Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığının alanında uzman arama kurtarma ekipleri, deprem sonrası enkaz altında kalanlara ulaşmak için bir "arkeolog" hassasiyetinde çalışıyor.

Türkiye'de afet yönetim modelinde kriz yönetiminden ziyade "risk yönetimi" anlayışı benimseniyor.

"Bütünleşik Afet Yönetimi Sistemi" olarak adlandırılan bu modelle, afet ve acil durumların sebep olduğu zararların önlenmesi için tehlike ve risklerin önceden tespiti, afet olmadan önce meydana gelebilecek zararların önlenmesi veya en aza indirilmesi, etkin müdahale ve koordinasyonun sağlanması ve afet sonrası iyileştirme çalışmalarının bütünlük içerisinde yürütülmesi öngörülüyor.

Son dönemde özellikle afet risklerinin azaltılmasına yönelik planlara ağırlık veren AFAD, diğer yandan da Türkiye Afet Müdahale Planı çerçevesinde, her türlü afetle ilgili müdahale stratejileri geliştiriyor.

AFAD'ın afetlere müdahale alanında yürüttüğü sistemli ve kararlı çalışmalar, özellikle enkazda arama kurtarma çalışması yapan personelin başarısına olumlu yansıyor.

Arama kurtarma sınıfında uzman AFAD personeli, tazeleme eğitimleriyle mesleki kapasitelerini arttırırken aynı zamanda kurum ve kuruluşların personeline de eğitimler veriyor.

Elazığ ve İzmir depremlerinde görev alan AFAD personeli anlattı

Ankara AFAD Müdürlüğü personeli Ramazan Yerli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl Elazığ ve İzmir'de meydana gelen depremlerin ikisinde de görev aldığını söyledi.

AFAD Ankara ekibi olarak Elazığ'da Mustafa Paşa Mahallesi'nde bir binanın enkazında 14 saat arama kurtarma çalışması yaptıklarını belirten Yerli, bir kadını yaralı olarak enkazdan çıkardıklarını, 8 kişinin de cenazesine ulaştıklarını anlattı.

Yerli, sağ çıkarılan bir kişinin kurtarılması çalışmasında bizzat yer aldığını vurgulayarak, enkaz altındaki bir yaralı çıkarılırken yapılacak bir hatanın, telafisi mümkün olmayan sonuçlara neden olabileceğine değindi.

AFAD'ın 20 yıllık personeli olduğunu aktaran Yerli, "Enkaz sahasında kurtarma faaliyeti yürütürken yeri geldiğinde arkeolog gibi ince detaylı çalışma yapmanız gerekiyor." dedi.

Yerli, Elazığ'daki enkazdan kadının sağ olarak kurtarılması çalışmasına ilişkin şunları kaydetti:

"Hanımefendi, annesi ile diğer yakınının arasında bulunuyordu. Yatak odası dolabı yan tarafına devrilmişti. Dolap, hayatta kalabilmesi için kendisine hayat boşluğu oluşturmuştu. Binanın yıkıldıktan sonraki hali çok kötüydü. Bizim tabirimizle bir insanın yaşaması için çok büyük boşluklar barındırmayan yıkılma şekline sahipti. Bir insanın hayatının kurtarılmasına vesile olmak, insana tarifi mümkün olmayan mutluluk veriyor. 20 yıldır bu işte çalışıyorum. Birçok kez böyle kurtarma operasyonunda karşı karşıya geldim. Her seferinde aynı mutluluk duygusu. Günlerce çalışsanız bile o yorgunluğunuz ortadan kalkıyor. Başka birini daha kurtarabilir miyim diye çalışma şevki geliyor."

İzmir depreminin sembol isimlerinden İdil'in kahramanı

İzmir'de ise Bayraklı ilçesindeki Emrah Apartmanı'nın enkazında görev aldığını belirten Yerli, 2,5 gün kesintisiz arama kurtarma faaliyeti yürüttüklerini anlattı.

Bu çalışmalarda birçok vatandaşın cenazesine ulaştıklarını dile getiren Yerli, çalıştıkları süre boyunca hiç kimseyi canlı çıkaramadıkları için bir an umutsuzluğa kapıldıklarını söyledi.

Yerli, teknik arama sonucu 14 yaşındaki İdil Şirin'in yerinin belirlenmesiyle vakit kaybetmeden kendisini kurtarmaya yönelik çalışma başlattıklarını ifade etti.

Çalışmalarda Şirin'in çok yakınında olduğunu belirten Yerli, yeni çökmelerin yaşanmaması için enkazda destekleme unsurları kullandıklarını bildirdi.

Ramazan Yerli, o an yaşadıklarını şöyle anlattı:

"Kızımızın ayakları koltuğun altına sıkışmış durumdaydı. Ayak bölgesinden güvenli bir geçit açarak kızımızın ayaklarını serbest duruma getirdik. Sağlık personeli, kendisine gerekli tıbbi müdahaleyi yaptı. Ben, itfaiye personeli ve ekibimden arkadaşlarla kızımızı sağ salim oradan çıkardık. Çok mutlu olduk. Kızımızı 58 saat sonra enkazdan çıkarttık. Çalışma sonunda tenha bir alana giderek ağladım. Bugün bile aklıma geldikçe üzülüyorum. Çünkü aynı yaşlarda iki kızım var. Bizim mesleğimizde aslında insanları kendi yakınlarınızın yerine koymak yok ama bu bazı durumlarda pek mümkün olmuyor. Çalışmalarımızı etkilemeyecek şekilde molalar vererek bu duyguyu atmaya çalışıyoruz."

Yerli, enkaz kaldırılana kadar yaralı birini çıkarma umudunu koruduklarını söyledi.

Emrah Apartmanı enkazından bir kedinin de canlı kurtarıldığını ifade eden Yerli, "Bizim hayat kurtarma çalışmalarımız, bütün canlılar için geçerli. Hepsi için aynı hassasiyeti gözeterek arama kurtarma faaliyetlerimizi yürütürüz. 'Bu hayvanmış, bunu es geçelim' diye anlayışımız yok. Canlı olan her şeyi kurtarma yönünde faaliyetler yürütürüz." dedi.

"AFAD gönüllüsü olun" çağrısı

Türkiye'de 2021'in "Afet Eğitim Yılı" ilan edildiğini anımsatan Yerli, bu kapsamda afet öncesi, sırası ve sonrasında neler yapılması gerektiğine ilişkin vatandaşlar ile kamu kurum ve kuruluşlarının personeline eğitim verdiklerini söyledi.

AFAD ekiplerinin de afetlerle ilgili sürekli eğitim aldığını belirten Yerli, eğitim alanında bulunan bir bina enkazında sesle ve gözle canlı afetzede aramasına yönelik çalışma yapıldığını anlattı.

Yerli, ayrıca vatandaşları AFAD'ın Gönüllülük Projesine katılmaya davet etti.