Mayıs ayında tüketici fiyatları ortalama yüzde 0.4 oranında arttı ve geçen yılın sonunda yüzde 7.4 olan enflasyon beş ayda yüzde 9.7 seviyesine yükseldi. Hedef ise yüzde 5. Gerek üretici fiyatlarının, gerekse çekirdek enflasyonun yüksek seviyeleri dikkate alındığında, yılın geri kalanında enflasyon hedefinin tutması zor gözüküyor.
Gıdanın payı yükseliyor
Aşağıdaki tablo, her zaman hesapladığımız gibi, Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki ana harcama gruplarındaki fiyat değişikliklerinin yıllık enflasyona katkısını özetliyor. Harcama grubunun katkısını yıllık artış oranı ile endeks içindeki payı çarparak elde ediyoruz.
Yukarıdaki tablodan, enflasyondaki 0.3 puanlık artışın büyük oranda enflasyon endeksinde en yüksek paya sahip olan gıda ve alkolsüz içecekler grubundan kaynaklandığını görüyoruz. Bu grupta fiyatlar son bir yılda ortalama yüzde 14.1 oranında artmış ve katkı 3.5 puana yükselmiş durumunda. En son 2010 yılının Ekim ayında bu grupta enflasyon yüzde 17 seviyesine yükselmiş, katkı da 4.7 puana ulaşmıştı. Son dönemdeki fiyat artışları yine enflasyondaki yükselişin ana kaynağı gibi görünüyor.
Psikolojik sınır gelebilir
Diğer harcama gruplarına bakıldığında, ulaştırma grubunda kısmi bir düşüş, konut ve giyim-ayakkabı gruplarında ise hafif yükseliş söz konusu. Enflasyonda aylık dalgalanmalara yol açan enerji, alkollü içecekler, tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri ve altın hariç tutulduğunda (H-Endeksi) yıllık fiyat artış oranı yüzde 10.2 olarak hesaplanmış. Ek olarak bütün gıda fiyatları da hariç tutulduğunda (I-Endeksi) çekirdek enflasyon yüzde 9.8 oranına ulaşmış. Her iki çekirdek enflasyon verisi de Merkez Bankası tarafından yakından takip ediliyor ve para politikasını belirlemek için dikkate alınıyor. Olumsuz olan tablo, her iki çekirdek enflasyon verisinde de son dönemde yükselişin devam etmesi ve yıllık artışların genel enflasyonun üzerinde seyretmesi. Aynı zamanda üretici fiyatlarında da mayıs ayındaki düşüşe rağmen yıllık enflasyonun yüzde 11.3 seviyesinde bulunması tüketici fiyatlarındaki enflasyonun önümüzdeki dönemde de artmaya devam edeceğine işaret ediyor. Psikolojik sınır olan “çift basamaklı enflasyon” birkaç ay içinde yeniden gündeme gelebilir. Bu tablo devam ederken, Merkez Bankası’nın para politikasında hızlı faiz indirmesi hem beklentileri daha da bozacak ve de enflasyondaki yükselişi körükleyecektir.