Perşembe günü TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanlığı tarafından TBMM’de düzenlenen “Çocuklar ve gençlerin pasif içicilik ve sigaranın etkilerinden korunması inisiyatifi” istişare toplantısına katıldım.
"Tütün kontrolünde neredeyiz? Tütünle mücadelede neyi eksik yapıyoruz? Neler yapabiliriz? Çocuklarımızı tütün bağımlılığından nasıl koruyabiliriz? başlıklarının değerlendirildiği istişare toplantısını TBMM çatısı altında düzenleyen Sn. Müşerref Pervin Tuba Durgut’u ve tüm katılımcıları hassasiyetlerinden dolayı tebrik ediyorum.
Toplantıda özellikle son zamanlarda araçlarda icra edilen sigara denetimlerini ve gerekçelerini uzun uzun konuştuk.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre ülkemizde her yıl yüz binden fazla kişi sigara kaynaklı nedenlerle yaşamını yitirmektedir. Bunların 15.000 kadarının pasif içici, 5.000 kadarının çocuk olduğu düşünülmektedir.
Bu yazımda özellikle araçlarda sigara kullanımının engellenmesinin nedenlerine dikkat çekmek istiyorum.
Araçta sigara kullanımını engelleme niyetinin birkaç esas amacı vardır: Bunlardan ilki; sürücülerin sigara kullanımı esnasında tıpkı cep telefonu kullanımında olduğu gibi elinin ve zihninin meşgul olmasından dolayı ortaya çıkan dikkat dağınıklığını önleyerek trafik kazalarının dolayısıyla can ve mal kayıplarının önüne geçmektir. Sigara içmek amacıyla sigara ve çakmağı aramak, sigarayı yakmak, kül tablasına kül dökmek, sigarayı söndürmek, sigaranın neden olduğu sürüş esnasında dikkat dağınıklığı nedenleri arasında gösterilebilir. Ayrıca sürüş esnasında ve trafik kazası esnasında sigara nedeniyle çok ciddi oranlarda yangına neden olma ihtimali de söz konusudur. Avustralya, İtalya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan çeşitli araştırmalar, sigara içenlerin motorlu taşıt kazası geçirme ihtimalinin içmeyenlerden en az 1,5 kat fazla olduğunu göstermektedir. Yine Amerika'da yapılan bir araştırmada sürüş esnasında sigara kullanmanın trafik kazalarının yüzde 1'ine karşılık geldiği bilimsel olarak gösterilmiştir. Türkiye'de 2018'de 1 milyon 229 bin 364 trafik kazası olduğunu, bu trafik kazaları sonucu 6 bin 675 kişinin öldüğünü, 307 bin 71 kişinin de yaralandığını bilmekteyiz. Tütün (bilhassa sigara ve nargile) sebebiyle oluşan kazalara ait oranlar her ne kadar ABD kaynaklı ise de tütün kullanım oranlarının ülkemizde ABD’nin neredeyse 3 katı olduğunu unutmamamız gerekir.
İkinci bir neden araçta bulunan diğer yolcu ve özellikle çocuklarımızı sigara dumanına maruz kalmaktan korumaktır. Toplantıda ortaya çıkan en doğru tespitlerden biri de araçlarda çocuklar varken sigara içilmesinin, çocuk haklarının korkunç bir ihlali olduğunu düşüncesidir. Sigara içilen araçlarda salınan 4.000'den fazla tahriş edici, toksin ve kansere neden olan zehirli madde aracın en ücra noktalarına kadar ulaşarak aracı adeta zehir deposu haline getirmekte ve bu zehir sigara bittikten sonra, pencere açıkken bile günlerce araç içinde bilhassa tavanda ve diğer her yere yapışabilmekte veya havada asılı kalabilmektedir.
Bu nedenle araçta, evde ebeveynleri sigara içen çocukların bağışıklık sistemleri olumsuz etkilenmekte ve bu çocuklar menenjit, kanser, astım, bronşit ve zatürree gibi ciddi hastalıklara diğer çocuklara kıyasla daha hızlı ve kolay yakalanabilmektedirler.
Bu nedenle İngiltere 2015 yılında otomobillerde ve çocuk taşıyan diğer araçlarda sigara içilmesini yasaklamıştır.
Araç içinde sigara içilmesi kişileri ancak birkaç metreküplük zehirli hava solumaya mecbur bırakmaktır.
Bu insan hakları ihlali ve dahi elbette ki çocuk hakları ihlalidir. Bunu yapmaya kimsenin hakkı olmasa gerek.
Masum ve çaresiz yavruları düşününüz. Anne karnındaki günahsızları düşününüz. Bunlara zehir solutma hak ve yetkisi kimde olabilir! Bunu engellemek hem insani ve hem de vicdani bir görevdir.
Bu görev herkese ait, herkesin üzerine düşen bir görevdir.
Bu gerçekler ışığında tüm vatandaşlarımızı gerek sürüş esnasında gerek diğer zamanlarda en büyük kitle imha silahı olarak değerlendirdiğim tütün ürünlerinden uzak durmaya hem kendilerini hem ailelerini hem de yarınlarımızın teminatı olan çocuklarımızı korumaya davet ediyorum.
Merak Ediyorum;
Şimdiye kadar ülkemizde çocuklara (18 yaşını doldurmayanlara) sigara sattığı için kaç kişi ceza almıştır?
Sağlık ve afiyet içinde kalınız.