Yıllık ücretli izin hakkı, deneme süresi de dahil; çalışılmış yılın sonunda elde edilen bir hak. Çalışanın yıllık iznini ise kıdem belirler. Aynı işverene bağlı;
- Beş yıl çalışan işçiye on dört gün,
- Beş yıldan fazla on beş yıldan az çalışan işçiye yirmi gün,
- On beş yıl ve daha fazla çalışan işçiye yirmi altı günden az yıllık izin verilemiyor.
RAPORLU OLANLARDA DA DURUM AYNI
Yıllık ücretli izin hakkının elde edilmesi için geçen sürenin hesabında bazı kritik noktalar var. Buna göre, işçinin raporlu olduğu ve işe gitmediği günler yıllık izin süresinin hesabında çalışılmış gibi sayılır. Yani işe girdikten sonra aralıklı olarak altı gün rapor almış işçinin yıllık izin hakkı 1 yıl 6 gün sonra değil, bir yıl sonra doğar. Yine kadın işçilerin doğumdan önce ve sonra kullandıkları tekil doğumlarda toplam 16 haftalık doğum izni süresi de yıllık izin hesabında çalışılmış gibi hesaplanır. 16 hafta ücretli izin kullanmış ve çalışmamış kadın işçi işe döndükten sonra 8 ay daha çalışarak yıllık izin hakkına kavuşur.
SONRAKİ 6 AYLIK ÜCRETSİZ İZİN GEÇERLİ DEĞİL
Bunun haricinde kadın işçilerin doğum izni süresinden sonra, en fazla 6 ay olmak üzere ücretsiz izin hakkı söz konusu. İşte ücretsiz izin alınmış bu süreler yıllık izin hesabında çalışılmış gibi sayılmıyor. Örneğin aynı işverene bağlı olarak dört buçuk yıl çalışmış kadın işçi doğum iznini bitirdikten sonra 6 ay ücretsiz izin almışsa, bu 6 ay kadın işçi için yıllık izin hesabında çalışılmış gibi sayılmaz.
KÜÇÜKLERE 26 GÜNDEN AZ OLMAZ
KADIN işçiler açısından doğum sonrası alınan ücretsiz iznin yıllık izin hesabında dikkate alınması olumlu yönde bir değişim olacaktır. Öte yandan yıllık ücretli izin hakkı süresi ile ilgili istisnai düzenlemeye tabi olan iki grup var. 18 ve daha küçük yaştaki işçiler ile elli ve daha yukarı yaştaki işçilere yıllık ücretli izin yirmi altı günden az verilemiyor.
iŞÇi ‘BEN iZNE ÇIKMAM’ DiYEMEZ
Yıllık izin hakkı vazgeçilemez bir hak. Yani işçi istese de, “ben bu yıl yıllık izne çıkmayayım” diyemez. Ancak ne yazık ki, uygulamada çalışanların çoğunun iş yoğunluğu bahanesi veya amirinin tavırları nedeniyle yıllık izinlerini kullan(a)madığını görüyoruz. Birikmiş yıllık izinlerin paraya dönüştürülmesi gibi bir durum da söz konusu değil. Yani işçi kullanmadığı yıllık izinlerinin parasını işverenden isteyemez. Ancak işten çıkarma durumunda kullanılmamış yıllık izinlerin paraya dönüştürülmesi mümkün. İşten ayrılan kişiye daha önce kullanmadığı yıllık izin süreleri toplanarak, o dönemki ücreti üzerinden hesaba dikkat edilerek ödeme yapılıyor...
3 SORU 3 CEVAP
İtiraz yüzünden yasa beklemede
SORU: Kadınların doğum izninin artırılacağı konuşuluyordu. Buna yönelik kanun çıkmadı mı? (Gülizar Şen)
CEVAP: Kadın istihdamını engelleyeceği yönündeki görüşler sonrası bu konuda adım atılmadı. Henüz netleşmiş bir durum yok.
4/C’ye kadroda çalışma sürüyor
SORU: 4/C’li işçilere kadroyla ilgili yeni bir gelişme var mı? Torba kanunda bu konuda herhangi bir düzenleme yok mu? (Atıf Mutlu)
CEVAP: Buna dair çalışmalar henüz sonuca ulaşmadı. 4/C’lilere kadro geleceği yönünde büyük beklentiler var. Gelen haberler iyimserliğimizi artırıyor. Umarım en kısa zamanda çözülür.
Gelir testi yaptırmalısınız
SORU: Üniversiteyi geçen sene bitirdim. Yaşım 26. Gelir testi gerekir mi? (Öztürk Sağ)
CEVAP: Gelir testi yaptırmanız gerekiyor çünkü 25 yaşınızı doldurmuşsunuz. Aksi takdirde tarafınıza prim borcu çıkar.