• $32,3963
  • 35,0923
  • 2326.31
  • 9079.97
10 Kasım 2019 Pazar 08:00 | Son Güncelleme:

Erişte yerine kinoayı seçti, BM davet etti

Erişte yerine kinoayı seçti, BM davet etti

Big Chefs’in kurucusu Gamze Cizreli, kadın üreticileri destekleyen ‘Toprağın Kadınlarından Sofraya’ projesiyle Birleşmiş Milletler’in radarına girdi. Cizreli, “Kadınlar kapımızı çalsın, ürettiklerini almaya talibiz” diyor.

Şenay BÜYÜKKÖŞDERE

Eylül ayında genç aktivist Greta Thunberg’in dünyaya ‘gençliğimi çaldınız’ diye haykırdığı Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi sonrasında yine Amerika’da Birleşmiş Milletler kürsüsünde bir Türk kadını sürdürülebilirliği anlattı. ‘Türkiye’den dünyaya açılan restoran zinciri Big Chefs’in kurucusu Gamze Cizreli’den söz ediyorum. Bugüne kadar farklı platformlar tarafından defalarca ‘yılın kadın girişimcisi’ seçilen Cizreli, 1.5 yıl önce başladıkları Toprağın Kadınlarından Sofraya projesiyle UNDP’nin  (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) radarına girdi. Ve bir konuşma yapmak üzere BM Genel Kurulu’na davet edildi.

ÇAYCI ÇORBACI MI OLACAKSIN

Sıfır noktasından başlayıp, 25 yaşında tek başına girişimciliğe soyunan Cizreli, o yaşlarda bir restoran açmahayali kurarken hiç desteklenmediğini, hatta ‘ODTÜ’lerde okuyup çaycı, çorbacı mı olacaksın’ diye eleştirildiğini hatırlıyor. Cizreli şimdi restoran zincirinde tüm imkanlarını kadınlar için seferber ediyor. Tahinini, reçelini, kuskusunu kadınlardan alıyor. “5 milyon çiftçinin 2.5 milyonu kadın ama bu kadınlar kayıtsız, aile işçisi olarak çalışıyor. Yüzde 80-82’si görünmüyor. Biz onları görünür kılmak, onlara cesaret vermek istedik” diyen Cizreli kadınlara çağrıda bulunuyor, “Big Chefs’ta kadına pozitif ayrımcılık var. Ürettiklerinizi almaya talibiz” diyor.

NASIL BİR PROJE BU ANLATIR MISINIZ?

Biz bu projeyi kırsaldaki kadın üreticiyi tedarik zincirimize dahil etmek için başlattık. Baldan keçi peynirine kadar malzemelerimizi, kadın üreticilerden alıyoruz. Bu kadınların hikayelarini menülerimize de koyduk. Çünkü markalaşmalarına destek olmak istiyoruz. Bu sektörde kayıtsız aile işçisi olarak çalışan kadınlar aileyle ters düşme dudrumunda senelerce emeğinin hiçbir karşılığı olmadan ortada katıyor. Biz onlara dikkat çekmek istedik.

"Restoranlarımızda kadın çalışan sayısını artırma istiyoruz. İnsan kaynaklarına ‘kadın geldiği an alın’ diyorum. Şimdilik oran %33."

‘TARHANA, REÇEL, ERİŞTE’ ÜÇGENİNDEN ÇIKIN

Hedef belirlediniz mi bu konuda?

Hedefimiz tedariğimizin yarısını kadın üreticiden almak. Şimdi bu oran yüzde 12’lerde. Çünkü kadın üretici bulmakta zorlanıyoruz. Belki bu farkındalıkla yeni kadın üreticiler de yaratırız. Biz diyoruz ki kadınlar bizi bulsun. Üretim izni olan, standartları bize uygun olan tüm kadınlara çağrı yapıyoruz: Bize gelin ürünlerizi almaya talibiz.

Hangi ürünlere yönelsinler peki?

Artık kadınların tarhana, reçel, erişte üçgeninden çıkması gerek. İçine dünya kadar şeker basılmış reçellerden vazgeçsinler. Mesela bir kadın üretici kinoa üretti. Biz artık kinoayı yurtdışından değil Urfa’dan alıyoruz. Kadınlar büyümeye korkuyorlar, ‘acaba yapabilir miyiz’ diyorlar ama çok güzel örnekler var. Bir kadın kooperatifiyle çalışıyoruz. Merzifon’un köylerinden 17 kadın bir araya gelmiş, internet bankacılığını öğrenmişler, ehliyet, araba almışlar, kızlarını üniversiteye göndermişler. 

"Türkiye’de yılda 37.5 milyar dolarlık gıda atığı oluşuyor. Emine Erdoğan bu konuyu sahiplendikten sonra ciddi mesafe katedildi."

REÇETE BASİT: KADINI EĞİT, İSTİHDAMA KAT

Siz kadın meselesi konusunda hep iş dünyasında en fazla sesi çıkan kişilerden biri oldunuz… 

Kadın erkek eşitliği konusu benim hassas noktam. McKinsey bir rapor yayınladı eğer 2030’da dünyada kadın ve erkek, eğitimden, istihdama ücret politikasına eşit şartlarda olursa dünyaya Çin ve  Amerika ekonomisinin toplamı kadar yani 28 trilyon dolar ek bir ekonomik değer yaratılacak. Yoksulluk, açlık, sağlığa erişim gibi pek çok sorun da otomatikman çözülmüş olacak. Yani reçete çok basit: kadını eğitin, istihdama katın. Ben de bir kadın olarak sıfırdan bu sektöre girdim. Ve hiç desteklenmedim. Bu sadece Türkiye’nin değil bütün dünyanın sorunu. Onun için BM hedeflerinde 5 numaraya cinsiyet eşitliğini koyuyor. Ben de BM kürsüsünde 3 maddeye  dikkat çektim sürdürülebilirlik, açlık ve cinsiyet eşitliği.

TURKCELL VE KOTON DA VAR

UNDP’ye siz mi gittiniz?

Onlar bizi farketmiş, hatta haberimiz olmadan bazı kadın üreticilerimizle konuşmuşlar. Sonra bize ulaştılar. UNDP ‘Business Call to Action’ (İş dünyasından aksiyon çağrısı) diye bir programı var. Özel sektörden bulunduğu topluma, dünyaya faydalı olan markaları bir çatı altında topluyorlar. Buraya girince bir şekilde UNDP tarafından akredite bir marka oluyorsunuz. Bizden başka bu program içinde Türkiye’den Turkcell ve Koton da var.

100 MİLYON $’I YAKALAYACAĞIZ

Ne kadar oldu Big Chefs kurulalı?

2007 yılında kuruldu. Şu anda 12’si yurtdışında olmak üzere 65 şubemiz var. Bu yılı 100 milyon dolar ciroya yaklaşacağız. Almanya’da büyüme kararı aldık. Tabii vizyonumuzda dünyaya yayılmış 150-200 şubeli global bir zincir olmak var.Glokal benim çok sevdiğim bir kelime. Biz de globalle lokalin birleşimiyiz. 

BİZİM SEKTÖR ŞANSLI, %40 BÜYÜYEBİLDİK

Ekonomik dalgalanma yeme içme sektörünü etkiedi mi?

Tabii konjonktür insanların daha dikkatli davranmaya itti. Ama bence biz şanslı sektördeyiz. İnsanlar belki daha uygun fiyatlı br yere gidiyor ama hiç gitmemezlik etmiyor. Biz Big Chef’de 2019’u yüzde 40’ın üzerinde bir büyükmeyle kapatıyoruz. Like for like’da yüzde 23-24’lik bir büyümemiz var.  Ama tabii kar makası küçülüyor.

Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı
Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı

Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı

Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı
Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı

Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı

Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür
Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür

Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür