• $32,3769
  • 35,0339
  • 2324.11
  • 9094.29
13 Nisan 2019 Cumartesi 08:00 | Son Güncelleme:

Bu havalimanının 40 yıllık hatırı var

Bu havalimanının 40 yıllık hatırı var

YELİZ COŞKUN

yeliz.coskun@aksam.com.tr

1912’de Türkiye’de ilk hava ulaşımının başladığı yer olan Atatürk Havalimanı, bugüne kadar milyonlarca yolcuya ev sahipliği yaptı. Kapısına kilit vurulan Atatürk Havalimanı’na, yaşayan bir efsaneyle veda edelim istedik ve 40 yıl boyunca havalimanının nabzını tutan gazeteci Faik Kaptan, duygularını şu sözlerle anlattı: Kapısına kilit vurduğumuz Atatürk Havalimanı, Türkiye’nin yüz akıydı. Şans eseri yolumun kesiştiği havalimanından hüzünle ayrıldım. Anılarımı da kitabımda ölümsüzleştirdim. 40 sene dile kolay!

Atatürk Havalimanı (AHL), tam 107 yıldır binlerce çalışanın ekmek kapısı, âşıkların kavuşma mekânı, dizilerin vazgeçilmez adresi, taraftarların takımlarını ve transfer oyuncularını karşılama yeri oldu. Hatta yeri geldi evsizlerin evi de oldu. Sayısız tarihi olaylara tanıklık etti. Bir zamanlar Yeşilköy, sonra da Atatürk diye adlandırdığımız İstanbul’un ilk havalimanına, 10 Nisan 2019 itibarıyla veda ettik, kapılarına kilit vurduk. Singapur uçağın tekerleği son kez havalandı o pistten. Bütün bir ulusun sevinçli, hüzünlü, dramatik ve bazen de korkulu anıları kaldı o kapıların ardında. 

Taşınma çalışmalarının sürdüğü Atatürk Havalimanı’na gittik. İçeride görevli olan temizlikçiden polise kadar herkesin yüzünde hüzün hâkimdi. Önce o heybetli kapıdan geçerken tüylerim diken diken oldu. İçeriye girdiğimde ise gözümden süzüldü yaşlar. Hele de basın gezilerimizin vazgeçilmez noktası olan Mado’nun yerinde esen yelleri görünce, içim cız etti. Yine de tüm o taşınma telaşı, eşyaların eksikliği, kimsenin olmayışı o terminalin içimize işleyen sıcaklığını değiştirmedi… 

Maziye gömeceğimiz bir tarih olan İstanbul Atatürk Havalimanı’na, yaşayan bir efsaneyle veda edelim istedik. Ve 40 yıl boyunca havalimanı muhabirliği yapan gazeteci Faik Kaptan ile anılarını yâd ettik...

ARKADAŞIMIN YERİNE GİTMİŞTİM

Faik Bey, Atatürk Havalimanı’nın sizin hayatınızdaki yeri nedir?

1971’de Dünya Gazetesi’nde başladım mesleğe. 1973’te Hürriyet Haber Ajansı’na geçtim. 1974’te ise Kıbrıs Harekâtı başladı. Tam Kıbrıs’a giderken, askere alındım. 50 gün kadar askerlik yaptım. Kıbrıs Harekâtı bittikten sonra 1976’ya kadar mesleğime Kıbrıs’ta devam ettim. Türkiye’ye döndükten sonra Hürriyet’in İstihbarat servisinde işe başladım. Mehmet Türker istihbarat şefimizdi. Film almak için gazeteye gelmiştim. İşte kader derler ya… Serviste radarda kaybolan ve herkesin akıbetini merak ettiği bir uçağın yerini Atatürk Havalimanı’ndaki arkadaşımdan öğrendim. Meğer uçak, kum fırtınasına yakalanmış ve Suudi Arabistan’a acil iniş yapmış. Yöneticilerim tarafından takdir edildim.

APRONDA BAŞLAYAN HİKAYE

Sonrasında havalimanı muhabirimiz Özkan, işi bıraktı. Yerine magazin muhabirimizi gönderdik. O da birkaç ay sonra yıllık izne çıktı. Ben de onun yerine görevlendirildim. Gazetenin patronu Erol Simavi, korkudan uçağa binemiyordu. Özel arabasıyla Avrupa’ya gidip geliyordu. Fakat bir gün acil bir durum olunca, aniden uçağa binmek zorunda kaldı. Biz de onu apronda karşıladık. Tam merkeze dönüş yapacağım sırada ‘Bundan sonra hep burada olacaksın, beni sen karşılayacaksın’ dedi. Yolumun havalimanıyla kesişme hikâyesi böyle oldu…

İlk geldiğimizde havalimanı küçük bir binaydı. Geliş binası baraka gibiydi. Yağmur yağdığında çatısından su akardı. 

MİMARİSİ ŞAHANEYDİ

1980’li yılların başına doğru Mimar Hayati Tabanlıoğlu, iç hatlar terminalini dış hatlar olarak çizdi. O binaya geçildi. Eski bina iç hatlar olarak kaldı. Bina mimarisi bakımından da çok sağlamdı. Oldukça kullanışlıydı. Bizim ofisimizin duvarına çivi çakılmıyordu, sağlamlığını sen düşün. Ama genel olarak körük sayıları azdı, iki pist yetersiz geliyordu. Üçüncü pistin 300 metre kanat açıklığı olsaydı, bu havalimanı 50 yıl daha hizmet verebilirdi. 20 yıldır da TAV işletmeyi çok başarılı şekilde yönetti. 

Atatürk Havalimanı eviniz gibiydi. Artık adresiniz değişti...

Arkadaşlarla vedalaştık, eşyalarımı topladım. Kurucusu olduğum İstanbul Havalimanı Muhabirleri Derneği’ni İstanbul Havalimanı’na taşıdık. ‘Abi sen bizim başımızda ol, bırakma. Senin masan hazır’ dediler. Bugün orada ilk günümdü. Atatürk Havalimanı’ndaki hüznün yerini heyecan kapladı. Yeni bir bina, muazzam ortam. Elbette içimiz buruk. 40 sene dile kolay! Polisinden gümrükçüsüne, çaycısından tuvaletçisine herkesi tanıyorsunuz. Zor olmaz mı! Ağlamadım ama artık en son giderken arkadaş fotoğrafımı çekti. O an bir hüzün çöktü içime. Ailemden bile daha çok vakit geçiriyordum orada… 

TÜRKİYE’NİN YÜZ AKIYDI

AHL’yi anlatır mısınız bize?  

Atatürk Havalimanı Türkiye’yi başarıyla temsil etti. Yüz akımızdı. Biz tüm haberlerimize yıllarca AHL için ‘Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı’ yazdık. Herkesin mutluluğu, hüznü bir arada yaşadığı alandı. Tüm duyguların tek çatı altında toplandığı belki de tek yerdi. 24 saat hayat vardı. Kilidini vurduk, kapısını kapattık. Hüzünlendik, üzülmedik. Çünkü yeni bir yer yapıldı. Her şeyin daha güzel olacağına inanıyorum… Yeni havalimanında 143 körük var. Bu muazzam bir şey! ‘İnsanlar nasıl gelecek?’ diyordum ama ilk gününde de doluydu alan. Fakat raylı sistem yani ulaşım sıkıntısı çözülmeden oranın tadı çıkmaz. 

12 EYLÜL GECESİ YIKILDIM!

AHL’de en üzüldüğünüz an hangisi?

12 Eylül gecesi! Yollar kesildi, sokağa çıkma yasağı var. Ankara’dan Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit gelecekti. 27 tane güvenlik barikatı geçtim, havaalimanına ulaştım. Bir üsteğmen geldi. ‘Bugün burada gazetecilik yok’ dedi. Makinemi hazırladım, yandaki restorana gittim. Ankara’dan askeri bir uçak geldi. İki tane de helikopter var. Tam uçaktan inerken Demirel’in şapkasını gördüm. Deklanşöre basacaktım ki, üsteğmen omzuma dokundu. ‘Ben seni uyarmadım mı?’ dedi. ‘Bu tarihi olay. Beni bundan mahrum etme’ dedim. Makinemi aldı. Gözümün önünden Demirel, eşi Nazmiye Hanım, Ecevit ve Rahşan Hanım, helikoptere binip gittiler. Ben yıkıldım. Üsteğmene de dedim ki ‘Seni asla unutmayacağım. Beni yaktın’ dedim. Bir hafta kendime gelemedim.

ŞEHİT CENAZESİ FOTOĞRAFIM PROTOKOLÜ DEĞİŞTİRDİ

Protokol kurallarını değiştiren şehit cenazesi fotoğrafınızın hikâyesi gibi eşsiz anılarınızı “Atatürk Havalimanı’nda 40 Yıl” isimli kitabında topladınız. Nasıl bir duygu?

Binbaşının cenazesi geldi. Tabutu getiren bir sivil subay, valizi aldı. Cenaze için kamyonet geldi alana. HAVAŞ’taki çocuklara ‘Siz tabutu omuzlayın da, saygı yürüyüşü olsun’ dedim. O sırada yanımdan merdiven taşıyan bir araba geçiyordu. Durdurdum, fırladım merdivene. Yukardan başladım çekmeye. Kamyonetin kasasında tabut ve valiz… Yutkunamadım bile! Bu olaydan sonra protokol kuralları değişti. Şehit cenazeleri sivil havalimanına getirilmedi. TAV’ın sponsorluğunda çıkan kitabımda tüm anılarımı anlattım. Her gazetecinin yazılı bir eseri olmalı.

Yeşilköy’den İstanbul Havalimanı’na...

İstanbul’da ilk hava meydanı, askeri amaçla 1912 yılında, Yeşilköy›de açılmış. Cumhuriyet›in ilanından 16 ay sonra 1925 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle “Türk Tayyare Cemiyeti” kurulduğunda sivil havacılıkta ilk büyük adımlar atıldı. 1944 yılında Chicago’da imzalanan Uluslararası Sivil Havacılık Anlaşması’ndan sonra, Yeşilköy’de uluslararası bir havalimanı yapılmasına karar verildi ve 1949 yılında Yeşilköy Havalimanı’nın inşaatına başlandı. 1 Ağustos 1953 tarihinde ise Yeşilköy Havalimanı adıyla hizmete açıldı.

MİMARI HAYATİ TABANLIOĞLU

1958 yılında Yeşilköy Havalimanı’na 7 bin 445 uçak geldi ve İstanbul’a 67 bin 578 yolcu taşındı. Yeşilköy Havalimanı için 1971 yılında master plan uygulamaya konuldu. Plan, 05/23 ve 17/35 pistlerinden başka, her biri yıllık 5 milyon yolcu kapasiteli 4 terminal binası ve mütemmimlerinden oluşuyordu. Mimarı ise Atatürk Kültür Merkezi’nin de mimarı olan Hayati Tabanlıoğlu’ydu.

1985’TE ATATÜRK ADINI ALDI

Hazırlanan projenin içinde yer alan Dış Hatlar Terminali 29 Ekim 1983’te işletmeye açıldı. Yeşilköy Havalimanı, 1985 yılında, kavuştuğu modern görünümüyle Atatürk Havalimanı adını aldı. 

Atatürk Havalimanı’nda gelişen hava kargo taşımacılığı nedeniyle 1993 yılında Kargo Terminali Tesisleri hizmete verildi. Yolcu trafiği her geçen gün arttığı için Yap-İşlet-Devret modeliyle yeni bir dış hatlar terminali yapımına karar verildi. Proje yarışmayla belirlendi. Böylece yeni terminal, 10 Ocak 2000 tarihinde işletmeye açıldı. 

10. EN İYİ HAVALİMANIYDI

Bakırköy, Yeşilköy, Yeşilyurt, Florya ve Sefaköy’ün arasında 11 milyon 776 bin 961 metrekarelik alan üzerine kurulmuş Türkiye’nin en büyük havalimanı olarak tarihe geçti. 2014’te “Avrupa’nın En Yoğun Dördüncü Havalimanı” ve ardından dünyanın 10. En İyi Havalimanı seçilen Atatürk Havalimanı, milyonlarca yolcu ve uçuşa ev sahipliği yaptıktan sonra 10 Nisan 2019’da kapılarını kapattı…

Tam 1,5 milyar... Dış kaynak akışı bu yıl da hız kesmedi
Tam 1,5 milyar... Dış kaynak akışı bu yıl da hız kesmedi

Tam 1,5 milyar... Dış kaynak akışı bu yıl da hız kesmedi

Bakan Uraloğlu tarih verdi: İki ili birbirine bağlayacağız
Bakan Uraloğlu tarih verdi: İki ili birbirine bağlayacağız

Bakan Uraloğlu tarih verdi: İki ili birbirine bağlayacağız

Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı
Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı

Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı