Vaniköy Camisi, restorasyonun ardından hizmete girdi! Boğazın incisi

Kasım 2020'de çıkan yangında büyük oranda zarar gören, Kalyon Vakfı ile İstanbul Vakıflar 2. Bölge Müdürlüğü ve Mehmed Vani Vakfı arasında imzalanan "Restorasyon Protokolü" kapsamında yenilenen cami, ramazan ayında yeniden hizmete girdi.

Yapının tarihçesine ilişkin AA muhabirine açıklamada bulunan sanat tarihçisi İdris Botan, caminin Sultan IV. Mehmed döneminde, 1665-1666'da Vani Mehmed Efendi tarafından yaptırıldığını söyledi.

Botan, yapının Divitdar Mehmed Paşa tarafından 1752-1753'te tamir ettirildiğini belirterek, camiye Sultan I. Mahmud zamanında hünkar mahfili ilave edildiğini aktardı.

Caminin ahşap çatısı ve müştemilatının 2020'de çıkan yangın sonucu tamamen yandığını ve kullanılamaz hale geldiğini vurgulayan Botan, şu bilgileri verdi:

"2020 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğünce hızlı bir restorasyon süreci başlatılmıştır. Yapıda ilk olarak tehlike arz eden ve tamamen yanmış ahşap elemanlar, kontrollü bir şekilde yapıdan uzaklaştırılmıştır. Daha sonra muhdes sıvaların raspası, zemin kotu araştırma kazıları ve itinalı ahşap elemanların sökülmesi çalışmaları yapıldı. Bu aşamada caminin mevcut duvar ve temel duvarlarında yapısal enjeksiyonla güçlendirme uygulamaları yapıldı, temel duvarları takviye edildi. Duvar içlerindeki çürümüş ahşap hatılların yerine meşe hatıllar konuldu. Horasan kaba ve ince sıvalar tamamlandı. Nefaset sıva imalatları tamamlanarak boya imalatı yapıldı. Hünkar mahfeli ahşap konstrüksiyon imalatları tamamlandı. İç kısımda bağdadi sıva imalatları tamamlandı. Zemin ahşap döşeme imalatları tamamlandı."

İdris Botan, son cemaat yerinde yangın öncesi bulunan betonarme sütunların da kaldırıldığına işaret ederek, "Onaylı projesine göre, aslına uygun şekilde ahşap sütunların montajı yapıldı. Kemer tavan arasında raspadan ortaya çıkan kalem işi bezemeleri kesilerek yerinden alındı. Konservasyon çalışmaları yapıldıktan sonra yerlerine montajı yapıldı." diye konuştu.

Hazırlanan statik projeye istinaden karbon fiber kumaşlarla minare gövdesinde ve petek iç kısmında güçlendirme uygulamasının tamamlandığını belirten sanat tarihçisi, minarenin külahının sökülerek projesindeki ölçülere göre yeniden yapıldığını dile getirdi.

Botan, müştemilat yapısı temel kazısında ortaya çıkan kalıntıların koruma önlemleri alınarak, bodrum katının kaba döşeme kotu ve tuğla duvar imalatlarının da tamamlandığını kaydetti.

Üst katın ahşap karkas duvarlarının çakıldığını vurgulayan Botan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Çatı konstrüksiyonu tamamlanarak, üzeri alaturka kiremit döşenmiştir. Parsel sınırlarını oluşturan muhdes bahçe duvarlarında ise kadastral sınırlar içinde, onaylı projeye göre eski duvar sökülüp yeniden örüldü. Duvar üzerine basık harpuştalar yerleştirildi. Ferforje imalatları tamamlandı. Şadırvan dış cephelerinde sıva raspası yapıldıktan sonra horasan harç ile yeniden sıvandı. Proje detayına uygun olarak saçak silmesi eklendi. Onarım öncesi çatısı bulunmayan şadırvana proje doğrultusunda çatı yapıldı."

"Boğazın incisi" olarak tanımlanan yapının açılış töreninin yakın zamanda yapılması planlanıyor.