• $32,4054
  • 35,6366
  • 2325.86
  • 9079.97
5 Şubat 2017 Pazar 01:00 | Son Güncelleme:

Dünya ve Acaibü’l Mahlûkat

Dünya ve Acaibü’l Mahlûkat

RAMAZAN BİNGÖL

ramazan@ramazanbingol.com

Instagram: @ramazanbingol

Gideceksin ırıpların çalkantısında.
Balıklar çıkacak yoluna, karşıcı;
Sevineceksin.
Ağları silkeledikçe Deniz 
gelecek eline pul pul… (Orhan Veli)

Yerin üstü gibi altında da bir dünya var ve bu dünyaya sahip ev sahipleri. Yeşiliyle, doğasıyla, çeşit çeşit canlısıyla bir umman burası. Kimi zaman huzur bulmak, kimi zaman nefes almak kimi zaman da şükrümüzü daim kılmak için bakarız bu ummana… Uzun uzun hayallerimizin de başkahramanıdır. Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde belki de en çok bulunan canlı türlerinin başında geliyor balık. Yeşilin maviyle iç içe geçtiği kimine göre huzurun kimine göre de bereketin nişanı olan o eşsiz dünyayı anlamak ve algılamak ne kadar mümkün elbette tartışılır. Palamut, lüfer, kefal, sinagrit, lahoz, hamsi, orfoz, sazan, balon, boz camgöz…  Bu canlılar sonsuz ummanın sadece bazı sakinleri. Birçoğununsa ne isminden ne de cisminden haberdarız şüphesiz. Ancak gerçek olan şu ki yüzyıllardır, birbirinden farklı coğrafyada farklı kültürleri idam eden nesiller çoğu zaman hem rızkını hem de nasibini ondan temin etmiştir. Ayrıca birçok kültürün benimsediği örf ve ananelerde kullanılan simge ve nişanlarda da balık önemli bir yere sahiptir. Örneğin; Türk kozmolojisinde gök gürültüsü unsurunun hayvan biçiminde sembolüdür. Ayrıca Türk topluluklarında bereket, refah ve bolluk sembolü olarak görülmektedir. Evlilikte ise mutluluk ve üremenin simgesidir. 

TARİHİN TOZLU SAYFALARINDAN GÜNÜMÜZE BALIKÇILIK…

Türk toplumunun ilkin göçebelik özelliği, sonra da toprağa bağımlılığı, onun hem tarım hem de hayvancılık alışkanlığını pekiştirmiştir. Özelliklede balıkla ilgili tasavvurlar İslamiyet’ten sonra geçerli olmuştur.  İslamiyet’teki denizel canlıların tüketimiyle ilgili yorumlar yüzyıllardır Osmanlı Türklerinin balık ve balıkçılığa olası yönelmesinin başlıca sebeplerindendir.  

Türkiye’de balıkçılığın tarihi oldukça eskidir. Örneğin Batı Karadeniz bölgesinin en büyük şehri olan Zonguldak’ta XIX. yüzyılın başında kurulmuş küçük balıkçı köylerine rastlanmaktadır. Özellikle de balıkla ilgili tasavvurlar İslamiyet’ten sonra geçerli olmuştur. İstanbul ise balıklarıyla ün yapmış, Batılı seyyahlar balıkhaneleri ve bunlardan alınabilen nefis balıkları methetmekten geri kalmamışlardır.

BAĞIŞIKLIĞI KUVVETLENDİRİYOR

Beyin gelişiminden kanser ve şeker hastalığından korunmaya bağışıklık sistemini kuvvetlendirme gibi birçok faydası var. Özellikle soğuk kış günlerinde tüketilen balık, içerdiği yağ asitleri nedeniyle bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesine destek olur. Kışın güneşten fazla yararlanılamadığı için kemik ve diş sağlığında önemli olan D vitamininin karşılanmasında yine balık tüketimi önem kazanır. Beyin gelişiminin çok hızlı olduğu anne karnından başlayan 0-3 yaş dönemi için ayrı bir önem taşıyor.

BALIK ALIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?

Balıkla ilgili merak edilen soruların başında ise balığın nasıl satın alınıp saklanması ve temizlenmesi, hangi mevsimlerde hangi balıkların yeneceği balık ürertiminde ve tüketiminde önemli soruları gelmektedir. Protein içeriği zengin olduğundan diğer besinlerde olduğu gibi balık da saklama, hazırlama ve pişirme kurallarına dikkat edilmediğinde çabuk bozularak sağlık risklerine yol açabiliyor. Balık etini diğer etlere göre değerlendirdiğimizde, bağ dokusunun az olması ve yağının özellikleri nedeniyle sindirilme oranının daha yüksek olması avantaj olarak görülürken, bozulmaya karşı çok duyarlı olması önemli bir dezavantaj. Bu nedenle avlandıktan sonraki aşamalarda hijyenik koşullar altında balık etinin muhafaza edilmesi gerekmektedir. Tüketici açısından balıketindeki bozulmanın saptanması güç olabilmektedir. 

TÜRKİYE'DE BALIK TÜKETİMİ

Deniz Ürünleri Sanayicileri Derneği’nin yaptığı araştırmaya göre Türkiye, ülkeler arasında deniz ürünleri tüketimi açısından son sıralarda yer alıyor. Türkiye’de, yıllık kişi başına 30 kilo tavuk, 27 kilo kırmızı et ve 8 kilo balık tüketiliyor. Peki, ama neden BALIK az tüketiliyor? Buna birbirinden bağımsız çeşitli nedenler üzerinden cevap verebiliriz. Kimimiz balık ayıklama zahmetine katlanmak istemediğinden, kimimiz kokusundan hoşlanmadığından, kimimiz temin edemediğinden ya da kimi kültürel asimilasyon nedeni balık tüketme konusunda cimri davranmaktadır.  Ayrıca balığa alternatif oluşturan diğer et ürünleri tavuk ve benzeri et ürünlerinin daha rahatça bulunması ve fiyat olarak ta daha uygun olması buna sebep olarak gösterilebilir. 

Dip Not: Acaibü’l Mahlûkat: İnsanlar dışında ki diğer canlılar *Acayip Varlıklar

KÂĞITTA BALIK 

- 4 adet levrek ya da herhangi bir balık filetosu
- 1 adet limon
- 8 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 çay kaşığı kaya tuzu 
- 4 adet yağlı kağıt 
- servis için 
- 8 adet orta boy haşlanmış patates 
- 4 dilim limon

Limonu halka halka dilimleyin.Yağlı kağıdın ortasına balığı yerleştirip tuzlayın ve  üzerine bir kaç dilim limonu  sıralayın. son olarak zeytinyağı gezdirip yağlı kağıdı paket yapar gibi sarın. Diğer balıklarıda ayni şekilde yağlı kağıda sarın. önceden ısıtılmış 200 derece fırında 20 dakika pişirip  haşlanmış patates ve limon dilimleri ile servis edin. isterseniz içine rosmarin, maydanoz vs gibi yeşilliklerde koyabilirsiniz. 

Gelmiş geçmiş en iyi Seyyahlardan biri olan Evliya Çelebi elli bir yıllık yolculuğu sırasında Seyahatnamesine şaşırtıcı bir titizlikle tam 2.246 gıda maddesi kaydetmiş. Ancak tek bir tarif vermiş: Tarçınlı hamsi. İl ilçe gezerek neredeyse aştığı kilometreler mesafesince üründen bahsederken tek bir tarif paylaşması üzerinde düşünülmesi gereken bir durum.

 

 

Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı
Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı

Murat Kurum, BAYKAR'ı ziyaret etti: Türkiye'nin geleceğine olan inancım arttı

Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı
Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı

Diyarbakırlı Saliha Gündüz'ün Başkan Erdoğan sevgisi: O anları 24 TV'ye anlattı

Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür
Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür

Belçika'dan terör provokasyonlarına ilişkin açıklama: PKK Avrupa'da tanınmış bir terör örgütüdür