Başkan Obama 2008 yılı sonundaki seçimde ABD Başkanlığını kazandı, 2009-2012 arasında ilk dört yılını doldurdu, 2012 yılı sonundaki seçiminde ise tekrar kazanarak 2013-2016 arasındaki ikinci dört yılını, 2016 yılı sonunda bitirdi. Ocak ayında D.Trump iş başına geçecek.
Obama tam Ocak 2009 tarihinde iş başına geçmeye hazırlanırken Aralık 2008'de ABD işverenleri bir ayda 695 bin kişiyi işten çıkardılar. İşsizlik oranı ise hızla artarak çift haneli hale geldi. ABD’de sanayi, bankalar ve de otomotif sektörü batacak duruma geldi, ülke ekonomisi kamu yardımı ile ayakta kalabildi.
Geçtiğimiz perşembe günü Obama’nın Beyaz Saray'daki, kendi Ekonomik Danışmanlar Konseyi 599 sayfalık bir kitap yayınladı ve ülkenin bugünkü ekonomik durumunu özetlediler. Kitap aynı zamanda nelerin düzeltilemediğini de açıklıyor.
New York Times Gazetesi yazarı Neil Irwin, nelerin daha iyi olabileceğini kitaba dayanarak özetledi. Kitabın 57’inci sayfasında başlayan bölümde dört adet bitmemiş sorun gündeme getiriliyor.
Birincisi, 1995-2005 arası ABD çalışanlarının saat başına üretimleri yılda yüzde 3 artış düzeyine geldikten sonra 2008 yılında başlayan kriz döneminde ve de bugün, yüzde 1.3 artış düzeyine kadar gerilemiş. Bu da ülkenin büyüme hızının artışını düşürmüş. Teknolojik değişme ve yatırım yavaşlamış. Yani prodüktivite artışı yavaşlamış.
İkincisi, ülkede gelir dağılımı eşitsizliği da artmış. Daha yüksek bir minimum ücret, sendikalara daha fazla güç veren kanunlar ve artan araştırmalara rağmen büyüyen ekonominin avantajları tüm çalışanlara dağılamamış. Üçüncüsü, işgücüne katılım Obama dönemindeki en büyük zafiyet olmuş. İşsizliğin yüzde 10 oranından yüzde 4.6 oranına düşüşünde en büyük faktör milyonlarca kişinin çalışmama kararı vermesi olmuş. 1953 yılında 25-54 yıl arasındaki erkeklerin sadce yüzde 3 kadarı çalışmazken ve iş aramayı bırakmışken, bugün bu durum yüzde 12 oranında.Dördüncüsü ise, ekonomik süreklilik konusu. Birincisi, kitapta bu durumda işsizlik sigortasını gibi konularda daha da gelişim gerekli deniyor. İkincisi karbon emisyonlarını azaltmak lazım. Ve üçüncüsü de, sağlık harcamalarını da artırmak uzun vadede oldukça çok büyüme katkısı yapacak bir etken olarak vurgulanıyor.
Bu sorunlara rağmen gene de Obama’nın kendi ekonomik danışmanlar ekibinin hazırladığı kitapta, Obama döneminin eski kriz dönemine nazaran yere çok daha sağlam bastığı da vurgulanıyor. Yani Trump kısa dönemde oldukça iyileştirilmiş bir ülke ekonomisi devir almakta ama yapılacak çok iş de var deniyor!