Sanayi üretiminde öncü göstergelerden olan imalat sanayii kapasite kullanım oranı yılbaşından beri düşüş eğiliminde. Kapasite kullanımı sanayi üretiminden bir ay kadar önce ilan edilen bir öncü göstergedir. Bu nedenle de sanayi üretiminin gidişatını önceden görebilmek, büyüme tahmini yapabilmek için oldukça faydalıdır. Sanayi sektörü ihracatın yüzde 80 kadarını oluşturur. Kurların artmış olması da ihracatı artırır. İhracat artınca da cari açık olumlu etkilenir. Daha önceki aylardaki sanayi sektöründeki stoka üretim de genelde eritilir.
Ülkemizde döviz kurlarının yükselmiş olması sonucu son ayda ihracat ve sanayi üretimi artışta idi. Ancak kapasite kullanımı da iki aydır daralmakta idi. Bu da geleceğe dönük tahmin yapmayı zorlaştırıyordu. Kapasite kullanımındaki bu ters eğilim bu ay da devam etti ve kapasite kullanımı şubat ayındaki yüzde 73.3 seviyesinden 73.1'e geriledi. Mevsimselliğe göre düzeltilmiş kapasite kullanımı oranı da peş peşe üç aylık düşüşle, aralık ayındaki yüzde 75.9 seviyesinden 74.3'e kadar düştü. Bu oran geçen yılın nisan ayından beri görülen en düşük kapasite kullanımına işaret ediyor.
BU YAZIYI SPİKERDEN DİNLEMEK İÇİN TIKLAYIN
Güven endeksi olumlu sinyal verdi
Grafikte de görüldüğü üzere kapasite kullanım oranı aralık ayından bu yana düşüşte. Buna karşılık sanayi üretiminde dalgalı ancak yukarı yönlü bir trend var. Benzer bir durum 2011-2012 döneminde de söz konusu olmuştu. Ancak kapasite kullanımının hâlâ uzun dönem ortalamasından çok uzak olmadığının altını çizmemiz gerekiyor.
Diğer yandan kapasite kullanımı ile aynı gün açıklanan reel sektör güven endeksi şubat ayına göre ciddi bir artışla ekonomik büyüme açısından olumlu sinyal verdi. Anket verilerine göre hesaplanan güven endeksi bu ay 108.6 seviyesine yükseldi. Artış, genel olarak üretim hacmi, sipariş beklentileri ve ihracat hacmindeki iyileşmeden kaynaklanıyor. Güven endeksindeki bu yükseliş ekonomik büyüme performansı açısından daha olumlu beklentileri destekliyor.
Kapasite kullanımı ve dış ticaret verilerini kullanarak yaptığımız tahmini hesaplamalarda, sanayi üretimindeki artış trendinin, büyük oranda yıllık baz etkisi nedeniyle birkaç ay daha devam edeceğini görüyoruz. Kapasite kullanımındaki düşüş, iç talepteki zayıflamadan kaynaklanıyor olabilir. Buna karşılık istatistiki hesaplamalar şubat ve mart aylarında sanayi üretiminin yüzde 7 ve 4 oranlarında artacağına işaret ediyor. Hatırlanırsa ocak ayında da sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 7'nin üzerinde artmıştı. Bu da 2014 yılının ilk çeyreğinde büyüme açısından olumlu bir haber olur.
Ayın 31'inde yani seçimin ertesi gün 2013 dördüncü çeyrek büyümesi ilan edilecek. Biz 2013 büyümesinin 2013 dördüncü çeyreği sıfır büyüme sergilese bile yüzde 4 olacağını düşünüyoruz. Ancak 2014'te büyüme, 2013 yılının büyük bölümünde büyümeye negatif katkı yapan özel yatırımın yeniden katkı yapması sayesinde ayakta kalabileceğini düşünüyoruz. Bu nedenle özel yatırım izlenmeli. Çünkü yüksek cari açık nedeniyle kontrolda gitmeye mecbur olan bütçe de sıkılığa devam edecek. Siyaset gerçekleşir ve özel yatırım artışı gerçekleşirse 2014 ekonomisi kötü bir yıl geçirmez.