“AB için Türkiye ortak değil rakip”
Bu başlığı dünkü Akşam’da da kullandık.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Balkan turuna çıktı.
Balkanların önemi sadece ‘gönül ve tarih coğrafyası’ olmasından ibaret değil.
Türkiye’nin;
Balkanlar’daki Müslüman nüfusla olan dini, tarihi ve kültürel bağları ile;
Osmanlı’dan bağımsızlığını kazanmış ülkelere olan yaklaşımı ortak bir hedefte birleşiyor.
Türkiye Balkanlar’ı ‘Avrupa ile köprü’ olarak görüyor.
Avrupa ise Balkanlar’ı ‘Türkiye ile araya konulacak mesafe’ olarak görüyor.
***
Bu yaklaşım farkı AB’nin politikalarına da yansıyor.
En son AB’nin genişlemeden sorumlu komiseri Johannes Hahn’ın açıklaması bunu gösterdi.
Hahn, Rusya ve Çin’le birlikte Türkiye’yi de “Balkanlar’daki rakibimiz” diye niteledi.
Hahn, Türkiye'nin AB’ye tam üyeliği için müzakereleri yürüten isim!
Hahn, Balkan ülkelerinin AB üyeliği süreçlerinin hızlandırılmasını önerirken, “Tereddütlü davranarak bu bölgede rakiplerimiz Rusya, Türkiye ve Çin tarafından bizim çıkarlarımız doğrultusuda kullanılmayacağı aşikâr olan bir boşluk yaratmamalıyız” dedi.
Hahn, bu konuşmayı 10 AB üyesinin 6 Balkan ülkesiyle Polonya’da düzenlediği liderler zirvesinde yaptı.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron da daha önce “Türkiye ya da Rusya’ya yönelen bir Balkanlar istemediğini” açıklamıştı.
***
Geçen ay Almanya’da düzenlenen ‘Batı Balkanlar Konferansı’nda da aynı konu tartışıldı.
Özeti şuydu:
“Türkiye, 1918’e kadar Osmanlı’da kalan Sırbistan, Bosna-Hersek, Makedonya, Arnavutluk ve Kosova’da etki alanını genişletmeye devam ediyor.
Sırbistan’ın dış ticaret ortakları arasında ilk 10’a girdi; 20 elektrik santralı yapıyorlar, sonra da işletecekler.
Kosova’nın ticaret yaptığı ülkeler sıralamasında da ilk üçe girdiler.
Bosna’ya ticari, insani ve kültürel yatırımları artıyor.
Türk Akımı ile bölgeye doğalgaz verecekler.
Rakamlar Türkiye’nin AB ülkeleriyle olan 145 milyar euroluk ticaret hacmine göre çok küçük, ama Erdoğan bunu arttıracağını söylüyor.
Ancak TL’nin değer kaybetmesi bu yatırımları azaltabilir. Ama aksine Türk özel sektörü gelecek gördüğü için Balkanlar’a yatırım yapmayı sürdürecektir.”
***
Avrupalı liderler ve ‘Birlik’ hem Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi almasını, Rusya ile Suriye’de sonuç getiren işbirliğini, Rusya’dan gelen doğalgaz hattını ‘Türk akımı’ olarak Avrupa’ya taşımasını ‘eksen değişimi’ olarak görüyor.
Ancak diğer yandan da Türkiye’yi Balkanlar’da Rusya ve Çin’le ‘rakip eksene’ koyuyor.
Bu Avrupa için ‘çelişki’ değil.
Çünkü Avrupa için diğer ülkeler ya ‘arka bahçe’dir ya da ‘rakip’…
Türkiye bugün diplomatik, ekonomik ve askeri bir ‘rakip’ olmayabilir.
Ancak Avrupa ‘olabileceklerden’ endişeli.
Türkiye Avrupa’yı yanıltmamalı…