Haziran ayı ödemeler dengesi verilerine göre geçen yılın aynı ayında 4.8 milyar dolar olan cari açık, bu yıl beklentiler paralelinde 4.1 milyar dolara geriledi. Böylece yılın ilk yarısında toplam cari açık 24.2 milyar dolara ulaştı. Geçen yılın aynı döneminde cari açık 37.1 milyar dolar olmuştu. Yani hem ekonomik aktivitedeki yavaşlama hem de döviz kurundaki dalgalanma nedeniyle azalan ithalat sayesinde cari açıkta yüzde 35 oranında bir iyileşme söz konusu oldu.
Verilerin detayına bakıldığında, ihracatın Haziran ayında yıllık bazda yüzde 4.6 artarak 13.9 milyar dolara yükseldiğini, buna karşılık ithalatın yüzde 0.9 düşüşle 20.3 milyar dolara gerilediği görülüyor. Böylece geçen yılın Haziran ayında 7 milyar dolar olan aylık dış ticaret açığı dengesi bu yıl 6.2 milyar dolara gerilemiş. Cari açıktaki düzelme de neredeyse tamamen bu farktan kaynaklanmış. Turizm ve hizmet gelirleri geçen yılın Haziran ayında olduğu gibi net 2.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş.
Finans tarafında ise özellikle portföy yatırımlarında ciddi giriş söz konusu. Yurtdışında yerleşik kişilerin sıcak para dediğimiz kısa vadeli yatırım amacıyla ülkemize soktuğu döviz Haziran ayında net olarak 7 milyar dolara ulaşmış. Geçen yılın aynı ayında 312 milyon dolar çıkış gerçekleşmişti. Detaylarda, hisse senedi piyasasında Haziran ayındaki 153 milyon dolarlık satışa rağmen borç senetleri piyasasında 7.1 milyar net alım yapıldığı görülüyor. Bu rakam bu yıl aylık bazda gerçekleşen en yüksek giriş. Son üç ayda hisse senetleri piyasasında net 1 milyar dolarlık giriş gerçekleşmişken, borçlanma senetleri piyasasında 12.4 milyar dolarlık giriş var.
Daha uzun vadeli doğrudan yatırım kaleminde net girişler ise Haziran ayında geçen yılki 545 milyon dolardan 742 milyon dolara yükselmiş. Diğer yatırımlar altındaki kalemlere baktığımızda, bankacılık ve özel sektör kesiminin net 600 milyon dolar kamunun da 300 milyon dolar civarında borç ödediğini, yani net çıkış olduğunu görüyoruz. Net hata ve noksan kaleminde de kaynağı belirsiz 1.3 milyar dolarlık çıkış gerçekleşmiş.
Bu giriş ve çıkışlar sonucunda, toplam finansman girişi 5.6 milyar olurken, cari açıktaki düşüş sonrası resmi rezervler 1.5 milyar dolar artmış. Bu artış sevindirici çünkü önceki aylarda cari açıktaki azalmaya rağmen finansman büyük ölçüde rezervlerden karşılanıyordu.
Son olarak on iki aylık tablolara baktığımızda yıllık cari açığın Haziran sonunda 52.2 milyar dolara düşmesi kuşkusuz sevindirici. Bu rakam geçen yıl 65.1 milyar dolar olmuştu. Tahmini verileri kullandığımızda, GSYH oranı olarak cari açığın yüzde 6.4 civarına gerilediğini hesaplıyoruz. Finansman açısından en önemli kalem olan doğrudan yatırımlarda net girişler yıllık 10.6 milyar dolara ulaşmış durumda. Geçen yıl bu rakam 9.8 milyar dolar olmuştu. Yani bir miktar yükselme var ve bu da sevindirici . Aşağıdaki grafikte yıllık (hareketli on iki aylık) verilerle özetlediğimiz tablo yer alıyor. Tabloda doğrudan yatırım girişlerinin cari açığı karşılama oranının son yükselişlerle birlikte yüzde 30’a yaklaştığını görüyoruz. Ancak bu yükselişte cari açığın düşmesi daha etkili.