Ben üniversite sınavına 1989 yılında girdim. Girdiğim yıl üniversite sınavları iki basamaktı. ÖSS birinci basamak sınavıydı, bu sınavdan barajı geçip ikinci aşamaya ÖYS’ye katılırdınız. Ama ÖYS’ye girmeden önce tercihlerinizi yapıp sınav anında teslim ederdiniz. Benim tercihlerimi yapmama kimse yardımcı olmamıştı. Hoş rehber öğretmen yok, internet yok, dershane var ama kent merkezinde ben gidemiyorum. Sonuçta iş başa düşmüştü ve ben tercihlerimi kendim yapmıştım. Listem şöyleydi, birinci tercih diş hekimliği, ikinci tercihim uluslararası ilişkiler, üçüncü tercihim matematik öğretmenliği, dördüncü tercihim rehberlik ve psikolojik danışmanlık. Şunu da eklemeliyim sınavda matematikten bir net dahi yapamamıştım. Sonuçta Marmara Üniversitesi rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümüne hasbel kader yerleştim.
Şimdi, öğrenciler tercih yapacaklar. Rehber öğretmen çok, internet ve bilgi çok, dershaneleri bırakın bütün üniversitelerde tercih ofisleri var, her yer bilgi kaynıyor. Üstelik tercihlerde puanlar açıklandıktan sonra veriliyor. Ama öğrenciler yinede sorun yaşıyorlar. 2010-ÖSYS’de ilk 2000’e giren öğrenciler arasında bir araştırma yapıldı, soru şuydu; “kazandığınız bölümün size uygun olduğunu düşünüyor musunuz?” Öğrencilerin %61’inin cevabı “bana uygun değil” oldu. Yine ÖSYM istatistiklerine göre öğrencilerin %35’i hatalı tercih yapıyor. Ülkemizin en önemli üniversitelerinden mezun olanların yarısına yakını kendi mesleklerini yapmıyor. Bu rakamlar çok iç açıcı değil, düşünün ülkemizin geleceği gençlerin geleceği tesadüflere bağlı.
Bugün bir öğrenciyle yaptığım tercih sohbeti oldukça ilginçti. Bir kısmını paylaşayım; “Hocam sınav beklediğimden iyi geçti. Sanırım puanım da beklediğimden fazla gelecek. Aslında ben endüstri mühendisliği istemiştim ama şimdi puanım fazla olduğu için tıp istiyorum. Ama tıp okumak amacım değil sadece puanım boşa gitmesin istiyorum. Ama okuduğum bölümü bitirince hemen atamam olsun istiyorum.” Kendisine burslu bölüm önerdiğimde ise; “hocam, ya bursum kesilirse” diye yanıt verdi. Şimdi bu cümlelerdeki düşüncelere bakar mısınız? Bu öğrenci tıpa gitse mutsuz bir doktorumuz olacak hem de iyi bir mühendis kaybedeceğiz. Öğrencinin üniversiteler, meslekler ve en kötüsü de kendisi hakkında hiçbir fikri yok.
Size bir öneri tercih yaparken 2015 yılında yaşadığınızı ve mezun olduğunuzda 2020 yılını yaşayacağınızı unutmayın ve 2020 yılını düşünün acaba sizi nasıl bir dünya, nasıl şirketler ve nasıl iş dünyası bekliyor. Şimdi dönün ve sizi bu dünyaya hazırlayacak üniversiteyi seçin.