Sanayi üretimi mayıs ayında geçen yıla göre yüzde 2 oranında arttı. Nisan ayında bu oran yüzde 4.7 seviyesine yükselmiş ikinci çeyrek büyüme temposu açısından biraz umut vermişti. Ancak mayıs ayındaki büyüme oranı beklentilere uygun olmakla beraber ekonominin büyüme temposu açısından cılız bir artışa işaret ediyor.
Tatil günlerine ve mevsimsel gelişmelere göre düzeltilmiş sanayi üretim endeksinde ise nisan ayına göre düşüş gerçekleşti. Mevsimsel düzeltilmiş sanayi üretim endeksi mayıs ayında 115.3 seviyesine geriledi ve bir önceki aya göre yüzde 0.6 oranında düştü. Mayıs ayındaki düşüşe rağmen son üç aylık periyotta sanayi üretiminin ortalama yüzde 1.6 oranında büyüdüğünü hesaplıyoruz. Bu da yıllık bazda yüzde 6.5 gibi trendin üstünde bir yıllık büyüme oranına işaret ediyor. Birinci çeyrek sonunda bu oranı yüzde 4.2 olarak hesaplamıştık. Dolayısıyla sanayi üretiminde cılız da olsa bir artış gözlere çarpmakta.
Üstte gözüken grafikte sanayi üretimi ve kapasite kullanımında görülen trend son 8 yılı kapsayacak şekilde özetlenmiş. Her iki grafik de mevsimselliğe göre düzeltildiğinden aylık dalgalanmalar konusunda yorum yapmak mümkün. Grafiğin çember içine alınmış bölümünde istikrarlı bir artış göze çarpıyor.
GEZİ FAKTÖRÜ DE VERİYE YANSIR
Bu artış sonucunda da sanayi üretiminde dalgalı da olsa bir yükseliş trendi var. Kriz öncesi dönemle karşılaştırıldığında kapasite kullanım oranı beş altı puan daha aşağıda görünüyor. Ancak son dönemdeki yükselişin ardından geçen yılki seviyeler yakalanmış. Kapasite kullanımının yüzde 75 civarında dalgalandığı dönemlerde sanayi üretiminde dalgalı ama yukarı yönlü trendin devam edeceğini düşünüyoruz. Çok hızlı toparlanma ve büyüme dönemlerinde ise kapasite kullanımı yüzde 80’lere kadar yükseliyor. Şimdilik böyle bir temponun oldukça uzağında bulunuyoruz.
Sanayi sektörüne ilişkin toplanan güven endeksi gibi diğer verilerde büyüme temposunun ikinci çeyrekte eski döneme göre biraz daha iyileşerek devam ettiği biliniyordu. Ancak haziran ayından itibaren rakamlara yansıyacak olan bir “Gezi Parkı” faktörü de var. Benzer dönemde döviz kurlarında oynaklık ve dalgalanma, faiz oranlarında artış da görüldü. Bu dalgalanmaların etkisini Haziran ayı verilerinde görmeye başlayacağız.