İngiltere‘nin Wiltshire bölgesinde bulunan Stonehenge dünyada en çok merak edilen sırlar arasında... Stonehenge'de gizemli taşların sırrı çözülmüş olabilir.
Günümüzden 4,000-5,000 yıl önce şekil verilen devasa taş parçalarının en büyüğü 9 metre uzunlukta ve 25 ton ağırlığında.
2/20
En büyük parçaya verilen isim Searsen. Taşların günümüzde bulunduğu bölgenin 32 km kuzeyindeki, Marlborough Downs’tan getirildiğine inanılıyor.
3/20
Mavi taşlar (bluestones) olarak adlandırılan daha küçük boyuttaki taş parçalarının her biri en az 4 ton ağırlığında.
4/20
Bu taşların Galler’in batısından, yaklaşık 225 km uzaklıktan getirildiğine inanılıyor.
5/20
İki dikey taşın üzerinde yatay olarak bulunan taş ise 7,3 metre yüksekliğinde. Taşların nereden, ne şekilde getirildiği ve kimler tarafından yerleştirildiği hala çözülemeyen bir gizem. Şimdi bu deva taşların binlerce yıl önce nasıl taşındığı sorusuna yanıt bulunmuş olabilir.
6/20
DEVASA TAŞLAR NASIL TAŞINDI?
Bazı uzmanlar, bu büyük taşları Son Buzul Çağ’da buzulların taşıyıp buraya biriktirdiğini söylerken, diğerleri ise taşların insan gücü ile çalışan kızaklar aracılığıyla sürüklendiğini öne sürüyor.
7/20
Fakat Arkeofili'nin haberine göre yeni araştırma bundan çok daha basit bir açıklamaya, bu büyük taşları taşımak için sığırların kullanıldığına işaret ediyor olabilir. Arkeologlar, sığırların en erken MÖ 6000 tarihinde ağır yükleri çekmek için bir tür makine gibi kullanıldığını buldu.
8/20
Antiquity’de yayınlanan yeni bir çalışmada arkeologlar, Balkanlardaki Neolitik sığırların ayaklarındaki kemiklerin, daha önce düşünülen tarihten neredeyse 2000 yıl önce çekiş güçleri için kullanıldıklarını ortaya koyan belirgin aşınma izleri gösterdiğini keşfetti.
9/20
SIĞIRLARLA GETİRİLMİŞ OLABİLİR
Bu, Neolitik çiftçilerin Stonehenge inşa edilmeden 5.000 yıl önce, binlerce yıl boyunca zaten sığırları yük taşımak için kullandıkları anlamına geliyor.
10/20
Baş yazar Dr.Jane Gaastra, “MÖ 6000 yılı ve dolaylarındaki sistematik çekişler konusunda geçenlerde yaptığımız tanımlama, Stonehenge’in inşası sırasında harcanan emek gücü için kullanıma uygun çekiş hayvanlarının bulunduğuna dair ihtimali çok daha olası hale getirdi. Bu yüzden, evet… Bu, bize daha fazla araştırma yapmamız için güzel bir yol açtı.” diyor.
11/20
SIĞIRLAR KERESTE GİBİ MADDELERİ TAŞIYORDU
“Balkanlardaki kemikleri bulduğumuz bölge, Neolitik dönemde yoğun bir ormanlık alandı. Yani, yerleşimleri oluşturmak amacıyla ağaçları kesmek için çok fazla insan gücüne gerek vardı. Bu nedenle sığırlar, ev yapımı için kereste gibi maddeleri taşımaya yardım eden hayati bir varlıktı.”
12/20
STONEHENGE ROTASI
Çalışma, Balkanların orta kısmı ile batısında gerçekleştirildi ve ilk Avrupalı çiftçilerin sığırları sadece et ve süt ürünü kaynağı olarak kullanmadığını, aynı zamanda onları itme kuvveti için de bir kaynak olarak kullandığını gösterdi.
13/20
Daha önceki araştırmalar, hayvanların çekme güçlerinden kara saban ve at arabasının icadından çok daha sonraya dek yararlanılmadığını öne sürüyordu. Stonehenge’de de bunla ilgili bir kanıt yoktu, bu yüzden de taşların taşınması için hayvanların kullanılmadığına inanılıyordu.
14/20
Araştırmanın eş yazarı Dr Marc Vander Linden, “Hayvanların bir şeyler çekmek için kullanılmasının, şimdiye dek genellikle insanlığın saban ve tekerlekle tanışmasına paralel olarak MÖ 5000 ila MÖ 4000 yılları arasında ortaya çıktığı düşünülüyordu. Ancak bizim çalışmamız, bunun söz konusu olmadığını gösteriyor.” diyor.
15/20
ÇİFTÇİLER SIĞIRLARI KULLANMAKTA DENEYİMLİYDİ
“Biz bu çalışmamızla, tekerlek ve kara sabanın yeni görücüye çıktığı zamanlarda çiftçilerin bir şeyleri çekme konusuda sığırları kullanmakta zaten deneyimli olduklarını; bunun da bu yeniliklerin yayılmasını kolaylaştırmış olabileceğini ortaya koyuyoruz.
16/20
Mavi taşlar, sığırlarla bir şeyler çekmenin çoktan hayatımıza girmiş olduğu, MÖ 3. binyılın ikinci yarısında buraya taşındı. Bu açıdan bakıldığında çalışmamız, sığırlarla taşımanın Avrupalı çiftçiler tarafından düşünüldüğünden çok daha önce uygulanmaya başlandığını gösteriyor. Açıkçası, önümüzde bu şekilde kullanılmadıklarını düşündürecek hiçbir sebep yok.”
17/20
STONEHENGE’İ KİM İNŞA ETTİ?
Arkeologlar şu anda yapının Orta Avrupa’dan göç etmiş ilk çiftçiler tarafından inşa edildiğine inanıyor.
18/20
Araştırmacılar, Orta ve Batı Balkanlar bölgesinde yer alan; günümüzdeki Hırvatistan, Sırbistan, Romanya ve Bosna-Hersek’teki, tarihleri MÖ 6000-4500 arasına uzanan 11 Neolitik alandan, hem erkek hem dişi sığırlardan alınmış 12 sığır ayak kemiği örneğini inceledi.
19/20
Araştırmacılar, hayvanların ayak kemiklerinin iç kısımda (yükün çoğunu alan alanda) fazladan büyüme gösterdiğini buldular.
20/20
Stonehenge’de sığırların, çekiş için kullanıldığına dair bir kanıt olmadığını söyleyen Stonehenge uzmanı Profesör Mike Parker Pearson, “Ancak elimizde Mavi taşların geldikleri tarihle aynı tarihlere -yaklaşık MÖ 3000’e- tarihlenen; Galler’ın batısındaki ile jeolojik olarak uyum içinde büyümüş olan yaşlı bir ineğe ait bir sığır çenesi bulunuyor.” diye ekliyor.