Bakü Fatihi Nuri Paşa anıldı

Edirnekapı Şehitliği. Bakü Fatihi Nuri Paşa'nın kabrinde toplandılar. O ve Bakü'yü işgalden kurtaran Kafkas İslam Ordusu'nun kahraman neferleri için dua ettiler. Türkiye-Azerbaycan dayanışmasını bir kez daha gösterdiler. Ziyaretin sebebi, Bakü'nün işgalden kurtarılışının 103. yıldönümüydü.

Kardeşin kardeşi kurtarmasının hikayesi. Yıl 1918'di.

Bakü Ermeni çeteleri ve Bolşeviklerin elindeydi. Azerbaycan milli şurası, 28 Mayıs 1918'de Tiflis'te Azerbaycan Cumhuriyeti'ni ilan etti. Azerbaycan, Osmanlı Devleti ile Batum'da imzaladığı anlaşmaya dayanarak, askeri yardım talebinde bulundu. Takvimler 4 Haziran'ı gösteriyordu.

Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu, Bakü ve Azerbaycan'ın diğer illerini kurtarmak için görevlendirildi. Kafkas İslam Ordusu Gence'ye ulaştığında, Azerbaycan Kolordusu'ndan takviye aldı. Nefer sayısı 12 bine ulaştı

Kafkas İslam Ordusu, güzergâhındaki Göyçay, Salyan, Ağsu Ve Kürdemir'i kurtardı. 30 saat süren şiddetli çatışmalardan sonra da Bakü'yü kurtardı. Türk ordusunun Bakü'ye girdiği 15 Eylül günü, şehir tarihinin en heyecanlı ve unutulmaz günleri yaşandı. O günlerden geriye kalan, hepimizin çok iyi bildiği bir eser de var.

1914'te Azerbaycan milli şairi Ahmed Cevad tarafından yazılan "Çırpınırdı Karadeniz" şiiri, Kafkas İslam Ordusu'nun Bakü'yü kurtardığı gün, Üzeyir Hacvıbeyli tarafından bestelenerek ilk kez okunmuştu.

Kafkas İslam Ordusu, Bakü'yü kurtarmak için girdiği çatışmalarda bin 130 şehit verdi. Azerbaycan, Türk kardeşlerinin bu büyük fedakârlığını hiçbir zaman unutmadı. İki devlet bir millet şiarı, günden güne daha da güçlendi. Bugün, Türkiye dışında en fazla Türk şehirliği Azerbaycan'da bulunuyor. Ülkenin çeşitli kentlerinde Kafkas İslam Ordusu şehitlerinin yattığı 14 Türk şehitliği var.

Bugün "Türk varsa umut vardır" sözü hala hafızalardaysa, bu ve bunun gibi sayısız fedakârlıklar sayesinde. Dağlık Karabağ yıllar sonra ermeni işgalinden kurtarıldıysa, Türk ve Azerbaycan orduları işgalden kurtarılmış dağlık Karabağ'da birlikte tatbikat yapabiliyorsa, bu kardeşlik sayesinde...