Türkiye 9. Kalkınma Planı’nda yer alan ve İstanbul’un uluslararası düzeyde saygın ve önemli bir finans merkezi olması hedefine dönük bir Strateji ve Eylem Planını 2 Ekim 2009 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlamıştı. 1 Mayıs 2010 tarihli Resmi Gazete’de de bir Başbakanlık Genelgesi yayımlayarak İFM hedefine dönük idari yapıyı da oluşturma çalışması başlamıştı. Bu gelişmeleri takiben de İstanbul’un bir Küresel Finans Merkezi olup olamayacağı konusu da kamuoyunun en sık tartıştığı konulardan biri haline gelmişti.
Global çapta bakıldığında kentlerin “Finans Merkezi” olma açısından sıralanması konusunda aslında uluslararası ortamda her yıl iki defa yapılan bir sıralama ve değerlendirme çalışması var. Londra’da 2007 yılından başlayarak her yıl iki defa tekrarlanan bu sıralama çalışması 3500 kadar kurum ve uzmanın değerlendirmelerine dayanıyor. Finans Merkezleri kentleri, Global Finans Merkezleri Endeksi (GFCI) adı altında bir endekse dayanarak sıralanıyor. Mart 2007 tarihinde İstanbul sıralamaya dâhil edilmemişti, ancak daha sonra dâhil edilmeye başladı.
Bugün elimizde en son yani 2014 yılının Mart ayında ilan edilen sıralama mevcut. Aşağıda ilk on finans merkezini bir tablo halinde veriyoruz.
Endekste toplam 83 kent incelemeye dâhil edilmiş bulunuyor. Doğal olarak da yılda iki defa yapılan araştırmada, ekonomik ve finansal faktörlerin etkisi nedeniyle sıralamada oynamalar oluyor. Bu sıralama değişikliklerinin arkasındaki puan değişiklikleri de tabloda gösteriliyor. İstanbul bu sıralamada hızla 44’üncülüğe kadar yükseldikten sonra şimdi 651 puanla 47’inci durumda. Son dönemde 3 sıra kaybederek 47’nciliğe döndük. Bu aslında çok normal. Çünkü ekonomimiz FED ve Avrupa Merkez Bankası’nın olası politikalarından kötü etkilenebilir. Üstelik O.Doğu’da kaos içinde bir bölgedeyiz. Global kriz de birçok ülkeyi ve kenti etkiliyor. Brezilya Rio de Janeiro ile 44’üncü, Çin de Beijing ile de 49’uncu: İkisi de bizim altımızda. Ama Güney Kore Seoul ile 7’nci ve Busan ile 27’inci .
Bir de sürpriz var. Global krizden ABD daha hızlı çıktığı için ve İngiltere ise Avrupa’daki riskler, Kıta Avrupa’sı ile tartışmalar ve örneğin İskoçya’nın Britanya’dan ayrılması (18 Eylül’de referandum var ) olasılığı nedeniyle son sıralamada Londra hırpalandı. Daha önce hep birinci olan Londra, sonunda New York tarafından geçildi, Londra ikinciliğe düştü. ABD daha çok hisse senedinde uzman, Londra ise bonolarda. Son dönemde de hisse senetleri değerlendi. Tabloda ilk onda ABD üç kentle, İsviçre 2 kentle temsil ediliyor, Alman kentleri ise ilk on arasında değil. Qatar 26, Dubai 29, Riyadh ise 31’inci sırada.
Eylül 2014 ‘de yeni sıralama yayımlanacak, izlemek gerekli!