiği bir düzenlemedir.

Dolayısıyla AFAD veya Türkiye Kızılay Derneği'ne yapılacak bağış ve yardımlar da bu kapsamda değerlendirilmekte, bağış yapan şirketlerin yıl sonunda beyan edecekleri gelirlerinden indirim konusu yapılabilecektir.

"İspanya Ordusu İskenderun'da Devriye Görevi Gerçekleştiriyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili, "İspanya ordusu İskenderun'da devriye görevi gerçekleştiriyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Görüntülerdeki askeri araçlar, depremin ardından insani yardım için bölgeye gelen İspanya Silahlı Kuvvetlerine ait araçlardır. Bu araçların arama kurtarma bölgesine intikali sırasında çekilen görüntüler, "devriye" iddiasıyla servis edilmiştir.

"Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 14 Şubat'taki Kabine Toplantısı'na Katılmadı. Bakanlık Sunumu Yapılmadı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 14 Şubat'taki Kabine Toplantısı'na katılmadı. Bakanlık sunumu yapılmadı" iddiaları doğru değildir.

HAKİKAT | Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, afet nedeniyle bulunduğu Şanlıurfa'dan 14 Şubat'taki Kabine Toplantısı'na video konferans yoluyla iştirak etmiş ve sunum yapmıştır.

"Hatay'daki Yapı Denetim ve Yapı Malzeme Şube Müdürlüğü'ne Gelen Savcılar İzne Ayrıldı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Hatay'daki Yapı Denetim ve Yapı Malzeme Şube Müdürlüğü'ne gelen savcılar izne ayrıldı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddia edilen binada yıkım işlemi yapılmamış, binada tespit edilen belgelere nöbetçi Cumhuriyet savcısı tarafından el konularak muhafaza altına alınmıştır. Ayrıca Hatay'da görevli 41 Cumhuriyet savcısına ek olarak, 104 Cumhuriyet savcısı daha görevlendirilmiştir. Delillerin karartıldığı ya da Cumhuriyet savcılarının izne ayrıldığı yönündeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.

"Toplanan Yardımlara El Koymak İsteyen Kişiler, Cemevine Silahlı Saldırı Düzenledi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Depremzedeler için toplanan yardımlara el koymak isteyen kişiler, Şahkulu Pendik Cemevi'ne silahlı saldırı düzenledi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | İstanbul'un Pendik ilçesi Fevzi Çakmak Mahallesinde bulunan Şahkulu Sultan Külliyesi M. Ali Hilmi Dede Baba Araştırma, Eğitim ve Kültür Vakfı önünde silahlı yaralama olayının, 'deprem yardımlarına el koyma' ile ilgisi bulunmamaktadır.

Deprem bölgesine gönderilecek yardım tırının yolu kapatması üzerine taraflar arasında yol verme tartışması çıkmıştır. Olayda yaralanan bir kişi tedavi altına alınırken kimliği belirlenen şüphelilerin yakalanması için çalışmalar başlatılmıştır.

"Afet Bölgesi Adıyaman'da Bir Tane Diyanet Görevlisi Yok" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Afet bölgesi Adıyaman'daki çalışmalarda bir tane bile Diyanet görevlisi yok" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Adıyaman'da, Diyanet İşleri Başkanlığı'na bağlı bin 500 görevli, çalışma ve yardım faaliyetlerine katılmaktadır.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (14-15 ŞUBAT)

İspanya'dan Gelen Arama Kurtarma Ekibinin Röportajına İlişkin İddialar

İspanya'dan gelen kurtarma ekibinin Türkiye'den ayrılmasıyla ilgili bazı basın yayın organlarında yer alan, "Dozerler ve iş makinaları enkaza dalıyor. Kurtarma çalışması yapılmıyor. O yüzden ülkeyi terk ettiler" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Bölgede arama kurtarma faaliyetleri devam etmektedir. İddiaların geçtiği röportaj afetin 7'nci gününde yayımlanmıştır. 10'uncu günde arama kurtarma çalışmaları sonucu enkaz altından insanların kurtarılması, iddiaları tamamen çürütmektedir.

İspanya'dan gelen 788 arama kurtarma personeli bölgelere dağıtılmış, çalışmalarını tamamlayan 'hafif arama kurtarma' ekiplerinden bazıları ülkelerine geri dönmüştür. İspanya'dan gelen 639 personel halen çalışmalarına devam etmektedir.

"Çinli Kurtarıcıyı Yapay Zekayla Müslüman Yaptılar!" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Çin'den arama kurtarma faaliyetleri için Türkiye'ye gelen bir kişinin, cami ve elindeki Kur'an-ı Kerim'le çekilen fotoğrafları yapay zekayla üretilmiş" iddiaları gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddiaya konu haberde geçen Jun Cang isimli şahıs, arama kurtarma faaliyetleri için Malatya'ya gelmiştir.

Malatya'nın Yeşilyurt ilçesi yetkililerinden edinilen bilgiye göre, şahsın camiye gittiği ve elinde Kur'an-ı Kerim'le fotoğraf çektirdiği tespit edilmiştir.

İddiaya konu fotoğrafların ham hallerine ulaşılmış, Jun Cang'la başka görüşmelerden de fotoğraflar edinilmiştir.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Siber Güvenlik alanında öğretim üyesi Doç. Dr. Cihangir Tezcan, elimizdeki ham fotoğrafları incelemiştir. Bu incelemenin sonunda, kişilerin fotoğrafa eklenmesinin olası görünmediğini belirtmiştir. Tezcan, gönderdiğimiz diğer fotoğrafta ise (basın yayın organlarında yayımlanan) bariz oynamaların olduğunu tespit etmiştir.

"Deliller Toplanmadan Enkazlar Kaldırılıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Afet bölgesinde yıkılan ve hasar gören binalardan deliller toplanmadan enkazlar kaldırılıyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Bugüne kadar afet bölgesinde 478 Cumhuriyet savcısı geçici yetki ile deprem bölgesindeki il ve ilçelerde görevlendirilmiştir. Yıkılan binalarla ilgili sorumlulukları bulunan kişilerin tespiti amacıyla ilgili Cumhuriyet Başsavcılıklarınca derhal soruşturma işlemlerine başlanılmıştır.

Bu soruşturmalar kapsamında arama kurtarma faaliyetlerinin tamamlandığı binalarda Cumhuriyet savcısı nezaretinde yapılan, bilirkişi ve olay yeri incelemeleri ile numune alma işlemleri Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis illeri ile Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde tamamlanmıştır.

Deprem bölgesinde bilirkişi incelemesi ve numune alma işlemlerinde inşaat mühendisi, mimar, jeoloji mühendisi ile karot örneği alımı için yaklaşık 600 uzman bilirkişi görevlendirilmiştir.

Bilirkişi çalışması ve numune alma işlemleri Cumhuriyet Başsavcılıkları nezaretinde etkin ve hızlı bir şekilde sürdürülmekte, bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra enkazlar kaldırılmaktadır.

"Hakkari Valiliği Afet Bölgesine Yardım Götüren Aracı Engelledi" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "STK'ların deprem bölgesine gönderecekleri yardım aracını Hakkari Valiliği engelledi" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | İddiaların aksine, yapılan ve toplanan bütün yardımların güvenli ve doğru bir şekilde ulaştırılabilmesi amacı ile yardım tırları; Hakkari Valiliği AFAD Koordinasyon Merkezi kontrolü ve koordinesinde deprem bölgelerine gönderilmiştir.

Bu koordinasyonla 13 kamyon su, 1 kamyon yakıt dolu tanker, 5 adet konteyner banyo, 7 adet konteyner tuvalet, 8 kamyon mont, 20 kamyon battaniye ve ısıtıcı, 36 kamyon gıda kolisi ve konserve, 5 kamyon bot ayakkabı olmak üzere toplam 95 kamyon insani yardım taşıyan araç, afet bölgesine ulaştırılmıştır.

Arama kurtarma faaliyetlerinde kullanılacak çok sayıda iş makinesinin yanı sıra Hakkari Valiliği tarafından gönüllü ve görevli olmak üzere toplamda 933 personelin deprem bölgesine takviyesi sağlanmıştır.

"Hatay'da ATM'ler Yağmalanıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Hatay'da ATM'ler yağmalanıyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerde, bazı ATM'lerin yerinden söküldüğü, bazılarının ise hiçbir müdahaleye maruz kalmamış olup sağlam durduğu görülmektedir. ATM'ler herhangi bir dış müdahaleyle deformasyona uğramamıştır.

ATM'ler yüksek güvenlikli ve kameralı para çekme cihazlarıdır. ATM kasetlerine ve içlerindeki paralara ulaşabilmek ise neredeyse imkansızdır. Görüntüler incelendiğinde ilgili banka yetkililerinin kendi kasalarını ve mekanizmalarını söktüğü tespit edilmiştir.

ATM'lerin bir kısmı depremde hasar görmüş, bir kısmı ise banka görevlileri tarafından açılarak içi boşaltılmıştır. ATM'lerin yağmalandığına ilişkin herhangi bir müracaat bulunmamaktadır.

"Marmara Denizi'nde Su Seviyesindeki Değişim, İstanbul'da Depremin Habercisi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Marmara Denizi'nde su seviyesindeki değişim, İstanbul'da yaşanacak büyük bir depremin habercisi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Marmara Denizi'nde deniz suyu seviyesinde meydana gelen değişiklik, tektonik-deprem kaynaklı olmayıp, basınç farkından kaynaklı meteorolojik bir olaydır.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (13-14 ŞUBAT)

"Tayvan Ekibi Tam Enkaz Altındaki Afetzedeye Ulaşacakken Uzaklaştırıldı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Tayvan ekibi tam afetzedeye ulaşacakken, Türk ekibi tarafından uzaklaştırıldı. Bu duruma kızan ekip, ülkeyi terk etti" iddiaları asılsızdır.

HAKİKAT | AFAD veya yurt dışından gelen arama kurtarma ekipleri, afet bölgesinde kurtarma sürecini başlatarak enkaz altındaki afetzedeye ulaşmaya çalışmaktadır.

Ulaşılan afetzedeyi göçük altından çıkarma işlemi, gerekli tıbbi süreç nedeniyle Sağlık Bakanlığı'na bağlı uzmanlardan oluşan UMKE'nin sorumluluğundadır.

Arama kurtarma ekipleri, hedef tespiti ardından yol/tünel açmaktadır. Gerekli önlemler alınarak medikal müdahale yapılması için işlem UMKE'ye devredilmektedir.

Tayvan ekibi bunun bilincinde çalışmış, üstlendiği işleri başarıyla tamamlamıştır. Ekip, herhangi bir olumsuzluk söz konusu olmadan ülkesine dönmüştür.

Tayvan ekibi ülkeden ayrılırken Taipei Ekonomi ve Kültür Misyonu, sosyal medya hesabından Türkiye ve depremzedeler için iyi dileklerini paylaşmıştır.

"DASK Hasar İhbarı İçin 15 Gün İçinde Başvuru Zorunluluğu Var" İddiası "

Afetzedelerin zorunlu deprem ve afet sigortası hasar ihbarı için 15 gün içinde DASK'a başvuru yapma zorunluluğu var" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), doğal afet dönemlerinde hasar ihbarında süre kısıtlaması uygulamamakta ve sigortalı ihbarını dahi beklemeksizin hasar ödemelerini gerçekleştirmektedir.

Dolayısıyla 10 ilimizi kapsayan son deprem felaketinde evleri hasar gören sigortalıların ihbar için süre kısıtlaması bulunmamaktadır.

"Futbolcu Josef De Souza Bir Afetzede Kız Çocuğunu Evlat Edindi" İddiası

Bazı basın yayın organları ve sosyal medya hesaplarında yer alan, " Futbolcu Josef De Souza bir afetzede kız çocuğunu evlat edindi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, deprem sonrası aile ve yakınlarına ulaşılamayan çocukların bakım ve ihtiyaçlarını bu aşamada kendisi karşılamaktadır. Çocukların biyolojik yakınlarına ulaşılması için il müdürlüklerinde çalışmalar sürmektedir.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın refakatinde bulunan çocukların, bu aşamada evlat edinilmeleri mümkün değildir. İddiaya konu fotoğraf, Josef De Souza'nın Mersin'e getirilen afetzede çocuklara moral vermek için yaptığı ziyaret esnasında çekilmiştir.

"Kültür ve Turizm Bakanlığı, Afetzedelerin Otellere Alınmamasını İstedi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, "Kültür ve Turizm Bakanlığı, otellere depremzede misafir kabul etmemelerini iletti ve otellerde kalanlar yurtlara gönderildi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Kültür ve Turizm Bakanlığı, 6 Şubat'ta valiliklere resmi yazı göndererek bakanlık denetimindeki otellerin ivedilikle afetzedelere açılması talimatı vermiştir. Otellere yerleşen afetzedelerin, otellerden çıkarılması söz konusu değildir.

"Malatya'da Hasar Tespit Çalışmaları İptal Edildi, Yurt Dışından Teknik Eleman Bekleniyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Malatya'da hasar tespit çalışmaları iptal edildi, yurt dışından teknik eleman gelene kadar evlere girmeyin" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Malatya Valiliği, şehirde hasar tespit çalışmalarının 10 Şubat'ta başladığını duyurmuş ve hasar tespiti henüz yapılmamış veya orta ve ağır hasarlı olarak belirlenmiş evlere girilmemesi gerektiğini vurgulamıştır.

"Afet Bölgelerine Yem Gönderilmiyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, "Afet bölgelerine hayvan yemi gönderilmiyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Tarım ve Orman Bakanlığı, deprem felaketinden etkilenen illerdeki hayvan yetiştiricilerine destek için ilk etapta, bin 716 ton hayvan yemi göndermiştir. Afet bölgelerine yem tedariki artarak devam etmektedir.

"Türkiye ve Suriye'yi Vuran Yıkıcı Depremlerden Önce Gökyüzünde Tuhaf Işıklar Görüldü" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından, "Türkiye ve Suriye'yi vuran yıkıcı depremlerden önce gökyüzünde tuhaf ışıklar görüldü" iddiasıyla paylaşılan görüntüler, eski tarihlidir ve Türkiye'deki depremle ilgisi yoktur.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerin, Türkiye ve Suriye'yi etkileyen depremden uzun süre önce, 25 Eylül 2022'de bir sosyal medya hesabından paylaşıldığı tespit edilmiştir. Görüntüleri sosyal medyada yükleyen kullanıcı, görüntülerin Kazakistan'ın Balkaş kentinde kaydedildiğini belirtmiştir.

Araştırmalar, görüntülerin 21 Eylül 2022'de Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatılan Soyuz MS-22 insanlı uzay aracı ile Soyuz-2.1a taşıyıcı roketine ait olduğunu göstermiştir.

"Depremden Etkilenen Adıyaman'a Bağlı Uzunköy'e Bir Aydır Yardım Gitmedi" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Depremden etkilenen Adıyaman'a bağlı Uzunköy'e bir aydır yardım gitmedi" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Yardım ekipleri, insani yardımların yanı sıra Uzunköy'de yaşayan vatandaşlarımıza 20 adet çadır teslim etmiştir. Çadırların teslimi, köyde yaşayanların imzasının da yer aldığı tutanakla kayıt altına alınmıştır.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (12-13 ŞUBAT)

"Kapılar Açıldı, Suriye'den Yüz Binlerce Sığınmacı Getiriliyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Kapılar açıldı, Suriye'den yüz binlerce yeni sığınmacı getiriliyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Türkiye'de 10 ili etkileyen deprem felaketi, Suriye'yi de etkilemiştir. Türkiye, insani bir görev olarak Suriye'ye gidecek uluslararası yardımları desteklemekte ve geçişleri kolaylaştırmaktadır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin, Hatay Cilvegözü ve Bab-el Hava sınır kapılarıyla ilgili, "BM'nin insani yardımları için kullanılabilir" kararı bulunmaktadır. Bu kapı, uluslararası geçişlere açık Suriye sınır kapısıdır. Sınır kapısının Suriye tarafındaki yollar, deprem nedeniyle tahrip olmuştur. Türkiye, BM'ye, Kilis'te açık olan iki sınır kapısını kullanabileceğini bildirmiştir. Bu iki kapı, özellikle terörden temizlenen bölgelere ulaşmak için kullanılmaktadır. Bu kapılar yeni açılmamıştır ve geçişler tek taraflıdır. Kapılardan Türkiye tarafına geçiş, tamamen Türkiye'nin kontrolündedir.

"Hasar Tespit Çalışmalarını Öğretmenler ve İmamlar Yaptı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "23 Kasım 2022'de Düzce'de meydana gelen deprem sonrası, hasar tespit çalışmalarını öğretmen ve imamlar yaptı" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'una göre, yaşanan doğal afetlerin ardından hasar tespit çalışmalarını yalnızca inşaat mühendisleri ve/veya mimarlar yapmaktadır.

Bu nedenle de Düzce'de yaşanan deprem sonrası hasar tespit çalışmalarını da iddia edildiği gibi imamlar ve öğretmenler değil, inşaat mühendisleri ve mimarlar yapmıştır.

"Diyanet, Elazığ'daki Harput Külliyesi'ni Depremzedelere Açmadı" İddiası

Bazı basın yayın organları ve sosyal medya hesaplarında yer alan, "Diyanet Elazığ'daki Harput Külliyesi'ni depremzedelere açmadı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Elazığ Harput Külliyesi'ndeki Dini İhtisas Merkezi iddianın aksine, deprem felaketinin hemen ardından kapılarını afetzedelere açmıştır.

Dini İhtisas Merkezi, şu anda 135 afetzedeye ev sahipliği yapmaktadır. Merkez, ihtiyaç durumunda daha fazla depremzedeyi misafir etmek için hazırlık yapmaktadır.

"Afet Bölgesinde Yakalanan Yağmacının Kulağını Kestiler" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve kısa sürede viral hale gelen, "Bir yağmacının kulağının kesildiği görüntüler" iddiası manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | Söz konusu görüntüler iddia edildiği gibi Türkiye'de çekilmemiştir. Görüntünün Ocak 2023 tarihinde paylaşıldığı ve görüntülerdeki kişinin İspanyolca konuştuğu tespit edilmiştir.

"Yüzlerce Afetzede Ankara Esenboğa Havalimanı'nda Bekletiliyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Havayolu şirketlerinin afetzedeler için ücretsiz bilet kotaları doldu, yüzlerce afetzede Ankara Esenboğa Havalimanı'nda bekletiliyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | İki havayolu şirketi, yaşanan afet felaketi sonrası resmi internet sayfalarından yaptıkları açıklamada, bölgedeki uçuş seferlerinin ücretsiz olduğunu ve afet bölgesinden yapılan uçuşlarda herhangi bir kota sınırlamasının bulunmadığını duyurmuştur.

İddianın sosyal medyada paylaşıldığı saatlerde, Ankara Esenboğa Havalimanı'nda herhangi bir bekleyiş ya da yoğunluğun olmadığı tespit edilmiştir.

"Kızılay'ın Konteyner Üretemeyen Fabrikasını Torpille Gelen Kebapçı Genel Müdür Yönetiyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında paylaşılan, "Kızılay'ın konteyner üretemeyen fabrikasını, torpille gelen kebapçı genel müdür yönetiyor" iddiaları doğru değildir.

HAKİKAT | İddia edilenin aksine Kızılay, Malatya'da yer alan ve 30 yıldır atıl durumda olan "vagon fabrikası" alanında eski fabrika binasını yıkarak yerine Kızılay Sistem Yapı Fabrikası'nı kurmuştur. Yaklaşık 3 ay önce resmen açılan fabrika kısmi üretime başlamıştır.

Fabrikanın 2023 yılı içinde tam kapasite çalışmaya başlaması ve yılda 65-70 bin konteyner üretecek kapasiteye gelmesi planlanmaktadır. Kızılay Sistem Fabrikası, yaşanan deprem felaketi öncesinde de talep eden tüm kurum ve kuruluşlar için kısmi konteyner üretimi yapmıştır.

Yaşanan felaketin ardından, fabrika çalışanları da afetzede durumuna gelmiş, Kızılay tüm çalışanlarla iletişime geçerek aileleriyle birlikte hepsini fabrika binasına yerleştirmiştir. Bununla birlikte fabrikada üretim, kaldığı yerden hızla devam etmiştir.

Fabrikanın genel müdürü, iddiaların aksine Orta Doğu Teknik Üniversitesi mezunudur. Aynı alanda doktorası bulunan genel müdürün sektör tecrübesi de 30 yıldır.

Deprem felaketi sonrası afet bölgesine gelen ve koordinasyon çalışmalarına katılan Kızılay Genel Başkanı Dr. Kerem Kınık, Kızılay Sistem Yapı Fabrikasını da ziyaret ederek, konteyner üretiminin en üst seviyeye çıkarılması talimatını vermiştir.

"Afetzedeler Çöp Konteynerleri Arasında Yaşıyor" İddiası

Bir uluslararası televizyon kanalının muhabirinin, "Afetzedeler çöp konteynerlerinin arasında yaşıyor ve çadırları hala ulaşmadı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Muhabirin çöp konteynerleri arasında yaşadığını iddia ettiği afetzedeler, muhabire orada kalmadıklarını söylemelerine rağmen, haber afetzedenin bu beyanları kesilerek servis edilmiştir.

Afetzede, daha sonra sosyal medya hesabından, iddianın doğru olmadığını ve konuşmasının kesilerek röportajın çarpıtıldığını beyan etmiştir.

"Yakalanan Yağmacı Direğe Bağlandı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, "Afet bölgesinde yağma yapan şahıs yakalanarak direğe bağlandı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddialara konu fotoğraf Türkiye'de değil, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Ukrayna'da çekilmiştir. Fotoğraf, yağma yapan bir şahsın siviller tarafından yakalanarak direğe bağlandığı olaya aittir.

"Erbil'den Adıyaman'a Gelen İş Makinaları Bekletiliyor, Engelleniyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Erbil'den Adıyaman'a yardım için gelen iş makinaları çalıştırılmıyor, engelleniyor" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Erbil'den Adıyaman'a gelen iş makinaları, şu an arama kurtarma faaliyetleri ve diğer organize edilen faaliyetler için değil, daha sonraki aşamalarda kullanılabilecek türden iş makinalarıdır. İddiaya konu araçlar, ilerleyen süreçte amaca uygun olarak devreye girecektir.

"Belediye Başkanı Gelince Kurulan Çadırlar, Başkan Gidince Toplandı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Bu çadırı belediye başkanı gelince kurdular, başkan gidince topladılar" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddiaya konu çadır, iş makinalarının çalıştığı bir alana kurulmuştur. Bölgede çalışan ekipler, güvenli bir noktada kurulmayan çadırı taşımıştır. Afet bölgesinde çadırlar güvenli bir alana ve arama kurtarma çalışmalarını engellemeyecek şekilde kurulmalıdır.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (11 ŞUBAT)

"Kahramanmaraş'taki Depreme ABD'li Şirketin Açtığı 6 Bin Metrelik Petrol Kuyusu Sebep Oldu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Kahramanmaraş'taki depremlere ABD'li şirketin açtığı 6 bin metrelik petrol arama kuyusu sebep oldu" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Kahramanmaraş ili sınırları dahilinde günümüze kadar 3 adedi Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü ve 1 adedi özel şirketlerin müştereken olmak üzere toplam 4 adet sondaj kuyusu açılmıştır. Bu kuyularda petrol ve gaz emaresine rastlanılmamıştır. Bölgede, iddia edildiği gibi 6 bin metre derinlikte kuyu bulunmamaktadır.

Açılan petrol arama kuyularının çapı ortalama 24 cm çapında olup, iddiaya konu görüntülerin petrol kuyularına ait olması mümkün görülmemektedir. Ayrıca, Kahramanmaraş ilini kısmen kapsayan petrol ruhsatları kamu kurumu ve yerli özel şirkete aittir. Bahse konu kuyular, gerek çevreye ve gerekse o çevrede yaşayan insanlara ileride herhangi bir zarar vermemesi için dünyada kabul görmüş olan yöntemlerle mühürlenmiştir.

"Deprem Bölgesinde İnsansız Hava Araçları Kullanılmadı" İddiası

Bir televizyon programında geçen, "Deprem bölgesinde insansız hava araçlarımız kullanılmadı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Depremin hemen ardından Şanlıurfa ve Batman'dan havalanan 2 adet Bayraktar AKINCI TİHA, görev uçuşları için bölgeye gitmiştir. Deprem bölgesi ilk günden itibaren AKINCI'nın kamerası ile görüntülenmiştir.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, deprem bölgesinde kullanılan Türk savunma sanayiinin geliştirdiği teknolojileri, sosyal medya hesabından paylaşmıştır. Buna göre 50 insansız hava aracı ile 1000 saatin üzerinde uçuş gerçekleştirilmiştir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da depremden etkilenen 10 il için Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü koordinasyon merkezinden 12 adet uçak, İHA ve Göktürk uydusundan gelen anlık görüntülerle ön hasar tespit çalışmaları yapmıştır.

"Hatay'da Yapı Denetim Müdürlüğü'ndeki Evraklar Yok Edilmeye Çalışılıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Hatay'da Yapı Denetim Müdürlüğü'ndeki evraklar yok edilmeye çalışılıyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Hatay İl Müdürlüğü Binasının büyük bir bölümü depremde hasar görmüş ve yıkılmıştır.

Ağır hasar alan İl Müdürlüğü binasının hemen yanında bulunan ek hizmet binasına izinsiz bir şekilde giren şahıslar, il müdürlüğü ana binasındaki yangın merdiveninin ek binanın üzerine çökme riskine karşı çıkarılmıştır. Mukavemet gösteren kişiler, sosyal medya aracılığıyla "Çeşitli evrakların yok edilmeye çalışıldığı" iddiasını ortaya atmıştır.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, evraklarını matbu olarak tuttuğu gibi, bütün resmi yazışma ve raporlarını Belgenet üzerinden dijital ortama anlık olarak aktarmaktadır. Ek binadaki tüm evraklar, diğer tüm resmi evraklar gibi İl Müdürlüğü arşivine taşınacaktır.

"Türkiye-Suriye Sınırındaki Bazı Duvarlar Yıkıldı, Çeteler Türkiye'ye Giriyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Türkiye-Suriye sınırındaki bazı duvarlar yıkıldı, çeteler Türkiye'ye giriyor" iddiaları gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Suriye sınırında yer alan 837 kilometrelik modüler beton duvarda herhangi bir hasar meydana gelmemiştir.

Sınır güvenliği Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolündedir ve herhangi bir zafiyet söz konusu değildir.

"Mersin'e Gönderilen Akaryakıt Gemisi EPDK Tarafından Engellendi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Mersin'e gönderilen akaryakıt gemisi EPDK tarafından engellendi" şeklindeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun, 'gemileri engelleme' gibi bir yetkisi yoktur.

İddiaların aksine, EPDK bölgeye daha fazla akaryakıt ulaştırılması için azami gayret göstermektedir.

"Kahramanmaraş'ta Volkanik Hareketlilik Var" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında yer alan, "Kahramanmaraş'ta volkanik hareketlilik var" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Bölgede herhangi bir lav akması, volkanik kül, petrol veya gaz çıkışı söz konusu değildir. Ayrıca bölgede volkanik patlama oluşturacak kayaç grubu da bulunmamaktadır.

Görüntülerdeki toz bulutu, deprem etkisiyle basit bir kütle hareketi sonucu meydana gelmiştir.

"Gaziantep'te Yağma Yapmaya Kalkışan Suriyeliler Tekme Tokat Dövüldü" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Gaziantep'te yağma yapmaya kalkışan Suriyelileri Gaziantepliler tekme tokat dövdü" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerdeki olayın deprem bölgesiyle herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.

Görüntülerin 2022 yılının Eylül ayında, Sakarya'nın Serdivan ilçesinde yaşanan bir olaya ait olduğu tespit edilmiştir.

"AFAD'dan Acil Gönüllü Çağrısı" İddiası

Sosyal medyada "Acil Gönüllü Çağrısı" başlığıyla paylaşılan, "3 bin kişilik AFAD çadır kentindeki çalışmalarda yer almak üzere kadın ve erkek gönüllülere ihtiyaç vardır" iddiaları asılsızdır.

HAKİKAT | AFAD'dan yapılan bir "Acil Gönüllü Çağrısı" söz konusu değildir. 166 bin 334 arama kurtarma ve destek personeli afet bölgesinde çalışmalara devam etmektedir.

İhtiyaç halinde bölgelere personel sevkiyatı planlama doğrultusunda gerçekleştirilmektedir.

"Bu Numaralar MÜSİAD Çadır Ekibine Ait" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "MÜSİAD Çadır Ekibi telefon numaraları" MÜSİAD ekiplerine ait değildir.

HAKİKAT | MÜSİAD'dan yapılan açıklamada, afet bölgesindeki çalışmalara ilişkin tüm duyuruların, MÜSİAD'ın resmî sosyal medya hesaplarından yapılacağı belirtilerek yanıltıcı bilgilere itibar edilmemesi gerektiği vurgulanmıştır.

"Binayı Yapan Iraklı Bir Müteahhit, Merdiveni Yapan Bir Japon Şirketi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından, "Irak'taki deprem sonrası çekilen fotoğraf: Binayı yapan Iraklı bir müteahhit, merdiveni yapan bir Japon şirketi" iddiasıyla paylaşılan fotoğraf ve iddia gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddiaya konu fotoğraf montaj yöntemiyle manipüle edilmiştir.

Fotoğrafın montajlanmamış orijinal hali, 2013'te Halep'te yaşanan bir hava saldırısının ardından AFP muhabiri tarafından çekilmiştir.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (10 ŞUBAT)

"Barınma Gibi İmkanlardan Yararlanmak İsteyen Afetzedelerden Bilgi Kartı İsteniyor" İddiası

Bazı sosyal medya ve haberleşme platformlarında paylaşılan, "Barınma gibi imkanlardan yararlanmak isteyen afetzedelerden bilgi kartı isteniyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Ayrıldıkları şehir veya gittikleri şehirlerde afetzedelerden herhangi bir belge istenmemektedir.

Afetten etkilenen 10 ilimizdeki vatandaşlar, kendi imkanları veya AFAD'ın koordinesinde demir yolu, hava yolu, kara yolu ve deniz yoluyla başka şehirlere gidebilmektedir.

Bölgeden tahliye olmak isteyen vatandaşlarımız, tahliye merkezlerine giderek bildirimde bulunabilirler. Bu bildirimden sonra vatandaşlarımızın bilgileri, tahliye sonrası barınma merkezlerindeki komisyonlara iletilmektedir.

Kendi imkanları ile ayrılan afetzedelere, gittikleri şehirlerde ikamet bilgileri ile barınma imkanları sağlanmaktadır. Afetzedelerin AFAD'a müracaat etmeleri ya da etmemeleri herhangi bir hak kaybına sebep olmamaktadır.

"İtfaiye Erinin Telefonunu Çalan Suriyeli" İddiası

Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'ın Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay açıklama yaptığı sırada yan ekrandaki görüntüde "Suriyeli biri itfaiye erinin cep telefonunu çaldı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Görüntülerdeki mavi yağmurluklu şahsın emniyetteki işlemleri sırasında Suriyeli olmadığı, "çaldığı" iddia edilen kırmızı telefonun da kendisine ait olduğu tespit edilmiştir.

İftiranın odağındaki şahıs, Özdağ'a tazminat davası açacağını ve parayı depremzedelere bağışlayacağını açıklamıştır.

"Şiddet Uygulanan Çocuğun Depremzede Olduğu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerde, şiddet uygulanan çocuğun depremzede olduğu iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Görüntülerin sosyal medyada yayımlanması üzerine, emniyet birimleri harekete geçmiştir. Görüntülerde küçük çocuğa şiddet uyguladığı tespit edilen S.D isimli şahıs, Ankara Etimesgut İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından 10 Şubat'ta gözaltına alınmıştır. Koruma altına alınan kız çocuğunun depremzede olmadığı belirlemiştir.

Olayla ilgili soruşturma başlatılırken süreç, ilgili kurumlar tarafından yakından takip edilmektedir.

"Tam Enkazdan Çıkarma Aşamasına Gelindiğinde Başka Bir Ekibin Gelerek Kameralarla Depremzedeyi Enkazdan Çıkardığı" İddiası

Bir televizyon kanalında deprem bölgesinden bilgiler aktaran muhabirin "Arama kurtarma çalışmaları esnasında tam enkazdan çıkarma aşamasına gelindiğinde başka bir ekip gelerek kameralarla depremzedeyi enkazdan çıkardığı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Afet kurtarma çalışmaları sırasında profesyonel ekipler, kurtarma faaliyetinin en başından en sonuna kadar belirli bir planlama yapmakta ve süreci buna göre devam ettirmektedir. Planlama, enkazın şekli ve müdahale edecek ekiplerin uzmanlığına göre değişiklik göstermektedir.

Bir diğer önemli ölçüt ise enkaz altındaki kişinin sağlık durumunun nasıl olduğudur. Tüm bu koşulları göz önünde bulunduran arama kurtarma ekipleri, enkaz bölgesinde koordineli bir biçimde iş bölümü yapmakta, depremzedenin sağlığını öncelemektedir.

Buna bağlı olarak özellikle kurtarmanın son aşamasında sağlık ekipleri etkin olarak görev almaktadır. İddiayı ortaya atan muhabir de yaklaşık bir buçuk saat sonra tekrar canlı yayına bağlanarak ifadelerini düzeltmiş ve kendi iddialarını yalanlamıştır.

"Depremzedelere Destek ve Tanınacak Diğer Kolaylıklardan Faydalanmak için AFAD Kaydı Şart Koşulacak" İddiası

Bazı haberleşme uygulamalarında paylaşılan, "Depremzedeleri AFAD'a yönlendirip kayıt yaptırmasını sağlayın. Depremzedelere destek ve tanınacak diğer kolaylıklardan faydalanmak için bu kayıt şart koşulacakmış." iddiası tamamen asılsızdır.

HAKİKAT | Depremden etkilenen vatandaşlarımızın yardım ve destekler için herhangi bir kayıt veya başvuru yapma zorunluluğu yoktur. Afetten etkilenen vatandaşlarımız, belirlenen tüm desteklerden yararlanacaktır.

Bir sonraki aşamada, depremde evleri zarar gören vatandaşlar, mülkiyet hakları için başvuracaktır.

"Ahbap Platformu'nun Çalışmaları Engelleniyor" İddiası

Bazı siyasetçiler tarafından ortaya atılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Ahbap platformu engellendi" iddiaları doğru değildir.

HAKİKAT | Afet bölgesindeki tüm yardım kuruluşları, kurtarma ekipleri ve gönüllüler AFAD koordinasyonunda çalışmalarına devam etmektedir.

Ahbap Platformu Genel Başkanı Haluk Levent, valisinden komutanına kadar tüm devlet yetkililerinden her zaman destek gördüklerini belirterek tüm kurumlarla koordinasyon içinde çalıştıklarını belirtmiştir.

"Arap Ülkelerinden Deprem Yardımı Gelmedi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan "Arap ülkelerinden ülkemize deprem yardımı gönderilmedi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Depremin yaşandığı ilk günden itibaren birçok Arap ülkesinden Türkiye'ye ayni ve nakdi yardımlar gönderilmiş ve gönderilmeye de devam etmektedir.

"AFAD'a 'Kişinin Yaşadığına' Dair İhbar Gelmedikçe Arama Kurtarma Çalışması Yapılmıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, "112 ekipleri ve AFAD'a 'kişinin yaşadığına' yönelik ihbar gelmediği sürece enkaz alanlarında arama kurtarma çalışması yapılmamaktadır" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Ekipler enkazlara gerekli tüm müdahaleyi yapmaktadır.

Resmi kurumların bilgilendirmeleri haricinde yapılan hiçbir bilgilendirmeye itibar edilmemesi gerekmektedir. Bu tarz dezenformasyon içerikli paylaşımlar yapanlarla ilgili Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığınca gerekli yasal işlemler yapılacaktır.

"Binlerce Yurttaşın Öldüğü Antakya'da Cenazeler İsim Yerine Numara Verilerek Gömülüyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesapları tarafından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Binlerce yurttaşın öldüğü Antakya'da cenazeler isim yerine numara verilerek gömülüyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli depremlerin ortaya çıkardığı yıkıcı etki nedeniyle hayatını kaybedenlerin en hızlı şekilde kimliklendirilmeleri yapılmakta ve naaşları yakınlarına ivedi şekilde teslim edilmektedir.

Arama-kurtarma çalışmalarında cansız bedenine ulaşılan ve kimlik tespiti yapılamayan cenazeler ise teşhise elverişli fotoğrafının çekilmesi, parmak izi ve DNA örneği alınarak ve cenazeye bir numara verilerek kayıt altına alınmaktadır.

Cenazeler, defin ruhsatı düzenlenmesi, cenazenin defnedildiği yer ve mezarlığın bu numarayla ilişkilendirilerek tutanakla kayıt altına alınmasının ardından defnedilmektedir.

"Deprem Mağdurlarına Yardım Yapılmadan Önce GBT Yapılıyor " İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, "Deprem mağdurlarına yardım yaparken önce GBT yapıldığı ve KHK'lı ise yardım verilmediği" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli iki depremden etkilenen 10 ile Türkiye'nin dört bir yanından yardım gönderilmeye devam ediyor. Birçok ilde kurulan merkezlerde toplanan yardımlar AFAD koordinasyonuyla bölgeye ulaştırılmaktadır.

Deprem bölgesine gönderilen tüm yardımlar, AFAD koordinesinde hiçbir depremzede arasında ayrım yapılmadan dağıtılmaktadır.

Mersin'deki KYK Yurdu ile İlgili İddialar

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Mersin'de Kredi Yurtlar Kurumu yurdunda Suriyeliler olumsuz görüntülere sebebiyet verdi" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Depremzedelerin kullanımına tahsis edilen KYK Mersin Kırkkaşık Kız Öğrenci Yurdu'na sadece depremden dolayı mağdur olanlar yerleştirilmiştir. AFAD koordinesinde ilgili kurumlar tarafından yaşlı ve çocuklar öncelikli olmak üzere afetzedelerin yurtta barınmaları sağlanmıştır.

Yurt yetkilileri, sosyal medyada iddia edildiği gibi bir durumun söz konusu olmadığını ve herhangi bir şikayet almadıklarını belirtmiştir.

CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, sosyal medyada yer alan iddialar üzerine ilgili yurda gitmiş ve odaları tek tek gezerek herhangi bir olumsuzluğa rastlamadığını ifade etmiştir. Provokasyon amaçlı sosyal medya paylaşımlarına itibar edilmemelidir.

"Hatay'da Depremzedelerin Sığınabileceği Çadırlar Dağıtılmadı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Hatay'da depremzedelerin sığınabileceği çadırlar dağıtılmadı, kurulmadı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Hatay'da, AFAD koordinesinde Türk Kızılay ve sivil toplum kuruluşlarının ekipleri ile askerler ve gönüllüler tarafından binlerce çadır kurulmuştur.

Deprem felaketinden en çok etkilenen illerimizden biri olan Hatay'da, şu ana kadar kurulan çadır sayısı 8 bin 924'tür ve bu sayı sürekli olarak artmaktadır. Sevkiyat durumundaki çadırlarla birlikte, ilk aşamada 15 bin çadır kurulması hedeflenmektedir.

"Avusturya Kurtarma Ekibi Bir Çocuğu Kurtaracakken Türk Ekibi Durdurdu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Avusturyalı arama kurtarma ekibi, enkaz altındaki bir çocuğu kurtaracakları esnada bir Türk ekibinin gelip görevi durdurduğu" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Görüntülerde, Avusturya Ordusu Afet Yardım Biriminden (AFDRU) gelen ekibin Grup Komutanı, nasıl çalıştıklarını anlatmaktadır. Görüntülerdeki şahıs, enkaz altında yetişkinlerin ve bir bebeğin yerinin tespit edildiğini, onlarla yeniden temas kurmaya çalıştıklarını ve çalışmaların devam ettiğini bildirmektedir. Bütün bu operasyonun amacının, enkaz altından mümkün olduğunca fazla sayıda insanı canlı çıkarmak olduğunu ifade etmektedir.

AFDRU ekibinin Grup Komutanının konuşmaları, kasıtlı bir şekilde yanlış tercüme edilerek manipülasyon amaçlı servis edilmiştir.

"13-14 Yaşındaki Depremzedeler İstismar Edildi" İddiası

Zafer Partili Ümit Özdağ'la görüşen bir vatandaşın, "Hassa'da, Suriyelilerin sınırdan geçip 13-14 yaşında kızlara tecavüz ettiğini öğrendik. Olay polis kayıtlarına geçti. Kızlar şu anda Kuvvet Komutanlığı'nın korumasında" şeklindeki iddiaları tamamen asılsızdır.

HAKİKAT | Bölgedeki emniyet kaynaklarından edinilen bilgiye göre, kayıtlara geçmiş böyle bir olay söz konusu değildir.

"İstismar sonrası askerimizce korunmaya alınan kız çocukları" iddiasının, halkı kin ve düşmanlığa tahrik amacıyla yapılan bir manipülasyon olduğu tespit edilmiştir.

"Hatay'da Baraj Patladı" İddiası

"Hatay'da baraj patladı" iddiası, afet bölgesindeki afetzedeleri paniğe sevk etmeye yönelik manipülasyondur.

HAKİKAT | AFAD, Devlet Su İşleri İdaresi ve bölgede afetle ilgili çalışma yürüten ekiplerden edinilen bilgilere göre, Hatay'da meydana gelen herhangi bir baraj patlaması söz konusu değildir.

"Kurtarma Çalışmalarını Takip Eden Muhabire Polis Tekme Attı" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, "Kurtarma çalışmalarını takip eden muhabire polis tekme attı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Sahadaki ekiplerden alınan bilgiye göre, böyle bir olayın hiç yaşanmadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü ekiplerine de böyle bir konunun intikal etmediği öğrenilmiştir.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (9 ŞUBAT)

"Deprem Bölgesinde Millet Cenazelerini Toprağa Veremiyor, Savcılar Mesai Bitti Diye İşlem Yapmıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan "Deprem bölgesinde millet cenazelerini toprağa veremiyor. Savcılar mesai bitti diye işlem yapmıyor." iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | 10 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından mevcut savcılara ilave olarak Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından deprem bölgesindeki illere 304 ilave savcı görevlendirilmiştir.

Ölü muayene işlemlerinin en kısa sürede yapılabilmesi için bu illerdeki savcılar, mesai mefhumu gözetmeksizin 7/24 esasına göre görev yapmaktadır.

Sağlık Bakanlığına bağlı bölgede görev yapan hekimlere ilave olarak Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurum Başkanlığı tarafından da deprem bölgesindeki ölü muayene işlemleri için 258 ilave Adli Tıp Uzmanı ve Teknikeri görevlendirilmiştir.

Yapılan bu görevlendirmeler ile depremde hayatını kaybeden vatandaşların cenazelerine ilişkin ölü muayene işlemleri hızlı bir şekilde yapılmakta ve cenazeler yakınlarına en kısa sürede teslim edilmektedir.

"Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda Deprem Sonrası Yaşanan Olaylarda Kadın Hükümlü ve Tutuklulara Tecavüz Edildiği" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan "Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda deprem sonrası yaşanan olaylarda kadın hükümlü ve tutuklulara tecavüz edildiği" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Deprem sonrası bir kısım adli hükümlü ve tutuklu, firar teşebbüsünde bulunmuş, ardından yangın çıkarmıştır. Yasal mevzuat çerçevesinde firar girişimine gerekli müdahalede bulunulmuş, firar girişimi engellenmiş ve yangın söndürülmüştür.

Müdahale sorasında 12 adli hükümlü ve tutuklu yaralanmış, yaralılardan 3'ünün vefat ettiği açıklanmıştır. Ceza infaz kurumunda kadın hükümlü/tutuklulara tecavüz edildiği gibi iddialar tamamen asılsızdır. Firar teşebbüsüyle ilgili adli ve idari tahkikat başlatılmıştır.

"Kızılay'ın Afet Bölgesinde Hiç Çadırı Olmadığı, Kızılay Başkanı'nın Afet/ Yardım Tecrübesi Olmadığı ve İlahiyat Mezunu Olduğu" İddiaları

"Kızılay'ın afet bölgesinde hiç çadırı olmadığı, Kızılay Başkanı'nın Afet/Yardım Tecrübesi Olmadığı ve İlahiyat Mezunu Olduğu" iddiaları doğru değildir.

HAKİKAT | İddia edilenin aksine depremin akabinde bölgeye intikal eden Kızılay ekiplerinin sayısı 4 bin kişiyi bulmuş, AFAD ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile birlikte 137 bin 973 çadır ve 1 milyon 507 bin 494 battaniye sevk etmiştir. Toplam 97 bin 973 Aile Yaşam Çadırının kurulumu tamamlanmıştır.

Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, 1993'te İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu bir doktordur. Ayrıca Kınık, 2019 yılında Bezmialem Vakıf Üniversitesinde Afet Tıbbı doktorasını tamamlamıştır. Kınık, 1993'ten itibaren de birçok alanda sağlık yöneticiliği yapmıştır.

Üniversite yıllarından itibaren çeşitli insani yardım faaliyetlerine katılan Kerem Kınık, 2013 yılında Yeryüzü Doktorları Derneği Başkanlığına seçilmiş ve Pakistan, Filistin, Orta Afrika, Somali gibi çok sayıda çatışma ve afet bölgesinde insani yardım faaliyetleri yürütmüştür.

İnsani yardım, göç politikaları, kalkınma, insancıl hukuk ve insani diplomasi konularında birçok makale kaleme alan Kınık, 2015 yılından 2017'ye kadar Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonunda yönetim kurulu üyeliği yapmıştır.

2015'te Türk Kızılay Genel Başkan Yardımcılığına getirilen Kerem Kınık, Kızılay'ın 2016'da gerçekleştirilen olağan genel kurulunda Kızılay Genel Başkanı seçilmiştir.

Resmi internet sitesi aracılığıyla Kızılay'ın faaliyetleri şeffaf bir şekilde paylaşılmaktadır.

"Deprem Bölgesinde Kullanılacak Ekipman ve İş Makinası Gibi Kritik Araçların Gümrük Vergilerinin Kaldırılmadığı" İddiası

Bazı siyasetçiler tarafından ortaya atılan, "Deprem bölgesinde kullanılacak ekipman ve iş makinası gibi kritik araçların gümrük vergilerinin kaldırılmadığı" yönündeki iddialar gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Ticaret Bakanlığı, depremin hemen akabinde acil durum ekipmanının yurda giriş işlemlerinin kolaylaştırılması için talimat vermiştir. Yardım malzemeleri ve bu ekipman, gümrük vergisinden muaftır.

Ticaret Bakanlığı'nın "Yurt Dışından Gönderilen Yardım Malzemelerinin Gümrük İşlemlerine İlişkin Duyuru"su 7 Şubat tarihinde yayımlanmıştır. Söz konusu iddia ise, 9 Şubat 2023 tarihinde ortaya atılmıştır.

"Darülaceze Başkanlığı, Deprem Bölgesinden Gelen Çocuklarla İlgilenecek Gönüllü Anne ya da Abla Olabilecek Vatandaşlar Arıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Darülaceze Başkanlığı, deprem bölgesinden gelen çocuklarla ilgilenecek gönüllü anne ya da abla olabilecek vatandaşlar arıyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Depremzede çocuklar ve koruma altındaki mevcut çocukların tüm bakım ve ihtiyaçları Darülaceze Başkanlığı tarafından karşılanmaktadır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Darülaceze Başkanlığı, koordineli şekilde çalışmalarını yürütmektedir.

Darülaceze Başkanlığı tarafından herhangi bir gönüllü annelik veya ablalık çağrısında bulunulmamıştır. Kurum yalnızca ayni ve nakdi bağış kabul etmektedir.

"Gaziantep'te Kız Öğrenci Yurdu Yıkıldı ve Tek Bir Kişi Kurtuldu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında ve bazı basın yayın organlarında paylaşılan "Gaziantep'te kız öğrenci yurdu yıkıldı ve tek bir kişi kurtuldu" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Gaziantep'te herhangi bir öğrenci yurdu yıkılmamıştır.

Gaziantep Kredi ve Yurtlar Kurumu İl Müdürlüğü'nden alınan bilgiye göre, kentteki özel yurtlar dahil hiçbir yurdun yıkılmadığı, 15 bin kişi kapasiteli yurtlarda tatil nedeniyle sadece 700 öğrenci olduğu ve onların da geçici konaklama merkezlerine yerleştirildiği bildirilmiştir.

"Fenerbahçe'nin Depremzedelere Gönderdiği Yardım Tırı Yağmalandı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, "Fenerbahçe'nin depremzedelere gönderdiği yardım tırı yağmalandı" iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

HAKİKAT | Fenerbahçe SK Genel Sekreteri Burak Çağlan Kızılhan, hem TIR şoförüyle hem de iletişime geçilen kişilerle durumu görüştüklerini ve herhangi bir yağmanın söz konusu olmadığını açıklamış, yardım malzemelerinin dağıtımının gerçekleştiğini ifade etmiştir.

"Türkiye'deki Deprem Sırasında Nükleer Santral Patladı" İddiası

Bazı sosyal medya hesapları tarafından paylaşılan görüntülerle ilgili, "Türkiye'deki deprem sırasında nükleer santral patladı" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler 4 Ağustos 2020 tarihinde, Lübnan'daki Beyrut Limanı'nda meydana gelen patlamaya aittir.

Lübnan Genel Güvenlik Genel Müdürlüğü, 218 kişinin hayatını kaybettiği patlamanın yıllar önce el konulan ve limanda depolanan 2 bin 750 ton amonyum nitrata bağlı olduğunu belirtmiştir.

Türkiye'de henüz faal bir nükleer tesis bulunmamaktadır. İnşaat halindeki Akkuyu Nükleer Santrali'nde de herhangi bir hasar meydana gelmemiştir.

"Kimliği Tespit Edilemeyen Cenazeler Resmi Verilere Dahil Edilmiyor" İddiası

Bazı basın yayın organlarında habere konu olan, "Kimliği tespit edilemeyen cenazeler resmi verilere dahil edilmiyor" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımızdan kimlik tespiti yapılan veya yapılamayanların tümü vefat sayılarına eklenmektedir.

Enkazdan çıkarıldığında yaşam belirtisi olmayan ya da hastanede vefat edenler de bu sayılara dahil edilmektedir.

Kahramanmaraş merkezli depremlerde şu ana kadar 17 bin 406 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 71 bin 806 vatandaşımız da yaralanmıştır.

"Elektrik Mühendisleri Odası'nın Destek Verme Talebinin AFAD Tarafından Reddedildiği" İddiası

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel'in "Elektrik Mühendisleri Odası'nın destek verme talebinin AFAD tarafından reddedildiği" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | AFAD Başkanı Yunus Sezer, böyle bir talebin kendilerine ulaşmadığını açıklamıştır.

"Gölbaşı Çocuk Sığınma Evine Deprem Bölgesinden 70 Çocuk Geldi" İddiası

Bazı haberleşme uygulamalarında paylaşılan, "Gölbaşı çocuk sığınma evine deprem bölgesinden 70 çocuk geldi. Yaşları 8-15 arası yatacak yerleri ve yemek sorunu çözüldü. Kıyafet ihtiyacı var destek olmak isteyenler yardımda bulunabilir" şeklindeki çağrılara itibar edilmemelidir.

HAKİKAT | Deprem bölgelerinden gelen 6 tane çocuk, Gölbaşı'ndaki sevgi evlerinde misafir edilmekte ve her türlü ihtiyaç ve sağlık işlemleri Gölbaşı Kaymakamlığı tarafından karşılanmaktadır.

Çocukların iddia edildiği gibi ne yemek ne de kıyafet ihtiyaçları bulunmamaktadır.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (8 ŞUBAT)

"Afet Bölgesine Giden İş Makinaları Engelleniyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Afet bölgesine giden iş makinaları engelleniyor" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | 8 Şubat saat 22:00 itibariyle depremden etkilenen bölgelerde 5 bin 531 araç ve iş makinası, arama kurtarma çalışmalarında fiilen kullanılmaktadır. Bu sayı her geçen saat artarken ihtiyaca göre çevre illerden de kaydırmalar yapılmaktadır.

Bölgedeki çalışmalara destek vermek için gelen bazı iş makinaları, plan ve koordinasyonun ardından yönlendirilmektedir. Aksi takdirde planlı hareket etmeyen araçlar, bölgedeki çalışmaları sekteye uğratacak trafik yoğunluğu ve karmaşaya neden olmaktadır. Bir engelleme veya keyfi bekletme durumu söz konusu değildir.

"Milano Başkonsolosluğu, İtalyanlardan Diyanet Vakfı'na Bağış Göndermesini İstedi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, "Milano Başkonsolosluğu, İtalyanlardan Diyanet Vakfı'na bağış göndermesini istedi" iddiası manipülasyondur.

HAKİKAT | Türkiye'nin yurt dışı temsilciliklerinin hepsi, afetle ilgili aynı çağrıları paylaşmıştır. Bu çağrılarda, nakdi yardımların başta AFAD olmak üzere, Kızılay ve Türkiye Diyanet Vakfı'nın web sitelerinden yapılabileceği belirtilmiştir.

Milano Başkonsolosluğu'nun resmi hesapları incelendiğinde; AFAD, Kızılay ve Diyanet Vakfı'na yardımda bulunabileceği yönünde paylaşımların yapıldığı görülmektedir. Bu paylaşımlardan sadece biri baz alınarak, yapılan çağrılarla ilgili manipülasyon yapıldığı tespit edilmiştir.

"İsrail'den Gelen Yardım Ekibi Bekletiliyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, "İsrail'den gelen kurtarma ekibinin bekletildiği" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | İsrail'den gelen yardım ekibi, diğer ülkelerden gelen yardım birimleri gibi koordinasyon amaçlı kısa bir süre bekletilmiştir. Uzun süreli bir bekleyiş ya da kasıtlı bekletme söz konusu değildir.

Dışişleri Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, gelen yardım ekipleri koordinasyon ve işlemlerden sonra afet bölgelerine intikal ettirilmiştir.

İddianın kaynağı olan Fatih Altaylı son açıklamasında, "İsrailli kurtarma ekibi görev yerine intikal etmiş." ifadelerini kullanmıştır.

"Hatay Havalimanı'nın Ankara Büyükşehir Belediyesi Tarafından Onarıldığı" İddiası

Deprem kaynaklı hasar gören Hatay Havalimanı'nın Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından onarıldığı iddiası manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinesinde İGA Airport ekipleri tarafından havalimanında onarım çalışmalarına başlanmıştır.

Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne ait araçlar, diğer birçok belediyenin araçları gibi moloz ve hafriyat atıklarının taşınması için havalimanında görevlendirilmiştir.

"Macaristan'dan Gelen Yardım Ekibi Kötü Muameleye Maruz Kaldı" İddiası

Bir televizyon kanalında iddia edilen ve sosyal medyada da yer alan "Türkiye'ye gelen Macar kurtarma ekibinin kötü muameleye maruz kaldığı" iddiaları gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Macaristan Büyükelçisi Viktor Matis, sosyal medya hesabından Macar kurtarma ekibini taşıyan otobüsün benzini bitince benzin parasını halktan birinin ödediğini, poğaça aldıkları yerde dükkan sahibinin elindeki poğaçaların yarısını hediye ettiğini açıklamıştır.

"HDP'li Ağrı Patnos Belediyesi'nin Deprem Bölgesine Ulaştırmaya Çalıştığı Yardım Aracına Kaymakamlık Tarafından El Konuldu" İddiası

Bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya hesaplarında yer alan, "HDP'li Ağrı Patnos Belediyesi'nin deprem bölgesine ulaştırmaya çalıştığı yardım aracına kaymakamlık tarafından el konuldu" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Ülkemizin her yerinde olduğu gibi Patnos'ta da deprem bölgesine gönderilmek üzere yardımlar toplanmıştır. Patnos Belediyesi'nde toplanan yardımların yüklendiği bir aracın; trafik sigortası, muayenesi ve plakası bulunmadığı tespit edilmiştir.

Ayrıca ilgili araç, uzun yol kış şartlarına da elverişli olmayışı sebebiyle Patnos Belediye Başkanı Emrah Kılıç ve beraberindekilerin kendi rızasıyla, kaymakamlığın yardım toplama alanına teslim edilmiştir.

Bahse konu yardımlar, yardım toplama tırlarına yüklenerek AFAD tarafından Ağrı'daki AFAD Yardım Toplama Merkezi'ne sevk edilmiştir. Dolayısıyla herhangi bir şekilde kaymakamlığın yardım malzemelerine el koyduğu iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.

"Hatay'da Yıkılan Binaları Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ödül Verdiği Servet Altaş'ın Firması Ser-Al İnşaat Yaptı" İddiası

Anadolu Yayıncılar Derneği'nin düzenlediği ödül töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden ödül alan Servet Altaş'ın Hatay'da birçok inşaat projesi olan Ser-Al inşaat firmasıyla herhangi bir ilişkisi yoktur.

HAKİKAT | Servet Altaş, Ordu'da yaşayan, Ordu MÜSİAD başkanlığını yapan ve Hatay'da hiçbir yatırımı olmayan bir iş insanıdır. Dezenformasyonun sebebinin isim benzerliği olduğu ve sosyal medyada yer alan iddiaların gerçeği yansıtmadığı tespit edilmiştir.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (7 ŞUBAT)

"Afet Bölgelerindeki Arama Kurtarma Çalışmalarında TSK Devreye Girmedi" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında yer alan, "Afet bölgesindeki arama kurtarma çalışmalarında TSK devreye girmedi" iddiası gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Türk Silah Kuvvetleri'nin afet bölgesindeki çalışmalarının bir kısmı şöyledir:

Arama kurtarma çalışmalarına destek sağlayan binlerce askerimiz aynı zamanda arama kurtarma ekiplerinin daha iyi çalışabilmeleri için ihtiyaç duyulan noktalarda asayişi sağlama görevi gerçekleştirmektedir.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin İnsani Yardım Tugayı, Malatya'daki enkazda arama kurtarma çalışmalarına aralıksız devam etmektedir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde konuşlu bulunan 14'üncü Zırhlı Tugay Komutanlığı personeli, arama kurtarma çalışmalarına destek için Mersin'e gelerek deprem bölgesine intikal etmektedir.

Hatay Kırıkhan'daki arama kurtarma faaliyetlerine destek sağlayan 5'inci Kolordu İstihkam Alayı Doğal Afetler Arama Kurtarma Timi'nin çalışmaları sürmektedir.

41'inci Komando Tugay Komutanlığında görevli Mehmetçikler, arama tarama faaliyetlerine aralıksız devam etmektedir. TSK, kurduğu hava koridoru aracılığıyla A400M nakliye uçaklarının da bulunduğu 37 hava aracı ile arama kurtarma ekiplerini ve yardım malzemelerini taşımakta, yaralı vatandaşlarımızı tahliye etmektedir.

TSK'nın envanterindeki CH-47 ve AS-532 tipi helikopterler sisli ve karlı havaya rağmen deprem bölgelerindeki çalışmalara başarılı bir şekilde destek vermektedir.

Deniz Kuvvetlerine ait TCG SANCAKTAR, TCG BAYRAKTAR ve TCG OSMANGAZİ gemileri, deprem bölgesine uyku tulumu, battaniye, çadır ısıtıcısı, jeneratör, gıda malzemeleri ve arama kurtarma teçhizatlarının yanı sıra iş makinaları taşımaktadır.

İskenderun Limanı'na demirleyen TCG İskenderun gemisi, afet bölgesindeki yaralıları Mersin'deki hastanelere taşımak için görevlendirilmiştir.

"TÜBİTAK Depremin Meydana Geldiği Bölgeyle İlgili Projeyi Reddetti" İddiası

Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür'ün Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerle ilgili, "Depreme ilişkin proje hazırladık. Harita Genel Müdürlüğü ile valiliklerle, belediyelerle proje hazırladık. Devlet Planlamaya, TÜBİTAK'a sunduk reddedildi" açıklaması manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | 2010 yılında sunulan iddiaya konu 110G101 numaralı ve "Doğu Anadolu Fay Zonu Boyunca Güncel Deformasyonun Ölçülmesi ve Bu Zonda Yer Alan Yerleşim Alanları İçin Tehlike Analizlerinin Yapılması (DAFTAP)" başlıklı TÜBİTAK Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG) 1007 projesi için revize verilmiştir.

Söz konusu projede müşteri kurumlar olarak Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığı, Bingöl Valiliği, Bingöl Belediye Başkanlığı, Malatya Belediye Başkanlığı, Kahramanmaraş Valiliği, Kahramanmaraş Belediye Başkanlığı yer almaktadır.

Dünyada benzer görevi yerine getiren muadil kuruluşlar gibi TÜBİTAK da proje değerlendirme ve destek süreçlerini yazılı ve açık usul ve esaslar çerçevesinde yürütmektedir. Projeye, "Valilikler ve/veya belediyeler, kendi sorumluluk alanı dışında, ülkenin diğer bölgelerini de ilgilendiren sorun ve ihtiyaçlara ilişkin projelerde tek başına müşteri kurum olamaz" koşulunu yerine getirmediği için revize verilmiştir.

İade sonrası 2010 yılından bu yana herhangi bir düzeltme veya yeniden başvuruda bulunulmamıştır.

Ayrıca, Prof. Dr. Naci Görür bugüne kadar TÜBİTAK'a yürütücü ya da araştırmacı olarak 1992-2012 yılları arasında 17 proje sunmuştur. Bu 17 projeden 13 tanesi desteklenmiştir. Görür'ün yürütücü ve araştırmacı olarak yer aldığı ve sonuçlanan 10 projesine 2023 sabit fiyatlarıyla yaklaşık 11 milyon TL ödenek aktarılmıştır.

TÜBİTAK, deprem konusunu öncelikli alan olarak değerlendirerek yapılan proje başvurularını titizlikle dikkate almakta ve başvuru yapılması konusunu teşvik etmektedir.

"Depremde Hasar Gören Mersin Şehir Hastanesi Boşaltılıyor" İddiası

Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremin ardından bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Mersin Şehir Hastanesi yeni yapılmasına rağmen şehirde çatlayan tek bina o oldu" ve "Mersin Şehir Hastanesi ciddi hasar gördü, boşaltılıyor" iddiaları tamamen asılsızdır.

HAKİKAT | Deprem nedeniyle Mersin Şehir Hastanesi'nin dış cephesindeki fayans kaplamalarında ufak tefek kırıklar meydana gelmiştir. Hastane hizmet vermeye devam etmektedir. Hasta kabulüyle ilgili herhangi bir sorun yaşanmamaktadır ve yatan hastaların odalarında tedavileri sürmektedir.

Herhangi bir hasar veya tahliye söz konusu değildir.

Sosyal Medya ve WhatsApp Gruplarında "AFAD Uyarısı" Başlığıyla Paylaşılan Bazı İddialar

Bazı sosyal medya hesapları ve WhatsApp gruplarında paylaşılan "AFAD'dan uyarı" başlıklı iddialar gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Söz konusu paylaşımlarda, "AFAD ve dış ülkelerin kuruluşlarının yaptıkları açıklamalara göre, fay hatlarının Türkiye'ye gittikçe yayıldığı görülüyor vatandaşlarımızın güvenlik amacıyla bugün dışarıda kalmaları önemle rica olunur. Malatya - Ankara, Eskişehir - Afyon, İzmir - Uşak, Manisa - Çanakkale, İzmit - İstanbul... Bu illerde yaşayan vatandaşlar gerekli güvenlik önlemlerini lütfen alsın, özellikle İzmir ve İstanbul'da yaşayan vatandaşlar dikkatli olsun" şeklinde yanıltıcı bilgiler yer almaktadır.

Kahramanmaraş'taki depremler, 'Doğu Anadolu Fay Hattı'nda meydana gelmiştir. Bahsi geçen şehirler, bu fay hattı üzerinde bulunmamaktadır ve bu fay hattına oldukça uzaktadırlar. "Fay hattı yayıldı" şeklindeki ifadeler de hiçbir bilimsel dayanağı bulunmayan yanıltıcı ifadelerdir.

Öte yandan ne AFAD ne de herhangi bir uluslararası kuruluşun, bu şekilde bir açıklaması bulunmamaktadır. Kriz anlarında resmi açıklamaları takip etmek, sağlıklı bilgi akışının temel yoludur. Lütfen teyitsiz bilgilere itibar etmeyiniz.

"Osmaniye'de Deprem Felaketi Yaşanırken MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Partisinin Yıldönümünü Kutluyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Memleketi Osmaniye depremde yerle bir olan Devlet Bahçeli, partisinin kuruluş yıldönümünü kutluyor." iddiası toplumun acısını istismar ederek yapılan açık bir manipülasyondur.

HAKİKAT | Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli TBMM Grup Toplantısındaki konuşmasında, yegane gündemlerinin deprem olduğunu belirtmiş ve toplantının büyük bir bölümünde Türkiye'deki deprem felaketiyle ilgili meseleleri konuşmuştur.

Bahçeli, MHP'nin 54'üncü kuruluş yıldönümü ile ilgili, "Partimizin 54'üncü yıl dönümünü, yaşadığımız felaketlerden dolayı buruk bir vicdanla kutluyor, daha nice yıllarda üç hilalin var olmasını Allah'tan niyaz ediyorum." ifadelerini kullanmıştır.

Bahçeli'nin tüm konuşması incelendiğinde, "Deprem felaketi önemsenmeden kutlama yapıldı" algısı oluşturmak için yapılan paylaşımların kasıtlı manipülasyon içerdiği tespit edilmiştir.

"Deprem Sonrasında Atatürk Barajı'nda Çatlaklar Oluştu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan "Deprem sonrasında Atatürk Barajı'nda çatlaklar oluştu" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, depremin ardından yaptığı açıklamada tüm barajlarımızla alakalı bölgenin tamamının kontrolden geçirildiğini ve Malatya Sultansuyu Barajı dışında herhangi bir barajda sorun yaşanmadığını ifade etmiştir.

Bölgedeki diğer barajlarda herhangi bir sorun yaşanmadığıyla ilgili de Şanlıurfa Valiliği, Malatya Valiliği ve Birecik Kaymakamlığı resmi sosyal medya hesapları üzerinden açıklamalarda bulunmuştur.

DEPREM SÜRECİNDE DEZENFORMASYONLAR (6 ŞUBAT)

"Deprem Bölgesinde Arama Kurtarma Çalışması Yapılmıyor" İddiası

Bazı sosyal medya hesapları tarafından paylaşılan, "Afet bölgesinde arama kurtarma çalışmaları yapılmıyor" iddiaları gerçek dışıdır.

"Deprem Sonrası Malatya'da Kızılay Bölge Kan Merkezi Tamamıyla Yıkıldı" İddiası "

Deprem sonrası Malatya'da Kızılay Bölge Kan Merkezi tamamıyla yıkıldı" iddiaları gerçek dışıdır.

HAKİKAT | Meydana gelen depremler sonrası Malatya Kızılay Bölge Kan Merkezi binasında ufak çaplı hasar meydana gelmiştir. Hasar, binadaki faaliyetleri durduracak düzeyde değildir.

Malatya Kızılay Bölge Kan Merkezi, faaliyetlerine devam etmektedir.

"Malatya Özel Güvenim Bakım Merkezi'ndeki Engelli Bireyler Sokakta Kalıyor" İddiası

"Malatya Özel Güvenim Bakım Merkezi'ndeki engelli bireyler sokakta kalıyor" iddiasıyla paylaşılan görüntüler manipülasyon içermektedir.

HAKİKAT | Görüntüler söz konusu iddia ile sosyal medyada paylaşılmış, basın yayın organlarında habere konu olmuş ve bazı siyasetçiler tarafından dillendirilmiştir.

Kahramanmaraş-Elbistan merkezli olarak 13:24'te meydana gelen 7.5 şiddetindeki depremin Malatya'da hissedilmesi sebebiyle, deprem esnasında Özel Güvenim Bakım Merkezinde kalmakta olan engelli bireyler bahçeye ve kurum dışına çıkarılmıştır. Bu esnada kimin tarafından çekildiği ve servis edildiği bilinmeyen bir video ile engelli bireylerin sokakta kaldığı iddia edilmiştir.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Malatya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ve bakım merkezi ile iletişime geçmiş, videodaki görüntünün deprem anına ait olduğu ve binada herhangi bir problem olmaması sebebi ile engellilerin tekrar kurum içine alındığı öğrenilmiştir. Engelli bireylerin dışarıda kaldığı yönündeki iddialar, tamamen manipülasyon amaçlıdır.

"Sakarya'da 5.5 Büyüklüğünde Deprem Meydana Geldi" İddiası

Bazı basın yayın organlarında yer alan, "Sakarya'da 6 Şubat saat 15:03'te 5.5 büyüklüğünde deprem meydana geldi." iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Türkiye'de en çok sismik istasyona sahip AFAD kurumunun verilerinde böyle bir kayıt bulunmamaktadır.

Kandilli Rasathanesi'nin yanı sıra uluslararası deprem araştırma kuruluşlarının da verileri incelendiğinde, böyle bir depremin söz konusu olmadığı görülmektedir.

"Adana Havalimanı İkinci Bir Karara Kadar Uçuşlara Kapatıldı" İddiası

Kahramanmaraş'ın Pazarcık İlçesinde meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin ardından sosyal medyada ve bazı haber sitelerinde, "Adana Havalimanı ikinci bir karara kadar uçuşlara kapatıldı" iddiaları ortaya atılmıştır.

HAKİKAT | Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın açıklamasına göre, iddialar tamamen asılsızdır. Adana Havalimanı hava trafiğine açıktır.

"AFAD, Akşam Saatlerinde 8.5 Şiddetinde Deprem Beklendiğini Açıkladı" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "AFAD, akşam saatlerinde 8,5 şiddetinde bir deprem beklendiğine dair açıklama yaptı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | AFAD veya herhangi bir kurumdan böyle bir açıklama yapılmamıştır.

"Deprem Sonrası Uşak'ta 100 Liralık Battaniye Bir Günde 250 Lira Oldu" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarında yaşanan deprem felaketine atıfla paylaşılan, "Uşak'ta sabah 100 TL'ye satılan battaniyeler şimdi 250 TL'ye satılmaya başlandı" iddiası doğru değildir.

HAKİKAT | Uşak Valiliği tarafından yapılan basın açıklamasına göre şehirde üretilen battaniyelerin fiyatları içerdikleri materyallere göre 100 TL ile 350 TL arasında değişiklik gösterdiği belirtilmiştir.

Ticaret İl Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar kapsamında, deprem öncesi ve sonrasında herhangi bir fiyat tutarsızlığı tespit edilmemiştir. Ayrıca Uşaklı vatandaşlar tarafından 100 bin adet battaniye, depremin yaşandığı ilk andan itibaren bağış olarak deprem bölgelerine gönderilmiştir.

"Kahramanmaraş'ta Deprem Anı" İddiasıyla Paylaşılan Bazı Görüntüler

Sosyal medyada, "Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde meydana gelen deprem anı" iddiasıyla paylaşılan bazı görüntüler ilgili deprem anına ait değildir.

HAKİKAT | Söz konusu görüntülerin, 30 Ekim 2020'de İzmir'in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6.6 şiddetindeki deprem anına ait olduğu tespit edilmiştir.

"Samsun'da Bir Saat İçerisinde 6.3 Şiddetinde Deprem Olacak" İddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan bir ses kaydında geçen, "Samsun'da bir saat içerisinde 6.3 şiddetinde deprem olacak'' şeklindeki iddia tamamen asılsızdır.

HAKİKAT | Samsun Valiliği'nden yapılan açıklamada, saat 13:24'te Elbistan merkezli meydana gelen 7.6 büyüklüğündeki depremden Samsun'un da etkilendiği ve şu ana kadar bildirilen herhangi bir olumsuzluğun bulunmadığı belirtildi.

Açıklamada vatandaşların, "Samsun'da 1 saat içerisinde deprem olacak" şeklindeki asılsız iddialara itibar etmemeleri ve resmi kaynakların açıklamalarını takip etmeleri çağrısında bulunuldu.

"Elazığ Harput Dini İhtisas Merkezi depremden etkilenen vatandaşların kullanımına açılmadı" iddiası

Hakikat | Diyanet İşleri Başkanlığı Basın Müşaviri Burak Orhan, Elazığ Harput Dini İhtisas Merkezinin depremzedelere hemen açıldığına dair açıklama yaptı.

"Belediye başkanı gelince kurulan çadırlar, başkan gidince toplandı" iddiası

Hakikat | İddiaya konu çadır, iş makinalarının çalıştığı bir alanda kurulmuştur.

"Kızılay'ın konteyner üretemeyen fabrikasını torpille gelen kebapçı yönetiyor" iddiası

Hakikat | Genel müdür, ODTÜ mezunudur ve bu alanda doktorası bulunmaktadır.

"Bakan Nureddin Nebati'nin deprem alanında borsa hakkında konuşma yaptığı" iddiası

"Adıyaman'da Menzil tarikatı köyünü depremzedelere açmış, TRT Haber, yayında tarikat liderine teşekkür ediyor" iddiası

"AFAD'ın İş Bankası ve Halk Bankası şubelerinden kasaları çıkartmak için geldiği" iddiası

"Deprem felaketinin ardından Atatürk Barajı'nın hasar aldığı" iddiası

"Alevi oldukları için yardım gitmiyor" iddiası

"Cumhuriyet ve Birgün gazetelerinde AK Parti'li belediyeler tarafından deprem sonrası eğlence konseptli ihaleler açıldı" iddiası

"Edirne F Tipi Cezaevi'nde tutuklu bulunan Selahattin Demirtaş deprem rakamlarının yalan olduğu" iddiası

"Kaleli Medya isimli bir hesap tarafından enkaz altında canlı insanlar olmasına rağmen moloz kaldırma işlemleri başlatıldı" iddiası

Bir sosyal medya kullanıcısı tarafından paylaşılan gönderide, Kahramanmaraş depreminden saniyeler önce Türkiye ve Suriye'nin semalarında sıradışı görüntülerin belirdiği iddia edildi.

"Sosyal medyada bir tırın önündeki sivil aracı ezdiği anı gösteren bir video paylaşılarak, "Yardım tırı önünü kesen yağmacı aracı böyle ezdi." iddiası

Karar Gazetesi Yazarı Elif Çakır, "Halk eliyle, tırnaklarıyla vatandaşı enkazdan çıkarıyor, AFAD yetkilileri elinde kameralarla kurtarmış gibi yapıyorlar" şeklinde bir iddiada bulundu.

"Samandağ'da yalnızca Ekrem İmamoğlu tarafından çadırlar kuruldu" iddiası

"Bursa'da kullanılmayan konteynırlar deprem bölgesine sevk edilmiyor" iddiası

"ABD'ye ait bir savaş gemisinin yardım amacıyla Mersin'e geleceği" iddiası

"Ankara'daki hastanelerde depremzedeler için yardım toplandı" iddiası

Erk Acarer tarafından İskenderun'un tahliye edildiği ve sadece gidecek yeri olmayan Suriyelilerin kaldığı iddia edildi.

Bir sosyal medya kullanıcısı tarafından paylaşılan gönderide, Kahramanmaraş depreminden saniyeler önce Türkiye ve Suriye'nin semalarında sıradışı görüntülerin belirdiği iddia edildi.

"Van Emek ve Demokrasi Platformu tarafından, depremzedelerin barınma ihtiyaçlarının karşılanmadığı" iddiası

ABD'li Chrest Vakfı başta olmak üzere birçok batılı vakıf tarafından fonlanan Serbestiyet, "Adıyaman'dan bir görüntü: Bir baba depremde ölen oğlu için ağıt yakıyor, yaşlı bir kadın çökmüş ağlıyor, bir asker namaz kılıyor ve bir çocuk sırtlandığı çuvalı taşıyor" açıklaması ile bir video paylaştı.

Bazı haber sitelerinde deprem bölgesinde kablosuz ve kolay şekilde internet erişimi sağlayabilecek olan Starlink sisteminin kabul edilmediği iddia edildi.

"Deprem için yapılan yardımların vergiden düşüleceği" iddiası

Sol Haber sitesinde İsmailağa Cemaati'nin deprem bölgesine çadır gönderilmesi için 15 bin lira istediği iddia edildi.

Gökhan Özoğuz, manipülatif bir şekilde ülkenin sahipsiz olduğunu iddia ederek BABALA TV ofisinde sabaha kadar çalıştıklarını söyledi.

Prof. Dr. Cenk Yaltırak'ın 6 Şubat depremlerinden sonra "İstanbul'da 2026'ya kadar deprem olacak" dediği iddiası

"TELE1 yayınında depremzedelerin kaderlerine terk edildiği ve çocukların donduğu" iddiası

Kemal Kılıçdaroğlu tarafından depremin vurduğu binaların %52'sinin 2001 sonrası yapıldığı iddia edildi.

Euronews Türkçe muhabiri Dile Gül, Elbistan'da röportaj yaptığı depremzede Büşra Erden'in derme çatma bir çadırda kaldığını iddia etti.

Solhaber adlı medya organında enkazdan biri çıkartılacağı sırada "Tekbir Timleri" adını verdikleri grupların kameralarla ortaya çıkarak şov yaptığı iddia edildi.

"AFAD ve dış ülkelerin kuruluşlarının yaptıkları açıklamalara göre, fay hatlarının Türkiye'ye gittikçe yayıldığı ve vatandaşlarımızın güvenlik amacıyla dışarıda kalmaları rica olunduğu" iddiası

"Deprem bölgesinde bir AFAD ekibi Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu'nun Elbistan'daki bir akrabası için enkazda ayrıldı" iddiası

"EFES ve TUBORG logosu var diye yardımların kabul edilmediği" iddiası

Sosyal medyada Uğur Kardaş isimli bir şahıs Afgan bir şahsın deprem bölgesinde cenazelerin kollarını keserek altınlarını çaldığını iddia etti.

Bazı fotoğrafların Kahramanmaraş depremlerinden sonra çekildiği iddia edilerek sosyal medyada paylaşıldı.

"Depremzede ağlayarak derdini anlattı Nurettin Canikli dönüp bakmadı" iddiası

Bazı sosyal medya hesaplarından "Deprem vergileri nerede?" içerikli manipülatif paylaşımlar yapıldı.

"Neredeyim" yazıp 7777'ye gönderildiğinde yetkililere konum bildiriliyor.