Sonuçta fatura büyük çapta 100 bin eurodan yüksek mevduatı olanlara yani çoklukla Ruslara çıktı. Çünkü Merkel böyle istedi!
G. Kıbrıslılar şimdi yük Ruslara gitti diye sevinebilirler ama, sonuçta uzun vadede fatura çok uzun süre yüksek durgunluk yaşayacak olan G.Kıbrıs'a ve çoklukla Rumlara çıkacak. Eurodan çıkma gibi bir alternatifleri de yok. Dolayısıyla devalüasyon da mümkün değil, yapılsa da felaket olurdu. Çünkü pek birşey ürettikleri de yok. Ülkenin toplam GSYİH sayısı 20 milyar euro kadar. Turizm ve bankacılık dışında çok az üretim faaliyeti var! Özetle sorun euro içinde olup devalüasyon yapamamak ve cari denge açığı değil. Bazı yazarlarımız , "G.Kıbrıs'ta yüzde 10 cari açık var, krizin nedeni bu!" saçmasını pazarlıyorlar. Cari açık 2-3 milyar euro kadardır. Sorun bu değil, sorun batık dev bankalar!
Bankalarının toplam mevduatı 2012 yılı en son verilerine göre 78 milyar euro kadar, yani banka aktifleri ülkenin yıllık GSYİH değerinin üç mislini aşmış. Ama bu aktiflerin önemli bir kısmı batık Yunanistan kamu bonolarına ve batık Yunanistan bankalarının bonolarına yatırılmış olduğundan çöp olmuş uçmuştu. Mevduatın karşılığında "çöp" bulunuyordu. Mevduatın yarısı ise iki bankada duruyordu. Ülkede iki büyük banka vardı (tabi başka bankalar da var). 10 gün önce işlemler durdurulurken en büyük banka Bank of Cyprus 36 milyar euro varlık, 28 milyar euro kredi, 27.9 milyar mevduat, 4.8 milyar batık kredi (oranı yüzde 17.1) ve 3.7 milyar euro AMB nakit yardımı ile ayakta duruyordu (2012 verileri). Kredi mevduat oranı da yüzde 101 idi.
MEVDUAT DAĞILIMI NASIL
İkinci büyük banka Laiki ise 30.4 milyar euro varlık, 25.5 milyar euro kredi, 7 milyar euro batık kredi (oranı yüzde 27.4 ) 9 milyar euro AB Merkez Bankası acil nakit yardımı ile ayakta duruyordu ve mevduatları da 17.9 milyar euro idi (kredi/mevduat oranı yüzde 143!).
Mevduatların dökümüne bakıldığı zaman 500 bin euro üstü mevduat 28.7 milyar euro veya yüzde 42, 100-500 bin euro arasındaki mevduat 8.2 milyar euro veya yüzde 12, bunlar yüzde 30 civarında (son karar bu galiba) mevduattan 'çalınan' vergi ödeyecekler. Sonunda payları toplam mevduatın yüzde 54 kadarı ve yüzde 30 vergi salınırsa toplam 11.7 milyar euro gibi bir vergi ödeyecekler. 100 000 euro altındaki mevduat da 38.5 milyar euro veya yüzde 46 kadar. Bunlar ise mevduat sigortasına tabi olacak, vergi de kesilmeyecek ve yeni sermaye ile sağlamlaştırılmış Bank of Cyprus'a aktarılacak.
SİYASETÇİLER SAKLANIYOR
Laiki Bank 7 milyar euro batık kredi ile kısmen kapatılacak, küçültülecek, bu bankanın bonolarını tutanlar da batmış olacak. Bank of Cyprus'a ise yeniden sermaye konarak, ana sermayesi yüzde 9 oranına yükseltilecek. Laiki Bank'ın 9 milyar euro AB sistemine borcu Bank of Cyprus'a aktarılacak ve 100 000 euro altındaki sigortalı mevduat da Bank of Cyprus'a taşınarak garanti altında olacak. Sigortasız mevduat da henüz detayları açıklanmamış olmasına rağmen büyük çapta yeniden yapılandırılmış Bank of Cyprus hissesine döndürülecek.
Halk şaşkın, siyasetçiler saklanıyor, Yunanistan'ın batık olmayan bankaları da G.Kıbrıs bankalarının Yunanistan'daki şubelerini satın alıyor. Tabii Kuzey Kıbrıs da turist gelmemesi ve Rusların da çekilmesi nedeniyle sorun yaşayabilir.