Karadeniz, Akdeniz ve Mücavir Atlantik Bölgesinde Yaşayan Deniz Memeli Türlerinin Korunması Anlaşması (ACCOBAMS) Araştırma Girişimi (ASI) aracılığıyla yürütülen proje kapsamında, Akdeniz ve Karadeniz´de 11 binden fazla balina ve yunus gözlemlendi.
Karadeniz, Akdeniz ve Mücavir Atlantik Bölgesinde Yaşayan Deniz Memeli Türlerinin Korunması Anlaşması 7. Taraflar Toplantısı (ACCOBAMS MoP-7) İstanbul´da başladı.
Üç yılda bir yapılan toplantıda, anlaşmaya taraf ülkelerce Akdeniz ve Karadeniz´de balina ve yunusların korunmasına yönelik çalışmalar ve kapsamlı iş birliği konuları ele alındı.
Ayrıca balina ve yunuslar üzerinde baskı oluşturan ve yaşamlarını olumsuz etkileyen, deniz çöpleri, plastikler, su altı kirliliği, tesadüfi ağa yakalanma gibi konular da toplantıda gündeme geldi.
- Balina ve yunus popülasyonlarına ilişkin ilk araştırma
Akdeniz ve Karadeniz´de tüm ACCOBAMS Bölgesi ülkelerinden balina ve yunusların izlenmesini iyileştirmek için onlarca ortak kuruluş ve uzmanın katılımıyla oluşan ACCOBAMS Araştırma Girişimi (ASI) tarafından yürütülen projeye ilişkin de toplantıda katılımcılara bilgi verildi.
Akdeniz ve Karadeniz ülkeleri, bu iddialı bilimsel çalışma için ACCOBAMS Daimi Sekreteryası ve Karadeniz´de AB destekli CeNoBS Projesi sayesinde ACCOBAMS´ın koordinasyonunda ilk defa birlikte çalıştı.
Bu projeyle iklim değişikliğinin ve insan faaliyetlerinin denizlerdeki belirsiz etkileri bağlamında tüm Akdeniz ülkeleri ile iş birliği halinde, bölgesel ölçekte balina ve yunus popülasyon durumunun belirlenmesi amaçlandı.
- Projeye 100 bilim insanı katıldı
Akdeniz ve Karadeniz´de yürütülen büyük ölçekli araştırma kapsamında 11 binden fazla balina ve yunus uçakla gözlemlendi.
20 Akdeniz ülkesinden 100´den fazla bilim insanının gözlem yaptığı projede, 10 uçak ve 6 gemi kullanıldı.
Araştırma için 70 bin kilometre ve 800 saat uçuş gerçekleştirildi. Balinanın Şarkısı adlı gemi ile 22 bin kilometre gidilerek araştırma yapıldı. Çalışmalara 30´dan fazla organizasyon dahil oldu.
ASI, 2018 ve 2019 yıllarında balinalar, yunuslar ve diğer büyük deniz türleri, deniz çöpleri ve su altı gürültü kirliliği hakkında eşi görülmemiş miktarda veri topladı.
Önemli deniz canlıları gruplarından biri olan deniz memelilerinden 11 tür Türkiye denizlerinde yaşıyor. Akdeniz´de düzenli veya ara sıra Akdeniz´e giren 21 tane deniz memeli türü yaşamasına karşın, Karadeniz´de ise sadece 3 tanesi yaşıyor.