İtalya’nın dengesiz popülist koalisyonuyla Avrupa Komisyonu arasında kavga var. Ama aslında pek bilinmeyen şey, gidişatın devam edip etmeyeceği ve de ekonomik sorunlar Avrupa’nın ortak para birimini hırpalamadan ortadan kaldırılabilecek mi?
27 Eylül’de İtalyan Hükümeti 2019 yılı için GSYİH’nın yüzde 2.4 kadarı bir bütçe açığı planladı. Ortaklardan aşırı sağcı ve Matteo Salvini yönetimindeki ‘Northern League’ partisi, vergileri önemli boyutta azaltmak arzusunda. Diğer taraftan da Luigi Di Maio tarafından yönetilen ortak ‘Five Star Movement (M5S)’ de işsizlere ve fakirlere gelir garantisi vermek arzusunda. Diğer taraftan da, her iki parti de emeklilik kanunu reformunu geri alıp, İtalyanların 67 yaşında değil 62 yaşında emekli olmasını sağlamaya çalışıyor. Hükümet temsilcileri ilan edilen bütçe açığı hedefinin Euro Bölgesi’nin hedef düzeyi olan GSYİH ‘nın yüzde 3 kadarı bütçe açığından, oldukça düşük demekteler. Ama esas düşünülmesi gereken İtalya’nın bu boyutta açığı nasıl kaldırıp kaldıramayacağı. Daha önceki ortanın solu hükümetin çabası, devletin çok aşırı kamu borcunu biraz da olsa azaltmıştı. Buna rağmen İtalya’nın kamu borcu GSYİH’nin yüzde 132’si kadar. Koalisyonun kamu borcu hedefi ise, borcu artırmadan yapılabilecek bütçe açığından yüzde 50 daha fazla bir açık. Teknolojik başbakan Giusseppe Conte ise bütçe açığını, üç yıl daha yüzde 2.4 açık olarak tutmak istiyordu. Toplum itiraz edince de açık oranı 2020 ve 2021 için yüzde 0.3 azaltıldı. Bütçe açığı hedefi açıklanınca da Milano Borsa endeksi yüzde 4.4 değer kaybetti. İtalya’nın 10 yıllık bonoları ise bütçe açığı açıklanınca Mart 2014’ten bu yana en yüksek getirilere çıktı.
Brüksel’deki Avrupa Koalisyonu ise, Roma’daki hükümet dışında piyasaya baskı yapmadı. Ama Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ise, Yunanistan’a benzer bir kriz yaşanabileceği konusunda çok ikaz yaptı. Ama Bay Salvini ise, Bay Juncker’in ‘sarhoş olduğunu’ belirtti, dalga geçti.
Bütçe açığı ayın sonuna kadar ilan edilmeyecek. Matteo Salvini, dış göçmenlere hiç yüz vermeyerek, oy oranını son anketlerde yüzde 32’ye yükseltti. Di Maio ise fakirlere ve de göçmenlere destek vererek yüzde 4 oy kaybetti, oyu yüzde 29’a indi. Eğer piyasalar İtalya’nın aleyhine dönerse de, ülke çok zor duruma gelecek. Çünkü İtalya’nın kamu borçları piyasada destek göremeyecek.