Angola Afrika’nın Güney Batısında bugün 25 milyon nüfuslu bir ülke. 15. yüzyılda , 1483 yılında başlayarak Avrupa’lı Portekizliler gemileriyle bu Batı Afrika topraklarına gelmişler. Angola’da işgalci Portekiz yönetimi, 500 yıl kadar bu topraklara hakim olmuş. 1600 kilometre sahili olan ülkeye Portekiz’liler geldiğinde, Angola kabaca 4 milyon vatandaşa sahipmiş. Bugün ise sadece Başkent Luanda’nın nüfusu 5.5 milyon kişi.
Yönetimi ele alan Portekizlilerin ilk işi Angola halkını Hıristiyan yapmak olmuş. İlk gelen Portekizliler 2000 kişi kadarmış ama , sekiz milyon kadar Angolalı yıllarca zaman içinde köle olarak satılmış ve büyük kısmı da hayatlarını kaybetmiş. Angola nihayet ancak 1960’larda eğitim için zaman ve para ayırmaya başlamış ve ülkenin ve vatandaşların eğitimi arttıktan yıllarca sonra da, Portekiz’den bağımsızlık savaşı da kuvvetlenmiş. Angola 1975 yılında 27 yıllık iç ve dış savaştan sonra Portekiz’den de bağımsız olmuş.
Bu arada ülkenin Liberasyon Partisi’nin Başkanı Eduardo Dos Santos, ülkeyi tam 38 yıl yönetmiş. Ama bir de sürpriz ortaya çıkmış. Yirmi yıl kadar önce Angola’da petrol bulunmuş. Angola önce bağımsız sonra da zengin patron ülke olmuş. Angola bugün en büyük 20 petrol ülkesinden biri! Portekizi finanse bile ediyor.
Geçtiğimiz perşembe günü yani bu hafta, Başkan Dos Santos, 40 yılı aşan çeşitli şekillerdeki siyasi yönetimlerden sonra (partisine kısaca MPLA deniyor) ülke başkanlığından emekli oldu, ama parti başkanı kaldı ve partisi seçimi gene kazandı. Buraya kadar Angola’nın tarihi tipik bir Afrika ülkesi tarihi. Ancak bu haftadaki seçimden sonra neler olacak? Bugün, ülkedeki 25 milyon nüfus, 27 yıl süren iç savaşta eğitim alamamış ve de çok genç. Ortalama yaşam süresi 50 yıl olan ülkede bugün oldukça eğitimsiz 8 milyon kadar genç nüfus var.
Unutmayalım, 500 yıl Portekiz patron iken Angola köle imiş. Ancak bugün, petrol sonrası roller değişmiş. Angola patron, Portekiz gariban olmuş. Tabii bu değişim Angola’da petrol bulunmasa olamazdı. Ülkeyi yıllarca yöneten Başkan Eduardo Dos Santos’un İsabel adlı bir kızı ve de Jose Filameno adlı bir oğlu var. Ancak kızı ve oğlu siyasi aday değildiler. Ama esas incelenmesi gereken Dos Santos’un kızı ve oğlunun ekonomik durumu!
Geçtiğimiz perşembe günkü seçimde 74 yaşındaki Başkan Eduardo Dos Santos başkanlığı bıraktı. Oyların kabaca yüzde 98 kadarı bu hafta sonu sayıldı. Dos Santos ülke başkanlığını bıraktı ama parti başkanlığını yapmaya devam edecek. Partisi yüzde 61.1 oy almış. Böylece Dos Santos’un 3 yıldır Savunma Bakanlığını yapan dostu 63 yaşındaki Joao Lourenco yeni ülke başkanı oldu. Her ikisi de Leninist Ruslar tarafından eğitilmiş kimselerdi. Rakip Unita adlı Bağımsızlık Partisi ise sadece yüzde 26 oy alabildi.
Şimdi gelelim esas konuya! Petrol Angola’da kimi zengin etti? Nüfusu mu? Cevap “Hayır!” Ülkedeki siyasetçi ve de generaller Angola’nın zenginlerini oluşturuyor. Sadece Başkan Dos Santos’un ailesine bakmak yeterli. Forbes’e göre, Dos Santos’un kızı Bayan İsabel’in 3.5 milyar dolarlık bir serveti bulunuyor. İsabel Dos Santos, Hollywood şöhretleriyle beraber gezer ve mesela Cannes film festivali'nde Kim Kardashian ile beraber 404 karat elmas seçerdi. Kardeşi Danilo Dos Santos da 5.5 milyar dolarlık kamu servet fonunun başında. Santos’un şu anda 44 yaşındaki kızı, altı yaşında tavuk yumurtası üreterek iş hayatına girdiğini ve kazançlarını önceki kendi yatırımlarıyla yaptığını iddia ederdi. Ama gerçek dünyada babasının servetiyle Portekiz bankalarını, Portekiz enerji devi GALP’ın büyük çapta hisselerini nasıl aldığını, Portekiz telekom şirketinin hisselerini nasıl ele geçirdiğini pek anlatamazdı. Geçen yıl babası Başkan Dos Santos, kızını Angola Petrol Şirketi Sunangol’un başkanı da yapmıştı. Bunlardan başka fazla bir şey anlatmaya gerek var mı?