Betam Bahçeşehir Üniversitesinin Ekonomik ve Toplumsal Araştırma birimi. BETAM’ın özelliği TUİK büyüme gerçekleşmeleri açıklamadan daha evvel, kamu oyuna detaylı tahmin veren bir kuruluş olmasıdır. Bu nedenle de tahminleri ile gerçekleşmeleri de (gerçek açıklanınca) karşılaştırır ve neler olduğunu da gündeme getirir. Bu açıdan özel sektörde geleceğe dönük bilgi elde etmeye çalışan karar vericilere kıymetli bir hizmet vermektedir. Yani BETAM önemli ve bedava hizmet veren akademik bir kuruluştur. Aşağıda BETAM’ın son açıklanan büyüme verileri sonrası verdiği özet değerlendimeyi aktarıyoruz.
Betam büyüme özeti
TÜİK'in açıkladığı rakamlara göre Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 2015ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğinegöre yüzde 3,8 büyüdü. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış rakamlara göre ise ekonomi ilk çeyrekte önceki çeyreğe kıyasla yüzde 1,3 oranında arttı.İkinci çeyrekte beklentilerin üzerinde gelen büyüme (Betam olarak yıllık büyümeyi yüzde 3,2, çeyreklik büyümeyi de 0,7 olarak tahmin etmiştik) ikinci çeyrekte özellikle yatırımlarda güçlü artış büyümeyi yukarı çekti. Birinci çeyrekten ikinci çeyreğe özel yatırımlar yüzde 7,8 artarken, özel tüketim artışı yüzde 0,6 oldu.İlk üç ayda çeyreklik artışlar yatırımlarda yüzde 0,8 ile sınırlı kalmış, tüketimde ise yüzde 0,9 olmuştu. Kamu harcamaları ise ilk çeyreğe kıyasla yüzde 2,1 oranında arttı. Tüketim, yatırım ve kamu harcamalarının yüzde 1,3 oranındaki çeyreklik büyümeye en büyük katkı 1,5 puanla özel yatırımlardan geldi. Stok değişimleri büyümeye negatif katkı yapmaya devam ederken, net ihracatın katkısı bu kez negatif oldu. İthalat yüzde 0,3 azalırken ihracat yüzde 1,3 oranında azaldı.
Büyümenin geleceği
TÜİK ilk üç ayda çeyreklik büyümeyi yüzde 1,5’e, yıllık büyümeyi de yüzde 2,5’e yukarı doğru revize etti. İkinci üç ayda ise çeyreklik büyüme yüzde 1,3, yıllık büyüme de baz etkisiyle yüzde 3,8 olarak gerçekleşti. Göreli olarak yüksek sayılabilecek bu büyüme performansının, ikinci yarıda artan iç ve dış siyasal belirsizlik, kur, faiz gibi temel makro değişkenlerde meydana gelen bozulmalar ve sanayi üretimi, güven endeksleri gibi öncü göstergelerde gözlemlenen olumsuz gelişmeler sonucunda devam etmesi zor olabilir. Betam üçüncü çeyreğe ilişkin ilk detaylı tahminini önümüzdeki hafta yayınlayacak.