Global krizden bu yana Japonya’da iki kişi ülkenin kaderini belirleyen kimseler oldular. Shinzo Abe 1954 doğumlu, yani şu anda 61 yaşında. Liberal Demokrat Parti üyesi. Southern California University mezunu. İkinci Dünya Savaşı sonrası doğmuş ilk Japon Başkanı. 2012 yılından bu yana Başbakan ve ülkenin kaderini gerçekten değiştirmeye çalışıyor.
Abe kendisine Haruhiko Kuroda’yı yardımcı seçti. 1944 doğumlu Kuroda Japonya’nın 31’ inci Merkez Bankası başkanı olarak görev yapıyor. 2005-2013 arası Asya Kalkınma Bankası Başkanı olan Kuroda 2013 yılı Mart ayında Abe ile beraber çalışmaya başladı.
Japonya aslında 1980 öncesi ekonomisi çok dinamik bir ülke idi. Ama o zamandan bu yana Japonya büyüyemiyor. Japonya'nın GSYİH büyüklüğü 2015 yılında ancak 20 yıl öncesine eşit oldu. Yani 20 yıl ülke hiç hiç büyümemiş. Aynı dönemde ABD yüzde 134 büyümüş. 'Sürüngen' İtalya bile yüzde 66 büyümüş.
Abe ülkeyi reforme etmek için üçlü bir politika uygulamaya çalışıyor. 'Monetary Stimulus, fiscal flexibility,ve structural reform', yani para basma, bütçe yönetimi ve yapısal reform uygulanan politikanın temel unsurları.
Abe ülkenin iç talebini artırmak için '265 milyar dolarlık' bir paket planladı. Bu çok büyük bir paket. Nisan 2013 tarihinden bu yana Japon Merkez Bankası bilançosunu 2013 yılında iki misline çıkardı ve şubat ayından bu yana da sıfır altında negatif faiz kullanmaya başladı. Hedef de yüzde 2 enflasyon üretmek. Ancak enflasyonu global kriz ortamında yükseltmek için birkaç yıl gerek! Parasal politikalarla enflasyonu yüzde 2 düzeyine çıkarmak da hiç de kolay değil.
Tabii dikkat edilmesi gereken bir şey var. Japonya enerji fiyatlarını enflasyon sayısının içinde bulunduruyor. Enerji fiyatları çıkartılırsa, enflasyon 32 aydır az da olsa artmış durumda. Abe öncesi tam 10 yıl Japonya’nın enflasyonu düşmüştü.Şu anda eskisi gibi devam edilse idi gerçekleşecek olan enflasyondan, yüzde 5 daha yüksek. Yani az da olsa artmış durumda. Japonya enflasyonu arttırırken de Avustralya, Britanya, Fransa, Almanya, İtalya ve de İspanya’da enflasyon düşmüştü.
Abe enflasyonu iyice yükseltmek için yukarıda bahsettiğimiz 265 milyar dolarlık parasal paketi planladı ve kuvvetle reklam yaptı ve ilan etti. Japon şirket ve vatandaşlarının şapkaları uçmuştu. Ancak hiç beklenmedik şekilde Japon Yen’i değer kazandı. Dolar ise Yen’e karşı değer kaybetti. Halbuki Japonya bir ihracat ülkesi idi. Parasının değerini düşük tutması gerekiyordu.
Japonya hikayesinin bundan sonrası yarın!