Bundan tam 18 ay evvel Suudi Arabistan ve de Rusya petrol üretimini azaltarak petrol fiyatlarının düştüğü yerden yükselmesini sağlama girişimi konusunda anlaşmışlardı.
Bu iki ülke arasında anlaşma başarılı bir sonuç verdi. Üstelik de, bu süreçte biriktirilen petrol miktarı da nerede ise tamamen ortadan kalkıyor gibi ve önemli olan da uluslararası ham petrol varil başına 70 dolar civarına geldi, hatta bu fiyatı aşmaya başladı.
Stoktaki petrol azalıp fiyatlar da yükselince Suudi Arabistan ile Rusya bir araya gelip, gelecekte ne yapılması gerektiğini, geçtiğimiz hafta sonunda konuşmaya başladılar. Jiddah’ta toplanarak gelecek hakkında karar verme toplantısı yapan Suudi Arabistan ve Rusya tarafından daha önce yapılan anlaşmanın bitmesine de, daha bu yılın sonundan biraz önceye kadar zaman var.
Üreticiler petrol üreten ülkelerin anlaşmayı devam ettirme arzusuna devam talebini gündeme getirme arzusundalar. OPEC zaten petrol üretimini global toplamda yüzde 2 kadar azaltmayı istiyor. 2016’da ülkeler topluca hareket ederek günde 1.9 milyon varil azaltmışlardı. Bu da 2016’nın üretiminin yüzde 1.98 kadarını kısmakla sonuçlanmıştı.
Ancak şimdi talep tarafında güçlü bir üretim talebi var. Suudi Arabistan fiyatların en az varil başına 75 dolara çıkmasını istiyor. IMF de Suudi Arabistan’ın ancak en az 70 dolar varil başına fiyatıyla çalışması halinde, ülkesi için planladığı ekonomik reformları yapabileceğini vurguluyor.
Rusya ise farklı bir yaklaşımda. Rusya’nın teknik bir bakışla, bütçesini denk hale getirmesi için, 53 dolarlık bir petrol fiyatı bile kafi. Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak ise varil başına 64 dolarlık bir fiyatın Rusya açısından yeterli olduğunu söylüyor. Rusya Enerji Bakanlığı Jeddah’ta toplantı gündeme gelmeden karar veremeyeceğini söylüyor.
Son piyasa fiyatlarına bakılırsa da ABD ham petrolü New York Mercantile Exchange piyasasında varil başına 68.29 dolara gelmiş ve biraz düşme durumunda. Global Brent petrolü fiyatı ise 2014’ten bu yana en yüksek olan 73.78 dolar düzeyinde.
ABD ise, ham petrol ve diğer stokların azalmaya başladığını gündeme getiriyor.
Ama Trump ise tamamen farklı bakmakta. Trump’ın ne istediğini yarın inceleyeceğiz.
Tabii Türkiye açısından petrol fiyatının artması, cari denge açığını büyütüyor. Bu bizim için kötü bir durum. Ama petrol üreticileri bizden başka bir dünyada yaşamaktalar.